Εν αναμονή της ανακοίνωσης των οικονομικών κινήτρων για το περίφημο πρόγραμμα απόσυρσης των ενεργοβόρων οικιακών συσκευών είναι οι πολίτες και οι επιχειρήσεις πώλησης ηλεκτρικών αγορών στη Λάρισα. Το υπουργείο Ανάπτυξης ως πρώτο βήμα στην προσπάθεια εξοικονόμησης ενέργειας, σχεδιάζει εντός της Άνοιξης να ξεκινήσει την επιδότηση για αντικατάσταση παλαιών οικιακών συσκευών (π.χ. ψυγείων, κλιματιστικών, κουζινών, πλυντηρίων, φωτιστικών, στερεοφωνικών, υπολογιστών, τηλεοράσεων κλπ) προκειμένου οι πολίτες να αποκτήσουν καινούργιες. 

 Τα οικονομικά κίνητρα για την απόσυρση των συσκευών (έχουν ήδη δεσμευθεί 100 εκ. ευρώ από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ανταγωνιστικότητα Επιχειρηματικότητα του ΥΠΑΝ) και πέρα από τον ενεργειακό όφελος έχουν στόχο και την ενίσχυση της αγοράς και της κατανάλωσης…

 Το πώς θα γίνει, πόσο θα είναι το οικονομικό όφελος της απόσυρσης των «σπάταλων»συσκευών και με ποια κριτήρια οι συσκευές θα χαρακτηρίζονται ενεργοβόρες, ώστε να ενταχθούν στο πρόγραμμα απόσυρσης δεν έχει ακόμη διευκρινισθεί. Η οριστικοποίηση επίσης των ποσών, καθώς και των κριτηρίων επιδότησης, τα οποία θα είναι κυρίως με βάση το εισόδημα των δικαιούχων, αναμένεται εντός του Μαρτίου, οπότε θα γίνουν και οι τελικές ανακοινώσεις.

ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

Πάντως τα βασικά χαρακτηριστικά του προγράμματος, σύμφωνα με όσα τελευταίως βλέπουν το φως της δημοσιότητας, θα είναι τα εξής: 

* Σε πρώτη φάση το πρόγραμμα θα αφορά δύο συσκευές: Ψυγεία και κλιματιστικά. Οι συγκεκριμένες επιλογές συσκευών έγιναν καθώς τα ψυγεία είναι συσκευές που λειτουργούν 24 ώρες το 24ωρο, καταναλώνοντας μεγάλη ποσότητα ενέργειας, ενώ τα κλιματιστικά χρησιμοποιούνται ως επί το πλείστον τους θερινούς μήνες αυξάνοντας την αιχμή της ζήτησης σε περιόδους «δύσκολες» για το ηλεκτρικό σύστημα. Αποσύροντας δηλαδή παλαιά ενεργοβόρα ψυγεία και κλιματιστικά θα γίνει ένα σημαντικό βήμα τόσο για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας όσο και για την αποκλιμάκωση των καλοκαιρινών αιχμών της ζήτησης.

* Το πρόγραμμα έχει ως βασική στόχευση τις παλαιότερες συσκευές (10ετίας και πλέον). Δεν αποκλείεται ωστόσο να περιλάβει και νεότερες συσκευές, υπό την προϋπόθεση ότι η συσκευή που θα αποσύρεται είναι χαμηλής ενεργειακής κλάσης.

* Η απόσυρση θα γίνεται μέσω κουπονιών ενώ τα καταστήματα, όσα θα θελήσουν να ενταχθούν στο πρόγραμμα, θα πιστοποιούν την αντικατάσταση και την ανακύκλωση της παλιάς συσκευής. Το κουπόνι μάλιστα θα έχει δύο πλαφόν. Ένα ποσοστιαίο, δηλαδή δεν θα μπορεί να υπερβαίνει το 25% της τιμής αγοράς της νέας συσκευής και ένα ποσοτικό που θα κυμαίνεται μεταξύ των 100 και των 150 ευρώ, αναλόγως την συσκευή.

 Το ποσό των 100-150 ευρώ μπορεί να φαντάζει χαμηλό, ωστόσο η απόσυρση συμφέρει όχι μόνο για την επιδότηση αλλά και γιατί με τη νέα συσκευή ο λογαριασμός της ΔΕΗ θα είναι μικρότερος. Αλλωστε αυτό το μήνυμα προσπαθεί να περάσει το Υπουργείο, ότι με την καινούργια συσκευή η κατανάλωση ρεύματος θα είναι μικρότερη και η απόσβεση αγοράς της καινούργιας συσκευής ταχύτερη.

* Η συμμετοχή των νοικοκυριών σε αυτό το πρόγραμμα να γίνεται με βάση τα εισοδηματικά κριτήρια και θα αφορά κυρίως χαμηλόμισθους.

Πάντως στη συνάντηση που είχε πρόσφατα ο πρόεδρος του ΣΕΛΠΕ Θ. Βάρδας με τον υπουργό Ανάπτυξης και στην οποία συζητήθηκε το θέμα (επειδή οι αλυσίδες ηλεκτρικών ειδών ως μέλη του συνδέσμου θα κληθούν να «τρέξουν» το εγχείρημα αυτό), ο κ. Χατζηδάκης ανέφερε ότι δεν πρέπει να θεωρηθούν ως δεδομένα τα ποσά που ακούγονται, λέγοντας ότι τα οριστικά νούμερα θα προκύψουν κατόπιν διαβούλευσης (με τους φορείς της αγοράς, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το υπουργείο Οικονομίας) που θα ολοκληρωθεί σύντομα. 

Να σημειώσουμε πως σύμφωνα με στοιχεία της ΔΕΗ, η μέση ετήσια κατανάλωση ενός νοικοκυριού είναι 4570 kWh το χρόνο. Το ψυγείο ευθύνεται για το 18% της κατανάλωσης, ο φωτισμός για το 8%, η τηλεόραση και τα στερεοφωνικά για το 6%, το πλυντήριο ρούχων για το 3% όπως και ο ηλεκτρονικός υπολογιστής, το κλιματιστικό για το 2%, το πλυντήριο πιάτων για το 1%, ενώ το 59% οφείλεται σε άλλες αιτίες (κάλυψη θερμικών αναγκών, ζεστό νερό κλπ).

ΝΑ ΜΗΝ ΥΠΑΡΞΕΙ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗ

Βέβαια η πρόθεση του Υπουργείου είναι σεβαστή αλλά ως μέτρο, θα πρέπει να σημειωθεί, ότι δεν είναι πρωτόγνωρο καθώς πολλές επιχειρήσεις της Λάρισας πολλές φορές έχουν τρέξει ανάλογα προγράμματα απόσυρσης με σχετική έκπτωση. Μόνο που τώρα γίνεται επίσημα και σε όλη την επικράτεια. Το πόσο θα περπατήσει το συγκεκριμένο μέτρο και πόσα νοικοκυριά θα κάνουν χρήση εξαρτάται από τα κίνητρα που θα δοθούν. Σαφώς η υλοποίηση του προγράμματος θα έχει οφέλη. Θα τονώσει την αγορά, θα ευνοήσει τους καταναλωτές οι οποίοι αφενός θα δώσουν λιγότερα χρήματα για την αγορά μιας συσκευής και αφετέρου θα εξοικονομήσουν χρήματα στη συνέχεια λόγω της μικρότερης κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος, θα συμβάλλει στη γενικότερη προσπάθεια για εξοικονόμηση ενέργειας αλλά το σημαντικότερο όλων είναι να ανακοινωθεί όσο το δυνατόν το γρηγορότερο. Γιατί περιμένοντας την επιδότηση θα υπάρξουν πολλοί που θα αναβάλουν τις αγορές και μια μείωσης της κατανάλωσης είναι το πρώτο που φοβούνται σήμερα οι καταστηματάρχες ηλεκτρικών ειδών.