Η ανασκαφή, που ξεκίνησε άμεσα εκείνη τη χρονική περίοδο, με άριστη συνεργασία μεταξύ της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λάρισας και της κατασκευάστριας εταιρίας της σήραγγας και τον οδικών έργων στην κοιλάδα Τεμπών, έφερε στο φως το πρώτο εύρημα, ένα παλαιοχριστιανικό νεκροταφείο, ακολούθησε ένας λινός, ένα πανδοχείο… και σταδιακά «ξετυλιγόταν» το νήμα ενός μεγάλου αρχαιολογικού χώρου, που σήμερα ήρθε στο σύνολό του στην επιφάνεια για να …μείνει!

Όπως δηλώνει στην «Ε» η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λάρισας κ. Σταυρούλα Σδρόλια: «Αποτελεί έναν σπουδαίο αρχαιολογικό χώρο και είναι ο μόνος ορατός στην κοιλάδα των Τεμπών.

Βρίσκεται στην είσοδο του νότιου μετώπου της σήραγγας και σήμερα πραγματοποιούνται εργασίες στερέωσης των αρχαιολογικών λειψάνων από συνεργεία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λάρισας.

Θα είναι επισκέψιμος τον Ιούλιο του 2017, καθώς εκτιμούμε ότι οι εργασίες στερέωσης θα ολοκληρωθούν τέλη του Ιουνίου 2017».

ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΕΣ

Σύμφωνα με την κ. Σδρόλια, ο αρχαιολογικός χώρος περιλαμβάνει τα εξής: Λείψανα αρχαίου ναού ελληνιστικών χρόνων του 3ου αιώνα μ.Χ., βυζαντινό ναό και βυζαντινό πανδοχείο του 12ου αιώνα.

Όμως στην περιοχή βρέθηκαν επίσης ένα αρχαίο λατομείο, ένα παλαιοχριστιανικό νεκροταφείο, ένας ληνός (πατητήρι σταφυλιών) και ένας κεραμικός κλίβανος. Τόσο ο ληνός όσο και ο κλίβανος, αλλά και τμήματα του νεκροταφείου, αποκολλήθηκαν και μεταφέρθηκαν στο Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας. Παράλληλα στο Μουσείο μεταφέρθηκαν και όλα τα κινητά ευρήματα, που αποκαλύφθηκαν σταδιακά κατά τις ανασκαφές, όπως νομίσματα του 4ου αιώνα μ.Χ. τα περισσότερα των οποίων ανήκουν στον αυτοκράτορα Κωνστάντιο (337-361) κ.ά.

Όσον αφορά στο αρχαίο λατομείο, διαπιστώθηκε ότι διατηρήθηκαν

σε μεγάλη έκταση αρκετές αρχαίες λατομικές εστίες, που λέγονται από τους ντόπιους Χράπες, και διακρίνονται ακόμη κατά τόπους τμήματα λατομικού υλικού σε μορφή ακατέργαστων κιόνων.

Πολλά από αυτά βρέθηκαν επίσης στην περιοχή του Πηνειού, γι΄ αυτό εύλογα δημιουργείται η υπόθεση ότι θα προωθούνταν στο εμπόριο από το λιμάνι των εκβολών του Πηνειού.

Δυτικά του αρχαίου λατομείου, σε χαμηλό ύψωμα, εντοπίσθηκαν λείψανα παλαιοχριστιανικού οικισμού. Οι τάφοι του ήταν κιβωτιόσχημοι, σκαμμένοι στο βραχώδες έδαφος και καλυμμένοι με ακατέργαστες πλάκες εκτός από έναν, που είχε κτιστά τοιχώματα από πλίνθους. Περιείχαν ταφές σε δύο φάσεις, η νεότερη των οποίων χρονολογείται στον 6ο αιώνα μ.Χ.

Σε μικρή απόσταση από τον ληνό βρέθηκε η κεραμική εσχάρα μικρού τετράγωνου κλιβάνου, για το ψήσιμο αγγείων και νοτιότερα σε αρκετή έκταση λείψανα διαλυμένων κτιρίων.

Κάτω από τους λίθους, εντοπίσθηκε μία μεγάλη ομάδα νομισμάτων του 4ου αιώνα μ.Χ. που υποδηλώνουν την πρώτη φάση κατοίκησης του χώρου, τα περισσότερα των οποίων ανήκουν στον αυτοκράτορα Κωνστάντιο (337-361).

Σύμφωνα με τους αρχαιλόγους: «Τα παραπάνω ευρήματα δημιουργούν την εικόνα ενός μικρού οικισμού, ο οποίος δεν είναι γνωστός από τις πηγές και μπορεί να συνδεθεί με τη λειτουργία του λατομείου, που θα πρέπει να εντατικοποιήθηκε σε μια περίοδο μεγάλης οικοδομικής δραστηριότητας, όπως η Ιουστινιάνεια.

Η θέση του οικισμού δίπλα σε κύρια οδική αρτηρία, στην έξοδο του στενού των Τεμπών, δεν του επέτρεψε να επιβιώσει στην περίοδο των ξένων επιδρομών, στα τέλη του 6ου αιώνα».

Της Λένας Κισσάβου