Οι περισσότεροι αθλητές νιώθουν αποπροσανατολισμένοι, καθώς έχασαν τις υποχρεώσεις τους σε διασυλλογικά, εθνικά πρωταθλήματα, είτε  σε ατομικό, είτε σε ομαδικό επίπεδο, αλλά και σε  διεθνείς οργανώσεις.
Πόσο, όμως, επηρεάζεται -περισσότερο από τον απλό πληθυσμό- η ψυχολογία των αθλητών από το αναγκαστικό lockdown, με δεδομένο πως πρόκειται για ιδιαίτερους ανθρώπους; Δηλαδή για άτομα πολύ ενεργητικά, πειθαρχημένα σε συγκεκριμένο αγωνιστικό πρόγραμμα, για διάστημα μηνών. Συνηθισμένα, πολλά από αυτά, στη δημόσια προβολή, τα οποία, επίσης, σε αρκετές περιπτώσεις, είναι μαθημένα να ζουν μακριά από την οικογένειά τους, με την οποία χρειάζεται, πλέον, να συνυπάρξουν πιο πολύ χρόνο.

Πώς βιώνουν οι αθλητές την κατάσταση με τον κορονοϊό, αλλά και τον εγκλεισμό;
Η Λαρισαία αθλητική ψυχολόγος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Δώρα Τζατζάκη, μας λέει:  «Η κατάσταση που βιώνουμε αυτήν τη στιγμή εν μέσω της πανδημίας του κορονοϊού αποτελεί σίγουρα μια νέα πρόκληση και για εμάς τους αθλητικούς ψυχολόγους, καθώς καλούμαστε να βοηθήσουμε τους αθλητές μας να διαχειριστούν μια ξαφνική και τελείως άγνωστη συνθήκη στη ζωή  τους και στην αθλητική τους πορεία ως τώρα. Πριν εμφανισθεί αυτός ο ιός, αν ρωτούσαμε αθλητές «ποια θεωρούν ότι μπορεί να είναι η δυσκολότερη κατάσταση που αντιμετώπισαν ή που θα δυσκολευόντουσαν να αντιμετωπίσουν κατά την αθλητική τους δράση;» το πιθανότερο θα ήταν  οι περισσότεροι να απαντούσαν ένας σοβαρός  τραυματισμός. Ακόμη και στην περίπτωση όμως σοβαρού τραυματισμού, υπάρχει ένα συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα και πρόγραμμα αποκατάστασης που καθορίζεται από τους ειδικούς και καθιστά δυνατή σε οριοθετημένο χρονικό διάστημα την επιστροφή τους στην ενεργό δράση. Αντίθετα, εν μέσω της πανδημίας οι προπονητές αδυνατούν να καθορίσουν το πρόγραμμα και τους στόχους της χρονιάς, καθώς δεν μπορεί να οριστεί πλέον η περίοδος αγωνιστικής προετοιμασίας και η περίοδος αγωνιστικής κορύφωσης της απόδοσης. Προπονητές και αθλητές που συνεργάζομαι και που προετοιμάζονται να διεκδικήσουν την πρόκριση για τους Ολυμπιακούς αγώνες του Τόκυο 2021 βίωσαν έντονα την αναβολή των αγώνων, καθώς έχουν καταβάλλει τεράστιες προσπάθειες σωματικές, ψυχικές αλλά και οικονομικές, εδώ και πάρα πολλά χρόνια και εξακολουθούν να ζουν με την αβεβαιότητα για τη διοργάνωση της Ολυμπιακής πρόκρισης.
Επιπρόσθετα, ματαιωμένοι αισθάνονται και όλοι οι υπόλοιποι αθλητές που ήταν να αγωνιστούν σε πανευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο και οι οποίοι είδαν τους κόπους της τρέχουσας προπονητικής χρονιάς να πάνε χαμένοι, καθώς το κριτήριο της ηλικίας σε πολλούς από αυτούς τους αγώνες παίζει καθοριστικό  ρόλο για τη συμμετοχή τους και έτσι δεν θα έχουν τη δυνατότητα να συμμετάσχουν σε αντίστοιχους επόμενους αγώνες. Συμπεραίνουμε, λοιπόν, ότι το σοβαρότερο πρόβλημα αυτήν τη στιγμή στον αγωνιστικό αθλητισμό είναι η έλλειψη στόχων λόγω της ρευστής κατάστασης που επικρατεί, γεγονός που μπορεί να δημιουργήσει στους αθλητές έντονη ανησυχία, άγχος, φόβο, θυμό και μεγάλη απογοήτευση».
*Πώς μπορεί ο αθλητής να διατηρήσει  την καθημερινή του ρουτίνα για να είναι σε καλή κατάσταση;
«Οι αθλητές θα πρέπει να μείνουν πιστοί στην καθημερινή τους ρουτίνα, όχι μόνο σε ό,τι αφορά την προπόνηση τους, αλλά και τη διατροφή και το ωράριο ύπνου. Αυτήν την περίοδο είναι πιο εύκολο να επικεντρωθούμε στη βελτίωση της φυσικής κατάστασης ώστε να επανέλθουμε στο κανονικό μας πρόγραμμα προπονήσεων χωρίς κόπο και χωρίς τραυματισμούς μετά τη λήξη της περιόδου εγκλεισμού. Και φυσικά η σωστή διατροφή και η διατήρηση σταθερού ωραρίου ύπνου αποτελούν από τις πιο σημαντικές μεθόδους αυτοφροντίδας, καθώς μας βοηθάν να αισθανόμαστε ότι έχουμε τον έλεγχο της κατάστασης με το να δεσμευόμαστε σε υγιεινές και θετικές συμπεριφορές.
Οι περισσότεροι αθλητές διαθέτουν ψυχική ανθεκτικότητα, καθώς μέσα από την εμπειρία τους στον αγωνιστικό αθλητισμό έχουν μάθει να ανταπεξέρχονται σε αντίξοες καταστάσεις και συνθήκες. Είμαι πεπεισμένη ότι αυτοί που αγαπούν πραγματικά το άθλημά τους και είναι δεσμευμένοι στους στόχους τους θα καταφέρουν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις των καιρών και θα βγουν ακόμα πιο δυνατοί μέσα απ’ όλο αυτό».

*Μπορούν, και αν ναι, με ποιον τρόπο να εκμεταλλευτούν την τεχνολογία;
«Πέντε διεθνούς φήμης καθηγητές Αθλητισμού από την Ελλάδα, τον Καναδά, την Ταϊβάν, τη Ν. Κορέα και το Ηνωμένο Βασίλειο έγραψαν ένα άρθρο για τον αθλητισμό στην εποχή του κορονοϊού και μέσα σε πολλά άλλα προτείνουν ότι το ομαδικό πνεύμα και η κοινωνική υποστήριξη μεταξύ συναθλητών μπορούν να διατηρηθούν μέσω διαδικτυακών ομαδικών συναντήσεων κατά την περίοδο που δεν είναι δυνατές οι προπονήσεις από κοντά. Επίσης, υπάρχουν πάρα πολλές εφαρμογές και προγράμματα στο διαδίκτυο που μπορούν να βοηθήσουν τη βελτίωση των ψυχολογικών δεξιοτήτων, όπως είναι η αυτοσυγκέντρωση, η χαλάρωση, ο καθορισμός στόχων και η νοερή απεικόνιση».

*Μήπως τελικά θα πρέπει να προσεγγίσουν ορθολογιστικά την όλη κατάσταση;
«Είναι απολύτως φυσιολογικό λόγω του εγκλεισμού να αισθανόμαστε μοναξιά και να βιώνουμε έντονα αρνητικά συναισθήματα. Την ίδια κατάσταση βέβαια αντιμετωπίζουν και όλοι οι υπόλοιποι αθλητές σε παγκόσμιο επίπεδο. Άρα, το πρώτο βήμα είναι να αναγνωρίσουμε τα συναισθήματά μας, να προσπαθήσουμε να τα κατανοήσουμε και να τα αποδεχθούμε και να μειώσουμε τις έντονες αρνητικές σκέψεις που τα προκαλούν. Δεν χρειάζεται να προσπαθήσουμε να κρύψουμε ό,τι αισθανόμαστε, αλλά αντιθέτως είναι ωφέλιμο να βρούμε άτομα που εμπιστευόμαστε και που μπορούν να αποτελέσουν πηγή υποστήριξης και καθοδήγησης ώστε να εξωτερικεύσουμε τις σκέψεις μας».
***
Στόχος όλης της αθλητικής κοινότητας και των εμπλεκόμενων  σε αυτήν είναι η επανέναρξη των αθλητικών δραστηριοτήτων. Φυσικά μέσα σε ένα πλαίσιο ασφάλειας και υπευθυνότητας. Ως τότε άσκηση σε ανοικτούς  χώρους, όπως το περπάτημα, το τρέξιμο, η ποδηλασία  και  άλλες ατομικές δραστηριότητες, ακόμη και ασκήσεις  μέσα στο σπίτι, μπορούν να διατηρήσουν το σώμα σε μία καλή φυσική κατάσταση σε συνδυασμό πάντα με σωστή διατροφή.

Του Σωτ. Κέλλα