Όλοι οι ομιλητές έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου για την κλιματική αλλαγή και την απουσία βασικών έργων, αντιπλημμυρικών και αρδευτικών. Στην πρώτη περίπτωση, η απουσία αυτών των έργων έγινε αισθητή με τον πλέον δραματικό τρόπο, με την έλευση του μεσογειακού τυφώνα και των ζημιών που άφησαν οι πλημμύρες, με οικονομικές συνέπειες για τη νοτιοδυτική Θεσσαλία και ιδιαίτερα την αγροτική οικονομία μας.
ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ
Στην ομιλία του στην ημερίδα του Σαββάτου, ο πρόεδρος του Γεωπονικού Συλλόγου Λάρισας, Κων/νος Γιαννακός, αναφέρθηκε στο οξύ πρόβλημα της Θεσσαλίας, τονίζοντας τα εξής: «Η ασφαλής διαβίωση του ανθρώπου -εδώ και πολλούς αιώνες- ήταν και εξακολουθεί να είναι άμεσα συνδεμένη με την εξασφάλιση πόσιμου και αρδευτικού νερού, σε συνδυασμό πάντοτε με την προστασία από τις πλημμύρες. Η Θεσσαλία ως γνωστόν, αντιμετωπίζει έντονα και επείγοντα προβλήματα που συνδέονται με το μείζον θέμα των υδάτων. Τα νερά, όπως με δραματικό τρόπο και για πολλοστή φορά αποδείχθηκε, σχετίζονται με την ασφάλεια στην περιοχή και την καθιστούν ευάλωτη και ανοχύρωτη απέναντι σε κλιματικά φαινόμενα και καταστροφές (πλημμύρες, λειψυδρία – ξηρασία)».
Ο χημικός περιβαλλοντολόγος, Ζήσης Αργυρόπουλος, μίλησε για τους κινδύνους που θα προκύψουν από την άνοδο της θερμοκρασίας τα προσεχή χρόνια, σε δύο παραδοσιακές καλλιέργειες, όπως είναι τα σιτηρά και τα αμπέλια, τα οποία ελλείψει νερού θα χαθούν. Μάλιστα η άνοδος της θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμό Κελσίου, θα σημάνει μείωση της απόδοσης και σε τεύτλα και καλαμπόκια, κατά 50%. Αν στα παραπάνω προστεθεί και η επισήμανση του Θεοφ. Γέμτου, ότι από τα 5 εκατομμύρια στρέμματα φτάσαμε να καλλιεργούνται τα 4,6 τα τελευταία χρόνια, καθώς εγκαταλείφθηκαν 400.000 λόγω υπογονιμότητας, τότε καταλαβαίνει κανείς την αναγκαιότητα των αρδευτικών έργων.
ΑΝΗΣΥΧΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΕΡΓΑ ΤΟΥ ΑΧΕΛΩΟΥ
Ακόμα, ο κ. Γιαννακός υπενθύμισε τις πρωτοβουλίες και τις δράσεις του Συλλόγου, αλλά και του ΓΕΩΤΕΕ για το υδάτινο και αρδευτικό πρόβλημα του θεσσαλικού κάμπου. «Πριν από 10 περίπου μήνες, εδώ στον ίδιο χώρο, με πολλούς εκπροσώπους φορέων που είναι και σήμερα στην αίθουσα αυτή, είχαμε συζητήσει τα θέματα της διαχείρισης των υδατικών πόρων. Επίσης, σε σύσκεψη που οργανώσαμε στα μέσα του Δεκεμβρίου του 2019, είχε σαν στόχο την ένταξη του φράγματος της Συκιάς στο υπό ψήφιση Εθνικό Σχέδιο Ενέργειας για το κλίμα (ΕΣΕΚ), που κατέθεσε τότε το Υπουργείο Περιβάλλοντος και δεν συμπεριλάμβανε το υδροηλεκτρικό έργο της Συκιάς. Κοινή όμως ήταν και η διαπίστωση της συνολικής απραξίας στις διαδικασίες επανεκκίνησης των έργων του Αχελώου. Ακολούθησε νέα σύσκεψη στα μέσα του Ιανουαρίου του 2020, που συγκάλεσε ο υπουργός Επικρατείας κ. Γιώργος Γεραπετρίτης, με τη συμμετοχή του υπουργού Υποδομών-Μεταφορών κ. Κώστα Καραμανλή, υφυπουργών, βουλευτών και φορέων, στην οποία συμμετείχαμε και εμείς. Διατυπώσαμε την άποψη ότι το υδατικό της Θεσσαλίας είναι θέμα ενιαίο και δεν περιορίζεται μόνο στα έργα της λεκάνης Άνω Αχελώου. Ο ταμιευτήρας Συκιάς, είναι μεν το πιο σημαντικό υδατικό έργο στην Κεντρική Ελλάδα και πρέπει να ολοκληρωθεί, όμως χωρίς την υλοποίηση και άλλων έργων ταμίευσης υδάτων στη λεκάνη Πηνειού (Φάρσαλα, Πύλη, Νεοχώρι, Ελασσόνα) και χωρίς την εφαρμογή πολιτικών εξοικονόμησης νερού, τα τεράστια υδατικά ελλείμματα δεν πρόκειται να τιθασευτούν, ενώ είναι αναγκαία και η εκπόνηση ενός master plan, για έργα και δράσεις επί του υδατικού της Θεσσαλίας. Μέχρι σήμερα δυστυχώς δεν υπήρξε κάποια εξέλιξη και πρόοδος».
ΓΙΑΤΙ ΚΑΘΥΣΤΕΡΟΥΝ
«Το έργο της Συκιάς που αφορά κυρίως τη Θεσσαλία είναι έργο του ελληνικού δημοσίου, ενώ της Μεσοχώρας είναι της ΔΕΗ και αυτό ίσως εξηγεί και τις καθυστερήσεις στο πρώτο». Αυτό υποστήριξε στην εισήγησή του ο καθηγητής στο Εργαστήριο Υδρολογίας και Αξιοποίησης Υδατικών Πόρων στη Σχολή Πολιτικών Μηχανικών ΕΜΠ, ιδρυτικό στέλεχος του Κέντρου Υδρολογίας και Πληροφορικής (CHI) και πρώην σύμβουλος στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σε ελληνικά Υπουργεία, Ευάγγελος Μπαλτάς, ο οποίος πρόσθεσε ότι λόγω της κλιματικής αλλαγής και της λειψυδρίας τα προσεχή χρόνια, θα είναι αναγκαία τα έργα του Αχελώου για τη θεσσαλική πεδιάδα, που παρουσιάζει τεράστιο υδατικό έλλειμμα».
Από την πλευρά του ο υδροενεργειακός μηχανικός, πρ. επίκουρος καθηγητής ΕΜΠ, μέλος Εταιρείας Μεγάλων Φραγμάτων, δρ. Ιωάννης Στεφανάκος επισήμανε ότι υπάρχει κίνδυνος για τα φράγματα της Μεσοχώρας να καταρρεύσει η σήραγγα εκτροπής, ενώ για το φράγμα της Συκιάς ο κίνδυνος είναι ακόμα μεγαλύτερος και έχει να κάνει με το πρόφραγμα, το οποίο έχει κατασκευαστεί με προδιαγραφές για να αντέξει πλημμυρικά φαινόμενα πεντηκονταετίας, καθώς κανείς δεν πίστευε ότι τα έργα θα έχουν μία χρονική καθυστέρηση, μέχρι σήμερα 30 ετών στην κατασκευή και λειτουργία τους».

Γ. Ρούστας