Σύμφωνα με την κ. Σδρόλια, στο Κάστρο της Βελίκας γίνονται ανασκαφικές έρευνες την τελευταία δεκαετία, στην αρχή με την υποστήριξη του Δήμου Αγιάς και στη συνέχεια της Περιφέρειας Θεσσαλίας και του Υπουργείου Πολιτισμού. Με το έργο αυτό, τόνισε, έχει δημιουργηθεί ένας ενδιαφέρων αρχαιολογικός χώρος, ο μοναδικός των παραλίων μέχρι στιγμής, τα ευρήματα του οποίου εκτίθενται στο Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας και την Αρχαιολογική Συλλογή Μελιβοίας.

Η κ. Σδρόλια επικεντρώθηκε, κυρίως, στην τελευταία φάση του οχυρωμένου οικισμού, μετά τον 6ο αιώνα, εποχή της δημιουργίας του, για να προσπαθήσει να δείξει πώς αλλάζει η λειτουργία του, παύει η στρατιωτική του σημασία και σταδιακά εγκαταλείπεται τον 7ο αιώνα. «Μέσα από την παρατήρηση των ανασκαμμένων κτιρίων και τα ευρήματα (αγγεία, γυάλινα, κοσμήματα και νομίσματα) μπορεί να διακρίνει κανείς τον ρόλο αυτού του οχυρού, που ήταν η συγκέντρωση της αγροτικής παραγωγής για διάθεση μέσω της θαλάσσιας οδού, καθώς και η χρήση του ως σταθμός μεταφόρτωσης αντικειμένων εμπορίου από το Αιγαίο και τη Μαύρη Θάλασσα. Ο ρόλος αυτός αργότερα παύει να υπάρχει, ακολουθώντας την αποδυνάμωση της βυζαντινής αυτοκρατορίας, όπως συνέβη σε πολλούς παραθαλάσσιους οικισμούς του Αιγαίου» πρόσθεσε.

Τέλος, μίλησε για τις σύνθετες αιτίες παρακμής πολλών βυζαντινών οικισμών στη μεταβατική περίοδο και στην ανάκαμψη που παρατηρείται από τον 9ο αιώνα, οπότε οι πόλεις της αρχαιότητας έχουν πάψει να υπάρχουν με την παλιά τους μορφή και έχουν μετασχηματισθεί σε βυζαντινές.

Τη διάλεξη διοργάνωσε ο Όμιλος Φίλων της Θεσσαλικής Ιστορίας και ο Σύλλογος Φίλων Διαχρονικού Μουσείου Λάρισας.