Τη δυνατότητα να διεκδικήσουν… μεγάλα ποσά και μάλιστα εντόκως έχουν τη δυνατότητα εκατοντάδες Λαρισαίοι που έλαβαν στεγαστικό δάνειο με κυμαινόμενο επιτόκιο μέχρι το 2003. Οι τελευταίες δικαστικές αποφάσεις που εκδόθηκαν μετά από συλλογικές αγωγές της καταναλωτικής οργάνωσης ΕΚΠΟΙΖΩ, δικαιώνει όλους εκείνους του δανειολήπτες που έβλεπαν τη δόση του δανείου τους να παραμένει υψηλή παρά τις αλλεπάλληλες μειώσεις της Ευρωπαϊκής Τράπεζες.Όπως σημειώνει η ΕΚΠΟΙΖΩ σε χθεσινή ανακοίνωση που κοινοποίησε στην «Ε» τα ποσά που επιστρέφονται στους δανειολήπτες μετά τις αγωγές σε ορισμένες υπερβαίνουν τα 10.000 ευρώ ενώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι αντίστοιχο πρόβλημα εμφανίζεται στην πράξη και τώρα, καθώς, σύμφωνα με στοιχεία που επεξεργάστηκε η οργάνωση, οι δανειολήπτες εξακολουθούν να επιβαρύνονται με επιτόκια που είναι «φουσκωμένα» ακόμα και κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες… Παράλληλα υπάρχουν καταγγελίες ότι όταν το επιτόκιο ΕΚΤ αυξανόταν, τα αντίστοιχα ελληνικά ακολουθούσαν αυξητική πορεία μέσα σε λίγες εβδομάδες ή και μέρες, τώρα όμως που το επιτόκιο ΕΚΤ έχει μειωθεί και συνεχίζει να μειώνεται, τα επιτόκια παραμένουν σταθερά για τρεις ή και για τέσσερις μήνες ενώ σε κάποιες άλλες περιπτώσεις οι μηνιαίες δόσεις παρουσιάζουν αύξηση.

Όσον αφορά στη διεκδίκηση των ποσών να σημειώσουμε ότι η μεγάλη αδικία που διέπραξαν οι τράπεζες σε βάρος όσων είχαν λάβει στεγαστικό δάνειο μέχρι τις αρχές του 2003, αποκαθίσταται με πλήθος δικαστικών αποφάσεων. Πρόκειται για μία αδικία που παραμένει επίκαιρη, στο βαθμό που οι τράπεζες εξακολουθούν να μην αποδίδουν στους δανειολήπτες αυτούς την μείωση του επιτοκίου που δικαιούνται με βάση τις μειώσεις των επιτοκίων της ΕKT. Στις συμβάσεις των στεγαστικών δανείων με κυμαινόμενο επιτόκιο που είχαν χορηγηθεί μέχρι το 2003 οι τράπεζες δεν ανέφεραν κριτήρια ή δείκτες, με βάση τα οποία θα έπρεπε να διακυμαίνεται το επιτόκιο των δανείων.

 Το γεγονός αυτό εκμεταλλεύτηκαν για να διαμορφώνουν κατά βούληση τα επιτόκια των δανειοληπτών, τα οποία κρατούσαν αδικαιολόγητα σε υψηλότερα επίπεδα. Ο μονομερής αυτός προσδιορισμός του κυμαινόμενου επιτοκίου κρίθηκε, όμως, επανειλημμένα με αποφάσεις ανώτερων δικαστηρίων αλλά και του Αρείου Πάγου που εκδόθηκαν επί συλλογικών αγωγών της ΕΚΠΟΙΖΩ καταχρηστικός. Σύμφωνα με αυτές τις αποφάσεις, οι τράπεζες θα έπρεπε να αναφέρουν στις συμβάσεις τους συγκεκριμένα, εύλογα για τον καταναλωτή, κριτήρια με βάση τα οποία θα διακυμαίνεται το επιτόκιο του δανείου. 

ΠΟΙΟΙ ΩΦΕΛΟΥΝΤΑΙ

Το ζήτημα απέκτησε εξαιρετική σημασία για τους παλαιότερους δανειολήπτες. Την περίοδο 2001-2003 υπήρξε μία ραγδαία πτώση του κόστους του χρήματος για τις τράπεζες. Τα επιτόκια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και τα διατραπεζικά επιτόκια μειώθηκαν την περίοδο αυτή κατά 2,75 εκατοστιαίες μονάδες. Ωστόσο, οι τράπεζες δεν απέδωσαν το όφελος στους δανειολήπτες αυτούς, καθώς αυτές δεν μείωσαν ή προέβησαν σε μικρότερες μειώσεις των κυμαινόμενων επιτοκίων των στεγαστικών δανείων. Το αποτέλεσμα ήταν όσοι είχαν στεγαστικά δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο την παραπάνω περίοδο (ιδίως 2001, 2002, 2003) να πληρώσουν τα επόμενα χρόνια, και μάλιστα - όσοι δεν έχουν μετατρέψει ή μεταφέρει με ευνοϊκότερους όρους τα δάνειά τους - να πληρώνουν ακόμη και σήμερα, περισσότερους τόκους από όσους θα όφειλαν να πληρώσουν.

Μάλιστα, όταν από τα τέλη του 2005 άρχισαν να ανεβαίνουν και πάλι τα επιτόκια της ΕKT δεν δίστασαν πολλές από τις τράπεζες αυτές να προβούν και σε περαιτέρω αυξήσεις παρά το γεγονός ότι χρωστούσαν στους δανειολήπτες τις παραπάνω μειώσεις. Το πρόβλημα οξύνθηκε τους τελευταίους έξι μήνες όπου και πάλι τα επιτόκια της ΕKTείχαν μία ραγδαία μείωση ύψους 2,75 ποσοστιαίων μονάδων που ομοίως οι τράπεζες δεν απέδωσαν ανάλογα στους παλιούς δανειολήπτες. Το αποτέλεσμα είναι να εκτοκίζονται και σήμερα τα δάνειά τους με επιτόκιο που είναι αδικαιολόγητα υψηλότερο μέχρι και τρεις εκατοστιαίες μονάδες.

Πλήθος καταναλωτών προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη, ζητώντας να τους επιστραφούν τα ποσά των τόκων που αδικαιολόγητα κατέβαλαν εξαιτίας της μη (επαρκούς) μείωσης των επιτοκίων. Ήδη έχουν εκδοθεί συνολικά 20 δικαστικές αποφάσεις του Ειρηνοδικείου Αθηνών (ενδεικτικά 52/2009, 164/2009, 294/2009, 470/2009, 604/2009, 605/2009, 646/2009) και του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών (απόφαση 346/2009) που όλες δικαιώνουν στο ακέραιο τους δανειολήπτες. Όλες δέχονται, ειδικότερα, ότι ακόμη και αν οι τράπεζες δεν αναφέρουν στις συμβάσεις στεγαστικών δανείων κριτήρια διακύμανσης του επιτοκίου, θα πρέπει το επιτόκιο να παρακολουθεί τις διακυμάνσεις των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

ΤΑ ΠΟΣΑ ΠΟΥ ΕΠΙΣΤΡΕΦΟΝΤΑΙ

Τα ποσά τα οποία επιστρέφονται στους δανειολήπτες ως αδικαιολογήτως καταβληθέντα είναι ιδιαίτερα σημαντικά (σε ορισμένες από τις είκοσι περιπτώσεις υπερβαίνει το ποσόν των 10.000 ευρώ). Το δικαιούμενο ποσόν αποζημίωσης είναι συνάρτηση του ύψους του δανείου, του χρόνου χορήγησής του, της έκτασης και της διάρκειας της καταστρατήγησης της υποχρέωσης της κάθε τράπεζας να μειώσει τα επιτόκια. Ενδεικτικά, μπορεί να αναφερθεί, με βάση και τα μερίδια της σχετικής αγοράς, ότι στην περίπτωση ενός δανείου ύψους 100.000 ευρώ που χορηγήθηκε το πρώτο εξάμηνο του 2001 η αποζημίωση που δικαιούται ο δανειολήπτης για το χρονικό διάστημα που έτρεξε το δάνειο μέχρι το 2006 υπερβαίνει το ποσόν των 7.000 ευρώ. Σημαντική αποζημίωση δικαιούνται λοιπόν και όσοι έχουν ήδη τα τελευταία χρόνια μεταφέρει ή επέτυχαν να τροποποιήσουν τα δάνειά τους. Αν μάλιστα το δάνειο αυτό δεν έχει μετατραπεί με μεταγενέστερη συμφωνία ή μεταφερθεί σε άλλη τράπεζα η απαίτηση του δανειολήπτη μπορεί να υπερβαίνει σήμερα το ποσόν των 10.000 ευρώ. Πέραν της επιστροφής ποσών οι δανειολήπτες της παραπάνω περιόδου δικαιούνται μάλιστα να έχουν σήμερα πολύ χαμηλότερο επιτόκιο από αυτό που οι ίδιοι πληρώνουν ή ακόμη και από αυτό που προσφέρουν οι τράπεζες στις νέες τους χορηγήσεις.

Με δεδομένο ότι η συντριπτική πλειοψηφία των δανειοληπτών είχε λάβει κατά την παραπάνω περίοδο δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο, είναι φανερό ότι είναι δεκάδες χιλιάδες οι δανειολήπτες που δικαιούνται επιστροφή χρημάτων εξαιτίας του γεγονότος ότι οι δόσεις που κατέβαλαν έχουν υπολογισθεί με υψηλότερο επιτόκιο. Εφόσον λοιπόν διαπιστωθεί ότι υπήρξε αδικαιολόγητο όφελος κάποιων τραπεζών σε βάρος των δανειοληπτών μπορεί να διεκδικηθεί και να κερδηθεί η επιστροφή χρημάτων. Για περισσότερες πληροφορίες οι καταναλωτές μπορούν να επικοινωνούν με την ΕΚΠΟΙΖΩ: 210 330.44.44, e-mail: info@ekpizo.gr, www.ekpizo.gr