Του Δημήτρη Βάλλα

Ταξί, και μια ζωή στην πιάτσα ο Απόστολος Μπεκερτζής από τις ατέλειωτες διαδρομές στην πόλη, στο 404 Στρατιωτικό Νοσοκομείο Λάρισας από όπου περνούσε σχεδόν σε καθημερινή βάση, είδε τους παρατημένους μαιάνδρους και την όλη πρόσοψη μέσα στη γενική... παρακμή και το αποφάσισε!

Πήρε το ταξί του μια μέρα και «μπούκαρε» κυριολεκτικά στο Νοσοκομείο ζητώντας μια συνάντηση με τον διευθυντή του. Με μεγάλη έκπληξη τον δέχθηκε τότε ο διευθυντής- Αρχίατρος Γιώργος Χαλίτσιος.

Του είπε ότι θέλει να ξαναφτιάξει τον εξωτερικό χώρο, να ξαναβάψει τους μαιάνδρους και να διακοσμήσει με αγάλματα του Ασκληπιού, του Ιπποκράτη και της Υγείας, τις γωνιές του Ιδρύματος.

Ο διευθυντής εξεπλάγη και όπως ήταν φυσικό του ζήτησε να του πει πόσο θα κόστιζαν όλα αυτά… Ο ταξιτζής όμως που είναι και ζωγράφος και φτιάχνει και χαλκογραφίες και ασχολείται χρόνια με την Τέχνη, του είπε «δωρεάν».

«Ταξιτζής και πατριώτης και καλλιτέχνης» είπε από μέσα του ο τότε διευθυντής και έδωσε τη συγκατάθεσή του.

Για την πατρίδα...

«Για την πατρίδα είπα λοιπόν, θα μας πει και ο Απόστολος και πριν από ενάμιση χρόνο το ξεκίνησα.

Άρχισα σιγά- σιγά να ζωγραφίζω πρώτα τους μαιάνδρους γύρω-γύρω από την πύλη σε μια απόσταση περίπου 100 μέτρων από τη γωνία της οδού Τρικάλων μέχρι τη γωνία της οδού Λαγού. Πήρα την πρωτοβουλία τότε και επισκέφθηκα τον διευθυντή του Νοσοκομείου που με καλοδέχθηκε.

...Μου πρότεινε μάλιστα να πληρωθώ για τα υλικά και για τον κόπο μου, όμως αρνήθηκα . Ξεκίνησα με δυο-τρεις ώρες δουλειά κάθε μέρα , όταν έφευγα από το ταξί. Τον μαίανδρο που ήταν τσιμεντένιος τον έβαψα έγχρωμο στα χρώματα του μινωικού πολιτισμού. Τώρα κοντεύω να τελειώσω, μου λείπουν λίγα μέτρα από το μαίανδρο ακόμα και οι γωνιές όπου θα βάλω τα αγάλματα που σου έλεγα».

...Αθάνατη πατρίδα λοιπόν, σε πείσμα του μνημονίου μάλλον ποτέ δεν θα πεθάνεις, όσο υπάρχουν ακόμα εθελοντές που παρατάνε το τιμόνι για Σένα!

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΣΤΡΑΤΙΩΤΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ

Και μια περί του 404 Στρατιωτικού Νοσοκομείου ο λόγος σήμερα, και για να μην μείνουμε μόνο στη διακόσμηση, χρήσιμη είναι και μια αναδρομή στην ιστορία:

«Με την έναρξη της επανάστασης του 1821 οι πολλαπλές απώλειες υγείας που χαρακτήρισαν τις πρώτες συντονισμένες μάχες των ελληνικών ατάκτων στρατιωτικών δυνάμεων, κατέστησαν επιτακτικό τον επαναπροσδιορισμό της υγειονομικής περίθαλψης με σκοπό την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση μαζικών απωλειών υγείας. Με την οργάνωση του πρώτου Ελληνικού Στρατού δημιουργείται και η πρώτη υποτυπώδης Υγειονομική Υπηρεσία για να ακολουθήσει η ίδρυση το 1823 του Πρώτου Στρατιωτικού Νοσοκομείου Ναυπλίου, το οποίο δεν λειτουργούσε εξ ολοκλήρου για τις ανάγκες του στρατεύματος.

Στη συνέχεια, το 1836, ιδρύθηκε το Πρώτο Στρατιωτικό Νοσοκομείο Αθηνών, το οποίο ήταν το πρώτο αμιγώς στρατιωτικό νοσοκομείο της Ελλάδας, αποτέλεσε σταθμό στη στρατιωτική αλλά και γενικότερα στην ιατρική της νεότερης Ελλάδας προσφέροντας πολλαπλό υγειονομικό και επιστημονικό έργο. Τα χρόνια που ακολούθησαν την επανάσταση του 1821, το πολύπαθο ελληνικό έθνος γνώρισε πολλές πολεμικές συρράξεις. Δύο βαλκανικούς πολέμους (1912-1913), δύο παγκόσμιους πολέμους (1917-1918, 1940-1941), τον ατυχή Ελληνοτουρκικό Πόλεμο του 1897, την εκστρατεία και καταστροφή στη Μικρά Ασία 1919-1922, και δύο εμφυλίους πολέμους (1823-1825 και 1946-1949).

Οι πόλεμοι αυτοί προσέδωσαν εμπειρία στο ελληνικό υγειονομικό σώμα και την ιατρική τραυματολογία στην Ελλάδα. Ο αριθμός των πρόσκαιρων-προσωρινών στρατιωτικών νοσοκομείων, των στρατιωτικών νοσοκομείων εκστρατείας και διακομιδών στους πολέμους αυτούς αναδιαμορφώνονταν παράλληλα με τις αλλαγές του γεωγραφικού χάρτη και σύμφωνα με τις πολεμικές ανάγκες, τα μέτωπα και γενικότερα το θέατρο επιχειρήσεων. Μόνιμα στρατιωτικά νοσοκομεία δημιουργήθηκαν στις μεγάλες πόλεις της Ελλάδας όπως η Θεσσαλονίκη, η Λάρισα, η Δράμα και η Αλεξανδρούπολη.

Ιδιαίτερα τα στρατιωτικά νοσοκομεία των Αθηνών και της Θεσσαλονίκης, άνοιξαν τον δρόμο στη σύγχρονη ιατρική ιστορία της νεότερης Ελλάδας με την εφαρμογή νέων ιατρικών μεθόδων και τη χρήση νέων τεχνολογιών. Σε αυτά εργάστηκαν διάσημοι και διακεκριμένοι στρατιωτικοί ιατροί αρκετοί από τους οποίους μάλιστα αναγορεύτηκαν καθηγητές του πανεπιστημίου χωρίς να σταματήσουν να παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε αυτά, συμβάλλοντας καθοριστικά στη θεμελίωση και εξέλιξη της στρατιωτικής ιατρικής και γενικότερα της ιατρικής στη χώρα μας.

Μικρότερα στρατιωτικά νοσοκομεία δημιουργήθηκαν σε μικρότερες επαρχιακές πόλεις όπου σε συνεργασία με τα μεγαλύτερα στρατιωτικά νοσοκομεία της χώρας έδωσαν ώθηση στην ιατρική πράξη της επαρχίας και βοήθησαν στην εκρίζωση επιδημικών ασθενειών με την εφαρμογή οργανωμένων προγραμμάτων προληπτικής ιατρικής. Ιδιαίτερο ρόλο στην ιστορία και μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης διαδραμάτισαν τα στρατιωτικά νοσοκομεία της πόλης αυτής. Η κομβική θέση της σε συνάρτηση με τις εδαφικές διεκδικήσεις των βαλκανικών χωρών, με στόχο την επέκταση των συνόρων τους προς τη θάλασσα, κατέστησαν τη Θεσσαλονίκη το βασικότερο νοσηλευτικό κέντρο κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους, τον Πρώτο και το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ομοίως, και τα Στρατιωτικά Νοσοκομεία Ιωαννίνων, κατά τον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο, απετέλεσαν σταθμούς στη νεότερη ελληνική ιστορία όχι μόνο για τον όγκο των περιστατικών που κλήθηκαν να περιθάλψουν και να νοσηλεύσουν αλλά και για το απαράμιλλο σθένος και την ποιότητα των ιατρονοσηλευτικών υπηρεσιών που παρείχαν, κάτω από αντίξοες οικονομικά συνθήκες και χωρίς απαραίτητα όλο τον αναγκαίο εξοπλισμό, φάρμακα και εφόδια.

Σε όλη την Ελληνική Επικράτεια δημιουργήθηκαν: Το 401 Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο Αθηνών, το 417 Νοσηλευτικό Ίδρυμα του Μετοχικού Ταμείου Στρατού στην Αθήνα, το 414 Στρατιωτικό Νοσοκομείο Ειδικών Νοσημάτων στην Πεντέλη, το 424 Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο Εκπαιδεύσεως στη Θεσσαλονίκη, το 404 Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο Λάρισας, το 411 Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο Τριπόλεως, το 412 Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο Ξάνθης, το 492 Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης και το 496 Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο Διδυμοτείχου