Χωρίς συμφωνία για την ιδέα να επιβληθεί γενικό ανώτατο όριο στην τιμή του φυσικού αερίου, αλλά με πρωτοβουλίες το επόμενο διάστημα για να γεφυρωθούν οι διαφωνίες, κατέληξε το έκτακτο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ χθες στις Βρυξέλλες.
Ο Έλληνας υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι οι υπουργοί Ενέργειας της Ελλάδας, της Γερμανίας, της Γαλλίας, του Βελγίου, της Ιταλίας, της Πολωνίας και της Ισπανίας, συμφώνησαν να πραγματοποιήσουν εντός της επόμενης εβδομάδας τηλεδιάσκεψη, προκειμένου να κατατεθεί μία κοινή πρόταση στην Επιτροπή για ένα γενικό πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου.
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο υπουργός Ενέργειας της Τσεχίας και προεδρεύων του Συμβουλίου, Γιόζεφ Σικέλα, ανέφερε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου ότι ναι μεν «υπάρχουν τεχνικές διαφορές» μεταξύ των δεκαπέντε χωρών που θέλουν το γενικό πλαφόν στη χονδρική τιμή του φυσικού αερίου, αλλά συμφωνήθηκε να συσταθεί μια ομάδα εμπειρογνωμόνων για να αξιολογηθούν οι πιθανές επιλογές.
Όπως εξήγησε ο Τσέχος υπουργός, υπάρχουν δύο κοινοί στόχοι. Ο πρώτος είναι να μειωθεί η τιμή του φυσικού αερίου, χωρίς να δοθεί κίνητρο για την αύξηση της κατανάλωσης και ο δεύτερος είναι να μην επιτρέψουμε τις υψηλές τιμές του φυσικού αερίου να επηρεάζουν τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας. «Πρέπει να σταθούμε στο ύψος των προσδοκιών των Ευρωπαίων πολιτών και να δράσουμε τώρα- πάρα πολύ γρήγορα», είπε ο Τσέχος υπουργός, διαβεβαιώνοντας ότι η Τσεχική Προεδρία της ΕΕ θα συγκαλέσει όσα έκτακτα Συμβούλια χρειαστούν για να βρεθεί λύση.
Από την πλευρά της, η επίτροπος Ενέργειας, Κάντρι Σίμσον, τόνισε ότι ένα γενικό πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου «θα έθετε σε κίνδυνο την ασφάλεια εφοδιασμού ενέργειας στην ΕΕ» και σημείωσε ότι σε κάθε περίπτωση, ένα τέτοιο μέτρο θα πρέπει να συνδυαστεί με μέτρα που να μειώνουν τη ζήτηση του φυσικού αερίου. Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το αν η Επιτροπή θα συμπεριλάβει πρόταση για γενικό πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου, όταν θα παρουσιάσει το σχέδιο δράσης στις 4 Οκτωβρίου, η κ. Σίμσον αρκέστηκε να πει ότι «το πλαφόν στη χονδρική τιμή του φυσικού αερίου είναι μια νόμιμη επιλογή, αλλά απαιτεί ριζική παρέμβαση στην αγορά». Αυτό σημαίνει, εξήγησε η Σίμσον, ότι πρέπει να πληρούνται αρκετοί αδιαπραγμάτευτοι όροι για να λειτουργήσει το ανώτατο όριο στην τιμή. «Συμφωνήσαμε με τα κράτη-μέλη ότι θα παράσχουν περαιτέρω στοιχεία», είπε και πρόσθεσε ότι από τη δική της πλευρά, η Επιτροπή έχει εκφράσει την ετοιμότητά της να βάλει ένα προσωρινό ανώτατο όριο στην τιμή του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας - ένα μέτρο το οποίο επίσης θα έχει άμεσο αντίκτυπο στην αύξηση των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας, κατά την άποψη της Επιτροπής.
Η Κάντρι Σίμσον τόνισε, εξάλλου, ότι η Επιτροπή πιστεύει ότι χρειάζεται να επιβληθεί ένα πλαφόν στο ρωσικό φυσικό αέριο μέσω αγωγών και LNG, ωστόσο, όπως είπε, «δεν υπάρχει η απαραίτητη συναίνεση μεταξύ των χωρών μελών» για κάτι τέτοιο, καθώς πολλές χώρες θεωρούν ότι είναι ένα μέτρο που εμπίπτει στις κυρώσεις κατά της Ρωσίας.
Η Επίτροπος Ενέργειας προέβλεψε, πάντως, ότι δεν θα είναι ένας εύκολος χειμώνας για την Ευρώπη και ότι ο επόμενος χειμώνας θα είναι ακόμα πιο δύσκολος.
ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Τέλος, ο Προεδρεύων του Συμβουλίου, Γ. Σικέλα εξέφρασε την ικανοποίησή του για την πολιτική συμφωνία σχετικά με τα μέτρα για τον μετριασμό των υψηλών τιμών ηλεκτρικής ενέργειας, τα οποία περιλαμβάνουν την υποχρεωτική μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, ένα ανώτατο όριο στα έσοδα όσων παράγουν ηλεκτρική ενέργεια με άλλες τεχνολογίες και συνεισφορά αλληλεγγύης από τους παραγωγούς ορυκτών καυσίμων.
«Είμαστε σε ενεργειακό πόλεμο με τη Ρωσία, ο πόλεμος αυτός έχει επιπτώσεις στη βιομηχανία μας. Χρειάζεται περαιτέρω συντονισμένη δράση σε ευρωπαϊκό επίπεδο», ανέφερε τέλος ο Τσέχος υπουργός. Σε πολιτική συμφωνία σχετικά με πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών ενέργειας, κατέληξαν οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ.
Ο κανονισμός εισάγει κοινά μέτρα για τη μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας και τη συλλογή και αναδιανομή των πλεονασματικών εσόδων του ενεργειακού τομέα στους τελικούς πελάτες.
Το Συμβούλιο συμφώνησε σε εθελοντικό στόχο συνολικής μείωσης 10% της ακαθάριστης κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας και υποχρεωτικό στόχο μείωσης 5% της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας σε ώρες αιχμής. Τα κράτη-μέλη θα προσδιορίσουν το 10% των ωρών αιχμής μεταξύ 1ης Δεκεμβρίου 2022 και 31ης Μαρτίου 2023, κατά τη διάρκεια των οποίων θα μειώσουν τη ζήτηση. Τα κράτη-μέλη θα είναι ελεύθερα να επιλέξουν τα κατάλληλα μέτρα για τη μείωση της κατανάλωσης και για τους δύο στόχους κατά την περίοδο αυτή.
Το Συμβούλιο συμφώνησε να περιορίσει τα έσοδα της αγοράς στα 180 ευρώ/MWh για τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των μεσαζόντων, που χρησιμοποιούν διαφορετικές τεχνολογίες για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, όπως ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, πυρηνικά και λιγνίτη. Τέτοιοι φορείς εκμετάλλευσης σημείωσαν απροσδόκητα μεγάλα οικονομικά κέρδη τους τελευταίους μήνες, χωρίς να αυξηθεί το λειτουργικό τους κόστος.
Το επίπεδο του ανώτατου ορίου έχει σχεδιαστεί ώστε να διατηρείται η κερδοφορία των φορέων εκμετάλλευσης και να αποφεύγεται η παρεμπόδιση των επενδύσεων σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
ΜΕΤΡΑ ΛΙΑΝΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΜμΕ
Όπως μεταδίδει η ανταποκρίτρια του ΑΠΕ – ΜΠΕ, το Συμβούλιο συμφώνησε ότι τα κράτη-μέλη μπορούν να ορίσουν προσωρινά μια τιμή για την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις για να στηρίξουν περαιτέρω τις ΜΜΕ που αντιμετωπίζουν υψηλές τιμές ενέργειας.
Τα κράτη-μέλη συμφώνησαν επίσης ότι μπορούν κατ’ εξαίρεση και προσωρινά να ορίσουν μια τιμή για την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας η οποία είναι χαμηλότερη του κόστους.
Τα μέτρα έχουν προσωρινό και έκτακτο χαρακτήρα. Θα ισχύουν από την 1η Δεκεμβρίου 2022 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023. Οι στόχοι μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας θα ισχύουν έως τις 31 Μαρτίου 2023. Το υποχρεωτικό ανώτατο όριο των εσόδων από την αγορά θα ισχύει έως τις 30 Ιουνίου 2023, ενώ εισήχθησαν ειδικές εξαιρέσεις για την Κύπρο και τη Μάλτα.