αντάρτες. Δεν ξέραμε τίποτα. Φώναξαν μερικά ονόματα και πρώτα - πρώτα τον δάσκαλο Στέφανο Ριζηνό. Μα δεν ήταν εκεί. Τράβηξαν ύστερα τον Θωμά Ζιάγκα. Τον έπιασαν από τα μαλλιά... Του σήκωσαν το κεφάλι και του έμπηξαν το μαχαίρι στον λαιμό. Του έκοψαν την καρωτίδα. Μας πήρε το κλάμα και μας κυρίευσε ο φόβος. Σε λίγο τράβηξαν και άλλους. Εσφαξαν άλλους εννέα μπροστά στα μάτια μας. Τα κτήνη σφάζανε ανθρώπους σαν να σφάζανε κοτόπουλα....».
Έτσι περιέγραψε ο Ξενοφών Ντάσιος την ιταλική επίθεση στο χωριό Δομένικο. Ήταν από τους ελάχιστους που επέζησαν.
***
Τον δύσβατο και δαιδαλώδη δρόμο της δικαιοσύνης έχουν επιλέξει οι απόγονοι των θυμάτων της ναζιστικής κατοχής από το χωριό Δομένικο της Ελασσόνας, με σκοπό να αναγνωριστεί και επίσημα η βαναυσότητα με την οποία ξεκληρίστηκε ένα ολόκληρο χωριό από τους Ιταλούς στρατιώτες. Για την προσπάθεια αυτήν και τα εμπόδια που βρίσκουν εδώ και 20 χρόνια, δόθηκε χθες σε κεντρικό ξενοδοχείο της Λάρισας συνέντευξη Τύπου από τη βουλευτή του ΚΙΝΑΛ και νομικό εκπρόσωπο της προσπάθειας κ. Λίτσα Λιακούλη, τον δήμαρχο Ελασσόνας κ. Νίκο Γάτσα, αλλά και τον πρόεδρο του χωριού και του Συλλόγου των οικογενειών του ολοκαυτώματος κ. Στάθη Ψωμιάδη.
Η κ. Λιακούλη έκανε μια ανάλυση της υπόθεσης, δίνοντας ιδιαίτερη βαρύτητα στις πρόσφατες εξελίξεις και στο γεγονός πως καλούνται οι οικογένειες να καταβάλουν δικαστικό ένσημο ιδιαίτερα μεγάλο βάσει των οικονομικών τους δυνατοτήτων, ενώ ζήτησε την άμεση παρέμβαση του υπουργού Δικαιοσύνης κ. Τσιάρα για να δώσει ουσιαστική λύση στο θέμα.
Εξήγησε ότι συζητήθηκε στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Λάρισας η υπόθεση της αγωγής των 135 οικογενειών των θυμάτων του ολοκαυτώματος εναντίον του Ιταλικού Δημοσίου.
«Από τη συζήτηση της υπόθεσης αξίζει να σημειώσουμε ότι το αντίδικο Ιταλικό Δημόσιο, παραδέχθηκε με τα δικόγραφα που κατέθεσε στο δικαστήριο, ότι οι στρατιωτικοί του, που υπηρετούσαν τότε τον φασίστα Μουσολίνι, είναι υπεύθυνοι για το ολοκαύτωμα του Δομένικου και τη σφαγή 140 αμάχων κατοίκων του, αλλά παρόλα αυτά δε συνομολογούν την καταβολή των αποζημιώσεων στις οικογένειες των θυμάτων».
Η κ. Λιακούλη διευκρίνισε ότι πέρασαν σχεδόν 77 ολόκληρα χρόνια από εκείνην τη μαύρη, σκοτεινή και τραγική ημέρα της 16ης Φεβρουαρίου του 1943, που το Δομένικο αφανίστηκε από τον χάρτη εξαιτίας της βαρβαρότητας του Ιταλικού στρατού κατοχής «για να μπορούμε σήμερα να κοιτάζουμε στα μάτια με περηφάνια, τους απογόνους των εκτελεσθέντων και τις νεότερες γενιές, γνωρίζοντας πως πράξαμε ό,τι οφείλαμε απέναντι στους εκτελεσθέντες συγγενείς τους και πως ο πολύχρονος αγώνας τους για δικαίωση, δεν ήταν μάταιος».
Έκρουσε, όμως, τον κώδωνα του κινδύνου αφού τόνισε πως υπάρχει άμεσος κίνδυνος να απορριφθεί για τυπικούς λόγους και συγκεκριμένα για τη μη προσκόμιση του δικαστικού ενσήμου που απαιτείται ήδη με τη νομοθεσία που επανέφερε η Κυβέρνηση και στις αναγνωριστικές αγωγές εξηγώντας πως το ποσό είναι δυσβάσταχτο, καθώς αγγίζει συνολικά τις 300.000 ευρώ.
Ενώ εξήγησε πως η συγκεκριμένη διάταξη χαρακτηρίστηκε ήδη αντίθετη σε συνταγματικές διατάξεις, στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), στο Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα, με τη νομολογία των αρμοδίων δικαστηρίων ζήτησε από τον υπουργό κ. Τσιάρα, να κάνει πράξη τη δέσμευσή του για λύση του ζητήματος με σκοπό να προχωρήσει η υπόθεση.
Από την πλευρά του ο δήμαρχος κ. Γάτσας τόνισε πως είναι «αυτονόητη η υποχρέωση της Πολιτείας και της ελληνικής δικαιοσύνης να εξετάσει την υπόθεση με μεγάλη προσοχή και ενδιαφέρον ιστορικό και δικαστικό. Αυτοί οι άνθρωποι που έμειναν πίσω πρέπει να δικαιωθούν όχι μόνο ηθικά, αλλά και οικονομικά». Εξέφρασε την πίστη του πως θα οδηγηθούν σε αίσιο αποτέλεσμα τόσο στο θέμα του δικαστικού ενσήμου, όσο και στην ουσία της υπόθεσης.
Τέλος, ο πρόεδρος του Δομένικου κ. Στάθης Ψωμιάδης μίλησε για τα 20 χρόνια προσπαθειών. Θυμήθηκε όταν είχαν καταθέσει μήνυση στην Εισαγγελία Λάρισας ζητώντας την ποινική δίωξη των Ιταλών. Ο τότε εισαγγελέας θεώρησε πως τα εγκλήματα παραγράφηκαν. Ανέφερε τη δεύτερη προσπάθεια στη Ρώμη που έγινε στο Γραφείο Εγκλημάτων Πολέμου όπου κατατέθηκε κι εκεί μήνυση. Είπε πως μετά από 5 χρόνια έρευνας και αφού τους ζήτησαν συγγνώμη για το έγκλημα που διαπράχθηκε τους είπαν πως δεν μπορούν να κάνουν τίποτα άλλο. Τώρα, τόνισε, πως κάνουν την τρίτη τους προσπάθεια και περιμένουν από τον Υπουργό σε πρώτη φάση να αποσύρει τη διάταξη για την καταβολή του δικαστικού ενσήμου, τουλάχιστον για τις αγωγές που αφορούν θύματα πολέμου σε όλη την Ελλάδα.
«Όσο αυτή η πληγή δεν κλείνει, μένει ανοιχτή και κακοφορμίζει» κατέληξε ο κ. Ψωμιάδης...