ΦΑΡΣΑΛΑ (Γραφείο «Ε»)

Του Αχ. Μπακαλέξη

Τα εγκαίνια της Αρχαιολογικής Έκθεσης με τίτλο «Το Κάστρο της Καλλιθέας - Ματιές σε μια αρχαία πόλη» πραγματοποιήθηκαν στο Πολιτιστικό Κέντρο Φαρσάλων, παρουσία επισήμων και πλήθος κόσμου, υπό την αιγίδα του Δήμου Φαρσάλων. Η έκθεση αυτή πρωτοπαρουσιάστηκε τον Σεπτέμβριο του 2010 στο Πανεπιστήμιο Alberta του Καναδά, υπό την επιστημονική ευθύνη, οργάνωση και επιμέλεια της Dr. Margriet J. Haagsma και των συνεργατών της. Το 2012 η Dr. Margriet J. Haagsma και το Πανεπιστήμιο της Alberta παραχώρησαν το υλικό στον Δήμο Φαρσάλων για μόνιμη έκθεση. Η έκθεση αυτή που εγκαινιάστηκε την Τετάρτη, καταγράφει την πορεία της αρχαιολογικής έρευνας στο Κάστρο της Καλλιθέας Φαρσάλων.

Η εκδήλωση άρχισε με ομιλία της αρχαιολόγου και επιστημονικής συνεργάτιδας του δημάρχου Φαρσάλων κ. Βάσως Νούλα - Καρπέτη, που ήταν η συντονίστρια και είχε την επιμέλεια της εκδήλωσης των εγκαινίων της αρχαιολογικής έκθεσης «Το Κάστρο της Καλλιθέας - Ματιές σε μια αρχαία πόλη».

Η ομιλήτρια, μεταξύ άλλων, ανέφερε ότι «είναι μια ευχάριστη βραδιά για τον Δήμο Φαρσάλων, καθώς έπειτα από πολύμηνες προσπάθειες και προετοιμασίες, εμπόδια και δυσκολίες, είμαστε εδώ για να παρακολουθήσουμε μαζί τα στάδια της συναρπαστικής αλλά και επίπονης πορείας ενός αρχαιολογικού έργου.

Ευχαριστούμε την κ. Margriet J. Haagsma και το Πανεπιστήμιο της αρχικής έκθεσης για να το παρουσιάσουμε σε μόνιμη πλέον βάση στα Φάρσαλα και της είμαστε όλοι ευγνώμονες για αυτό. Πρώτος σταθμός φιλοξενίας της έκθεσης είναι το Πολιτιστικό Κέντρο της πόλης και ευχόμαστε σύντομα να βρει την θέση της στην Αρχαιολογική Συλλογή Φαρσάλων για τη δημιουργία της οποίας εργαζόμαστε και προσπαθούμε συνεχώς.

Για να στηθεί αυτή η έκθεση στα Φάρσαλα και να αποτελέσει ένα διαρκές ερέθισμα για τους κατοίκους της περιοχής και τους επισκέπτες της, ένα διαβατήριο για ένα γόνιμο ταξίδι στο παρελθόν και στους δρόμους της πολιτιστικής κληρονομιάς, εργαστήκαμε ακολουθώντας τις συμβουλές της κ. Σοφίας Καραπάνου, και πάντοτε υπό το άγρυπνο βλέμμα, τη φροντίδα και την ευθύνη του δημάρχου Φαρσάλων κ. Άρη Καραχάλιου.

Ως γνωστό, το αρχαιολογικό ερευνητικό πρόγραμμα στο Κάστρο της Καλλιθέας, αποτελεί ένα συνδυαστικό εγχείρημα του Πανεπιστημίου της Alberta του Καναδά και της Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Λάρισας και στοχεύει στο να μελετήσει την ελληνιστική περίοδο με τις σοβαρές κοινωνικές και οικονομικές αλλαγές μέσα από μια περιφερειακή αντίληψη των δεδομένων. Το πεδίο έρευνας είναι μια ισχυρή οχυρωμένη ελληνιστική πόλη στην περιοχή της αρχαίας Αχαΐας Φθιώτιδας της Θεσσαλίας, όπως επίσης και η περιβαλλοντική και πολιτική της τοποθέτηση στην ευρύτερη περιοχή. Ανιχνεύεται το Πολεοδομικό Σχέδιο της πόλης, η ιδιωτική και δημόσια αρχιτεκτονική της, η οικονομία και η ιστορία της κατοίκησής της.

Ο ευρύτερος σκοπός του ερευνητικού προγράμματος είναι να ανιχνεύσει τις κοινωνικές και οικονομικές μεταβολές της ευρύτερης περιοχής της αρχαίας Φθιώτιδας και της Αχαΐας Φθιώτιδας μέσα στο χρόνο, κάτω από το πρίσμα της διερεύνησης των αλληλεπιδράσεων ανάμεσα στον οίκο, την πόλη, τον περιβάλλοντα χώρο, καθώς και άλλες πόλεις της περιοχής.

Το Πανεπιστήμιο της Alberta, με εκπρόσωπό του την Dr. Margriet J. Haagsma και η ΙΕ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων στη Λάρισα με εκπρόσωπό της την κ. Σοφία Καραπάνου, άρχισαν αυτό το πρόγραμμα έρευνας το 2004. Κάθε χρόνο μια ομάδα από Έλληνες και Καναδούς αρχαιολόγους ενώνουν τις δυνάμεις τους και διεξάγουν επιτόπια αρχαιολογική έρευνα. Αυτή η έκθεση παρουσιάζει μερικά από τα πιο σημαντικά αποτελέσματα της μελέτης του πεδίου μέχρι σήμερα».

Κατόπιν, ο δήμαρχος Φαρσάλων κ. Άρης Καραχάλιος ανέφερε ότι «η εκδήλωση είναι πραγματικά ιδιαίτερη γιατί μετά την καταγραφή επιχειρούμε την ανάδειξη και προβολή του τόπου μας, που έχει τόσα πολλά στοιχεία τα οποία τα αγνοούμε και εμείς οι ίδιοι. Δυστυχώς δεν μάθαμε για την κληρονομιά μας γιατί δεν μας δόθηκαν οι ευκαιρίες και δεν διδαχθήκαμε στα σχολεία ποτέ τοπική ιστορία. Αλλά είναι και μια εκδήλωση σεβασμού και αγάπης προς τις δύο διευθύντριες την Margriet Haagsma και την Σοφία Καραπάνου που επί μια 10ετία περίπου ανασκάπτουν την περιοχή του Κάστρου της Καλλιθέας. Μετά από αυτή την δίχρονη παρουσία (2011 και 2012) των αποτελεσμάτων της καταγραφής έφθασε η ώρα αξιοποιώντας το υλικό το οποίο ευγενώς παραχωρεί το Πανεπιστήμιο της Alberta, να εγκαινιάσουμε την τόσο σημαντική έκθεση η οποία εύχομαι να γίνει η απαρχή της μόνιμης αρχαιολογικής συλλογής της πόλης μας, που προσωρινά θα στεγαστεί στην ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα του Πολιτιστικού Κέντρου Φαρσάλων και στη συνέχεια στο πρώην 1ο Δημοτικό Σχολείο (οδός Καναδά) που έχει παραχωρηθεί στο υπουργείο Πολιτισμού και αναμένεται μετά την ολοκλήρωση της μελέτης να ενταχθεί σε κάποιο πρόγραμμα, ώστε να γίνει ανάπλαση και ανάδειξη του μνημείου και κατόπιν να στεγαστεί εκεί η Αρχαιολογική Συλλογή της πόλης που αποτελεί στόχο δεκαετιών για την κοινωνία μας. Επίσης, μου δίνεται η ευκαιρία να αναφέρω ότι στην περιοχή μας γίνονται διάφορα έργα όπως η ανάπλαση, συντήρηση και ανάδειξη της Ακρόπολης των Φαρσάλων, ολοκληρώθηκε το έργο του Απιδανού Ποταμού, η ανάδειξη των παραδοσιακών δεξαμενών, προχωρούν οι διαδικασίες που έχουν σχέση με την ανασκαφή στην περιοχή Κατράνα και η ανάδειξη του θεάτρου στην αρχαία Σκοτούσσα με την συμβολή του πρώην υπουργού Πολιτισμού κ. Σταύρου Μπένου και του ιδρύματος που προΐσταται, ενώ στόχος μας είναι να αναδειχθούν η Ακρόπολη της Ερέτρειας και η περιοχή «Χτούρι» Υπέρειας, όπου βρίσκονται η αρχαία πόλη Ελλάς.

Στόχος μας είναι η ανάδειξη όλου αυτού του πλούτου που θα κάνει την πόλη αρεστή σε όλους, αλλά και θα αποτελέσει τόπο αρχαιολογικού προορισμού για επισκέπτες στο δίπολο Πηλίου - Μετεώρων.

Ευχαριστώ τη συνεργάτιδά μου κ. Βάσω Νούλα - Καρπέτη για τη σημαντική της βοήθεια ώστε να πραγματοποιηθεί αυτή η εκδήλωση».

Ακολούθησαν χαιρετισμοί από τις Margriet Haagsma και Σοφία Καραπάνου οι οποίες αναφέρθηκαν εν συντομία για την πολύχρονη εργασία τους στο Κάστρο της Καλλιθέας και ευχαρίστησαν όσους βοήθησαν την προσπάθειά τους αυτή.

Στη συνέχεια, η διευθύντρια της Μουσικής Σχολής του Δήμου Φαρσάλων κ. Βίκυ Ιωάννου απηύθυνε ένα σύντομο χαιρετισμό και μαθητές της σχολής παρουσίασαν στιγμιότυπα της ζωής στο αρχαίο Κάστρο της Καλλιθέας, όπως έναν οργιαστικό χορό προς τιμήν του Πάνα και μια θυσία στη μεγάλη θεότητα, την Ενοδία.

Κατόπιν, έγιναν τα εγκαίνια της έκθεσης και ξενάγηση όσων παρευρέθηκαν στον χώρο της έκθεσης.

Συγχαρητήρια τηλεγραφήματα έστειλαν ο πρέσβης του Καναδά Robert Peck και οι βουλευτές κ. Φίλιππος Σαχινίδης και κ. Χρήστος Κέλλας.

Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν ο δήμαρχος Φαρσάλων κ. Άρης Καραχάλιος, ο πρόεδρος του Δ.Σ. κ. Βάιος Νικολάου, αντιδήμαρχοι, δημοτικοί σύμβουλοι, εκπρόσωποι της 61 Μ.Ε., του Α.Τ. Φαρσάλων, του Εμπορικού Συλλόγου, η Καναδική αποστολή του πανεπιστημίου της Alberta, ο αρχιερατικός επίτροπος π. Ηλίας Γώγος, εκπρόσωποι φορέων και συλλόγων και πλήθος κόσμου.