Αυτό αποδεικνύει προσεγγιστική μελέτη του προϊσταμένου Περιβάλλοντος και Πολιτικής Προστασίας του Δήμου Αγιάς, γεωπόνου με εξειδίκευση στις Τεχνολογίες Έργων Διαχείρισης Περιβάλλοντος, κ. Δημητρίου Παπακώστα.
Σύμφωνα λοιπόν με τη μελέτη, από στοιχεία του μετεωρολογικού σταθμού στη Λάρισα της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας προκύπτει ότι η ετήσια βροχόπτωση για περίοδο 40 σχεδόν ετών (1955 – 1997) κυμαίνεται από 211,3mm η ελάχιστη έως 769,7mm η μέγιστη με μέση τιμή 429,1mm. Αντίστοιχα, οι μέσες μηνιαίες τιμές για την περίοδο των 40 ετών κυμαίνονται από 16,4mm τον Αύγουστο έως 56,9mm τον Νοέμβριο που φαίνεται ότι είναι ο πιο βροχερός μήνας.
Επειδή, όμως, το μικροκλίμα της Λάρισας διαφέρει από το μικροκλίμα της ευρύτερης περιοχής του Δήμου Αγιάς, και δεδομένου ότι δεν υπάρχουν μετεωρολογικά δεδομένα τόσων ετών γι’ αυτόν, χρησιμοποιήθηκαν και τα ετήσια ύψη βροχής από τον μετεωρολογικό σταθμό στον Πυργετό για τα υδρολογικά έτη 1978 – ‘79 έως 1992 – ‘93, τα οποία προσεγγίζουν περισσότερο το μικροκλίμα της ευρύτερης περιοχής του Δήμου Αγιάς. Από την ανάλυση των δεδομένων προκύπτει ότι ο λόγος των ετήσιων βροχοπτώσεων του Πυργετού προς τον λόγο των ετήσιων βροχοπτώσεων της Λάρισας κυμαίνεται από 0,70/1 έως 3,28/1 με μέση τιμή 1,99/1.
Από την αναγωγή, στη συνέχεια, των μέσων μηνιαίων τιμών του μετεωρολογικού σταθμού της Λάρισας με αυτόν του Πυργετού, προκειμένου να προσεγγιστεί ακριβέστερα το μέσο ετήσιο και τα μέσα μηνιαία ύψη βροχής της ευρύτερης περιοχής του Δήμου Αγιάς, προκύπτει μέσο ετήσιο ύψος βροχόπτωσης 853,1mm και μέσες μηνιαίες τιμές που κυμαίνονται από 32,6mm τον Αύγουστο έως 113,1mm τον Νοέμβριο.
Κατόπιν, εκτιμήθηκε το μέγεθος των ακραίων τιμών του ύψους βροχής για την εποχική βροχόπτωση του χειμώνα, δηλαδή των μηνών Δεκεμβρίου, Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου, και για περίοδο επαναφοράς 10, 50, 100 και 1.000 έτη. Όταν λέμε περίοδο επαναφοράς ή διάστημα επανεμφάνισης ενός συμβάντος, εννοούμε το μέσο χρονικό διάστημα σε έτη που παρέρχεται μέχρι την επανεμφάνιση ενός φυσικού φαινομένου (στην περίπτωσή μας το ύψος βροχής) με δεδομένο ή και σφοδρότερο μέγεθος.
Έτσι, με βάση τα ύψη βροχής του μετεωρολογικού σταθμού της Λάρισας εκτιμήθηκε η μέγιστη εποχική βροχόπτωση του χειμώνα (Δεκεμβρίου – Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου) για περίοδο επαναφοράς 10 έτη ίση με 173,4mm, για 50 έτη ίση με 206,8mm, για 100 έτη 218,7mm και για περίοδο επαναφοράς 1000 έτη 251,9mm. Από τις ανηγμένες τιμές, με τη βοήθεια του μετεωρολογικού σταθμού Πυργετού, προκειμένου να προσεγγιστεί το μικροκλίμα της περιοχής του Δήμου Αγιάς, εκτιμήθηκε επίσης η μέγιστη εποχική βροχόπτωση του χειμώνα (Δεκεμβρίου – Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου) για περίοδο επαναφοράς 10 έτη ίση με 345mm, για 50 έτη ίση με 411,6mm, για 100 έτη 435,1mm και για περίοδο επαναφοράς 1000 έτη 501,3mm.
Συγκρίνοντας αυτές τις τιμές με τη βροχόπτωση που έπεσε στην περιοχή τη χρονική περίοδο από 1η Δεκεμβρίου 2017 έως και 16 Φεβρουαρίου 2018, σύμφωνα με τον μετεωρολογικό σταθμό, που βρίσκεται στην Αγιά, του Ινστιτούτου Εδαφοϋδατικών Πόρων του ΕΛΓΟ Δήμητρα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και κατέγραψε ύψος βροχής 446,80mm (χωρίς να είναι καταγεγραμμένη η βροχόπτωση της 20ης Φεβρουαρίου που εκτιμάται περίπου 60mm), προκύπτει ότι πρόκειται για ακραία καιρικά φαινόμενα που συμβαίνουν μια φορά στα 1.000 χρόνια περίπου!
Όπως υποστηρίζει ο κ. Παπακώστας, το γεγονός αυτό, των ακραίων δηλαδή τιμών ύψους βροχής που σημειώθηκε τη χειμερινή περίοδο, με περίοδο επαναφοράς περίπου 1.000 ετών, σε συνδυασμό με το κορεσμένο σε νερό έδαφος της περιοχής μελέτης λόγω των συνεχών βροχοπτώσεων που ξεκίνησαν από τον Νοέμβριο, είχε σαν αποτέλεσμα να υπάρχουν πολλές καθιζήσεις οδοστρωμάτων και κατολισθήσεις των παρακείμενων πλαγιών, υποσκαφές στο αγροτικό και δασικό δίκτυο και καταστροφές αρδευτικών δικτύων και αυλάκων.
«Αποδείχτηκε» τονίζει, «ότι τα αντιπλημμυρικά έργα, όπως ζαρζανέτ, φράγματα βάρους, γέφυρες και άλλα, που υλοποιήθηκαν από τον Δήμο Αγιάς, την Περιφέρεια Θεσσαλίας και το Δασαρχείο τα τελευταία χρόνια, στα ρέματα που διέρχονται μέσα από κατοικημένες περιοχές, λειτούργησαν άριστα, αποτρέποντας έτσι την εκτροπή και το σπάσιμο κάποιου ρέματος σε κατοικημένη περιοχή και την πρόκληση μεγάλων καταστροφών. Επειδή, όμως, τα καιρικά φαινόμενα όπως αναφέρθηκε ήταν πολύ έντονα και κατά συνέπεια τα τοπικά νερά ήταν πάρα πολλά, είχαμε πλημμυρικά φαινόμενα κυρίως σε υπόγεια σπιτιών εξοχικών κατοικιών. Το συμπέρασμα είναι πως απαιτούνται να γίνουν αντιπλημμυρικά έργα, γέφυρες, αποχετεύσεις ομβρίων, αποστραγγιστικά δίκτυα και διευθέτηση με ζαρζανέτ, εκβαθύνσεις, φράγματα, των χειμάρρων και ρεμάτων που διέρχονται μέσα από κατοικημένες περιοχές λαμβάνοντας υπόψη τα σημερινά μετεωρολογικά δεδομένα αλλά και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής όπως επισημαίνουν και ειδικοί επιστήμονες».
Αξίζει δε να σημειωθεί και να καταγραφεί ως ιστορικό στοιχείο το ότι επίσημα και με αδιάσειστα φωτογραφικά ντοκουμέντα μαζί τους, 75 πολίτες, για τις βροχοπτώσεις μόνο του μηνός Μαρτίου, προσήλθαν στην Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου, ώστε να δηλώσουν πλημμυροπαθείς με ζημιές στις οικίες και στα καταστήματά τους, προσδοκώντας σε κάποια αποζημίωση. Οι ζημιές αφορούν κυρίως σε οικιακό, επαγγελματικό και αγροτικό εξοπλισμό.
ΑΓΙΑ (Γραφείο «Ε»)
Του Νίκου Γουργιώτη
