Ριζικές αλλαγές στην αγορά στεγαστικών δανείων στη Λάρισα και σε όλη τη χώρα προκαλούν οι αλλεπάλληλες ισχυρές σεισμικές δονήσεις στην παγκόσμια οικονομία από την επέλαση της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Από σήμερα όλοι όσοι έχουν λάβει στεγαστικό δάνειο, είτε με σταθερό είτε με κυμαινόμενο επιτόκιο και φυσικά όσοι προγραμματίζουν να πάρουν, θα βρεθούν αντιμέτωποι με αυξημένα επιτόκια χορηγήσεων καθώς η Εθνική αναμένεται σήμερα να ανακοινώσει αναπροσαρμογή της τιμολογιακής πολιτικής της.

Την κίνηση της Εθνικής, η οποία έχει και το μεγαλύτερο ποσοστό στις χορηγήσεις στεγαστικών, είναι βέβαιο ότι θα την ακολουθήσουν σταδιακά όλα τα τραπεζικά ιδρύματα, με αποτέλεσμα το κόστος δανεισμού να αυξηθεί κατακόρυφα καθώς το ύψος των επιτοκίων στα στεγαστικά δάνεια θα ξεπερνά το 7% από 6,5% - 6,7% που είναι σήμερα. Αυτό σημαίνει ότι η μηνιαία δόση για ορισμένα δάνεια θα αυξηθεί έως και 50 ευρώ με ότι αυτό σημαίνει για τον οικογενειακό προγραμματισμό. Αν μάλιστα αναλογιστούμε ότι πριν από τρία χρόνια η μηνιαία δόση για στεγαστικό δάνειο 200.000 ευρώ διάρκειας 30 ετών ήταν 955 ευρώ και πλέον θα αναρριχηθεί στα 1.315 ευρώ, 460 ευρώ περισσότερα τον μήνα ή 5.520 ευρώ τον χρόνο, κατανοούμε γιατί θα πληρώνουν «χρυσό» το κεραμίδι τους όσοι Λαρισαόι απέκτησαν ακίνητο με τραπεζικό δανεισμό.

Συγκεκριμένα σε μια περίοδο που η ζήτηση για στεγαστικά δάνεια στην αγορά της Λάρισας έχει μειωθεί σημαντικά καθώς τα νοικοκυριά έχουν «βομβαρδιστεί» το τελευταίο διάστημα από αρνητικές οικονομικές ειδήσεις, με ότι αυτό σημαίνει για την πορεία και τις προοπτικές της κτηματαγοράς, οι δανειολήπτες θα βρεθούν άμεσα αντιμέτωποι με νέες αυξήσεις στα επιτόκια χορηγήσεων εξαιτίας της ξέφρενης κούρσας ανόδου του Euribor. Το επιτόκιο αυτό, με το οποίο δανείζονται οι τράπεζες από άλλες τράπεζες, έχει ξεπεράσει το 5% το τελευταίο διάστημα λόγω της ανησυχίας που επικρατεί για νέα «κανόνια» σε τράπεζες των ΗΠΑ και της Ευρώπης, της έλλειψης εμπιστοσύνης στην αγορά και της περιορισμένης ρευστότητας που υπάρχει. Με αυξημένο Euribor, το κόστος του χρήματος αυξάνει και οι τράπεζες οδηγούνται πλέον αναπόφευκτα σε αναπροσαρμογή της επιτοκιακής τους πολιτικής.

Με οδηγό την Εθνική, που σήμερα με ασφαλείς πληροφορίες ανακοινώνει αύξηση του σταθερού επιτοκίου της κατά 1% και αύξηση του κυμαινόμενου κατά 0,50%, οι τράπεζες δείχνουν ότι θέλουν να μετακυλίσουν το κόστος, με το οποίο δανείζονται, στους πελάτες τους παρά να μειώσουν τα περιθώρια κέρδους τους, πράγμα που έκαναν μέχρι πρότινος.

Το σημαντικότερο βέβαια είναι πως οι τράπεζες θα οδηγηθούν και στην αύξηση των σταθερών επιτοκίων καθώς ούτως ή άλλως τα κυμαινόμενα επιτόκια βασίζονται στο euribor. Έτσι όσοι προγραμματίζουν να πάρουν δάνεια σταθερού πλέον επιτοκίου να ξέρουν ότι θα το πληρώσουν ακριβότερα. Στα κυμαινόμενα βέβαια τα πράγματα είναι δυσκολότερα. Στο σημείο αυτό να σημειώσουμε πως το σύνολο των νέων στεγαστικών δανείων που έχουν χορηγήσει οι ελληνικές τράπεζες από πέρυσι το Σεπτέμβριο βασίζεται στο επιτόκιο του euribor και όχι στο βασικό παρεμβατικό επιτόκιο της ΕΚΤ. Οι περισσότερες μάλιστα παρόπλισαν αιφνιδιαστικά το διατραπεζικό Euribor ενός μηνός και το αντικατέστησαν με το σημαντικά ακριβότερο Euribor 3μήνου. Έτσι σήμερα όλα σχεδόν τα δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο χορηγούνται με Euribor 3μήνου, ενώ 7 στα 10 στεγαστικά που έχουν φθηνό επιτόκιο μέχρι 3 χρόνια θα γυρίσουν σε Euribor 3μήνου με την ολοκλήρωση της σταθερής περιόδου. Τι δείχνει αυτό; Ότι οι τράπεζες επωμίζουν στους πελάτες τους όλο το κόστος της κρίσης, διαβλέποντας ότι η αναταραχή στις αγορές χρήματος έχει δρόμο μπροστά της.

Λόγω της σύνδεσης των στεγαστικών δανείων με το Euribor η αύξηση του επιτοκίου στα στεγαστικά δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο είναι σχεδόν σε εβδομαδιαία βάση. Το ύψος του κυμαινόμενο επιτοκίου ξεκίνησε από το 5,5%, πέρασε το 6% πριν λίγους μήνες, ενώ σήμερα όποιος επιλέξει να πάρει δάνειο με βάση το euribor πληρώνει συνολικό επιτόκιο της τάξης του 6,7% (5,2% συν περιθώριο 1,5%).

Στον βαθμό που το Euribor λόγω της συνεχιζόμενης χρηματοπιστωτικής κρίσης θα εξακολουθήσει να αυξάνεται, όπως άλλωστε όλες οι ενδείξεις επιβεβαιώνουν, το κόστος επιβάρυνσης του τραπεζικού δανεισμού θα αυξάνει ανάλογα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη δυνατότητα των νοικοκυριών να είναι σε θέση να ανταποκριθούν ομαλά στις υποχρεώσεις τους. Η τάση αυτή σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ουδείς πλέον μπορεί να εκτιμήσει με σιγουριά το τέλος και τις συνέπειες της διεθνούς κρίσης, οδηγεί πλέον σε επιτόκια στεγαστικών υψηλότερα του 7%.

Πέρυσι τον Σεπτέμβριο, το μέσο κυμαινόμενο επιτόκιο στεγαστικού δανείου ήταν 5,85%, από 4% τον Δεκέμβριο του 2005. Σήμερα βρίσκεται στο 6,5% και εντός των ημερών αγγίζει ή ξεπερνά το 7%. Έτσι, η μηνιαία δόση για στεγαστικό δάνειο 200.000 ευρώ διάρκειας 30 ετών από 955 ευρώ τον Δεκέμβριο του 2005 που είχε αναρριχηθεί στα 1.265 ευρώ, 375 ευρώ περισσότερα τον μήνα ή 3.720 ευρώ τον χρόνο θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο.

ΚΛΕΙΝΟΥΝ ΟΙ ΣΤΡΟΦΙΓΓΕΣ

Παράλληλα με την άνοδο των επιτοκίων είναι βέβαιο πως θα κλείσουν και οι στρόφιγγες του δανεισμού καθώς οι τράπεζες θα εφαρμόζουν αυστηρότερα κριτήρια δανειοδότησης προς τα νοικοκυριά. Τραπεζικά στελέχη διαβλέπουν πλέον πάγωμα στην αγορά της στεγαστικής πίστης, που ήδη έχει αποτυπωθεί στον τομέα της οικοδομής, καθώς το ποσοστό των εγκρίσεων των δανείων έχει μειωθεί από το 80% στο 60% περίπου. Το γεγονός άλλωστε ότι οι δανειολήπτες είναι περισσότερο εκτεθειμένοι στις μεταβολές των επιτοκίων, καθώς δανείζονται κυρίως με κυμαινόμενο επιτόκιο, δημιουργεί όπως προείπαμε φόβους για τη δυνατότητά τους να αποπληρώνουν κανονικά τη δόση του δανείου τους, ειδικά σε μια περίοδο που αυτή αυξάνεται γεωμετρικά…