Πριν από κάποια χρόνια ο διευθυντής και οι συντάκτες της «Θεσσαλίας» του Βόλου διαπίστωσαν το συγγραφικό ταλέντο στα δημοσιεύματα του λινοτύπη της εφημερίδας τους Γιάννη Μαντίδη και το 1969 τον «κάλεσαν» στην τάξη των δημοσιογράφων. Το ταλέντο του διαπίστωσαν και άλλοι Θεσσαλοί δημοσιογράφοι, αλλά κανένας δεν φανταζόταν το δυναμισμό του, όπως αποκαλύπτεται τώρα από το βιβλίο του «Όταν ο Ωνάσης συγγένευε με το Πήλιο». Το βιβλίο περιγράφει το ειδύλλιο του Πηλιορείτη φιλόλογου Τέλη (Παντελή) Παπανικολάου και της Άρτας (Άρτεμις), κόρης του Σωκράτη, πατριάρχη της οικογένειας Ωνάση και αδελφής του κυριάρχου των θαλασσών Αριστοτέλη Ωνάση.

 Με τον Ελληνικό Στρατό αποβιβάστηκε απ’ τους πρώτους στη Σμύρνη τον Ιούνιο του 1919 και ο έφεδρος αξιωματικός Παντελής Παπανικολάου, με προαγωγές σε υπολοχαγό, λόγω ανδρείας στον Βαλκανικό Πόλεμο και κατόπιν σε λοχαγό. Ενταγμένος στο επιτελείο της Μεραρχίας του μπήκε στην κοσμική ζωή του ελληνισμού της πόλης, εμπλουτισμένης τώρα και με τη δόξα της Μεγάλης, αλλά πρόσκαιρα μεγάλης, Ελλάδας, που επεφύλαξε την οδυνηρή τραγωδία του Ελληνισμού και τον αφανισμό της ξεριζωμένης πλέον οριστικά και αμετάκλητα Ιωνίας. Ο λοχαγός μας θαμπώθηκε «από δυο μαύρα μάτια και από δυο κόκκινα χείλη να στάζουν αίμα» μιας όμορφης Σμυρνιάς, μαθήτριας ακόμη πιάνου και γαλλικής, αλλά ώριμης για να ερωτευθεί, όταν κεραυνοβολήθηκε από τον λυγερόκορμο αξιωματικό. Το ειδύλλιο εκτυλίσσεται «ηδυπαθώς» στην ανεπανάληπτη πλέον γεμάτη θέλγητρα της Ανατολίας ζωή της Σμύρνης όταν ο υπολοχαγός μας υπηρετεί εκεί και με φλογερές επιστολές, όταν στέλνεται στο μέτωπο. Ο Μαντίδης δεν το περιγράφει ως προϊόν φαντασίας, αλλά όπως εκτυλίσσεται αληθινά, γραμμένο στις επιστολές των ερωτευμένων, του πατρός Σωκράτη, του αδελφού Αριστοτέλη και άλλων μελών της δυναστείας Ωνάση, που έφτασαν στα χέρια του κιτρινισμένες από τον χρόνο και τα δάκρυα άγνωστου ή άγνωστων εμπλεκομένων στο ειδύλλιο.

 Στα συμβαίνοντα, σε όλα τα συμβαίνοντα και στα δραματικά, ενυπάρχει και το σκωπτικό στοιχείο. Ακόμη και στα τραγικά ενυπάρχει «η τραγική ειρωνεία» κατά τους ποιητές. Συνήθως, οι συγγραφείς διασπούν την ενότητά τους. Άλλοι γράφουν ειδύλλια απομονωμένα από το σκωπτικό και άλλοι ευθυμογραφήματα απομονωμένα από το ιστορικό. Ο Μαντίδης διατηρεί την ενότητα ιστορικού και σκωπτικού σχεδόν σε κάθε φράση και δημιουργεί βιβλίο πληρέστερο κι ευχάριστο για τον αναγνώστη. Τα γραφόμενα στις επιστολές τα συμπληρώνει, όπου χρειάζεται, με τα συμβαίνοντα στην εποχή του ειδυλλίου και με εξήγηση των ψυχικών καταστάσεων των ηρώων, εισδύοντας στις μύχιες σκέψεις τους με δεινότητα δόκτορα ψυχιάτρου. Μια εκατοντάδα φωτογραφιών της Σμύρνης, των πολιτιστικών της ιδρυμάτων και των ηρώων του ειδυλλίου σε διάφορες καταστάσεις το πλουτίζουν.

 Το 1922 κατέρρευσε η εκστρατεία και οι φλόγες καρβούνιασαν τη Σμύρνη και τη σμυρνέικη ζωή. Οι ήρωες του βιβλίου βρέθηκαν στην Ελλάδα. Οι Ωνάσηδες δημιούργησαν δυναστεία διεθνούς εμβέλειας και πλούτο μυθικό, που όμως αδυνατεί να χαρίσει στα μέλη της την ευτυχία των απλών ανθρώπων. Συνοδεύεται από δράματα και τραγωδίες. Τα περιγράφει αυτά ο Μαντίδης με τη δημοσίευση στο βιβλίο του των επιστολών που ανταλλάσσουν οι ήρωες, φέρνοντας στην επιφάνεια και το σκωπτικό που ενυπάρχει στα δράματα αυτά και σ’ αυτές τις τραγωδίες, με την ίδια ζωντάνια και ικανότητα όσο και στο ειδύλλιο των δυο ερωτευμένων. Και τα αποδίδει αντικειμενικά, δυνατά κι ανεπηρέαστα, χωρίς να παίρνει το μέρος κανενός, αν και μεταξύ των ηρώων υπάρχει και συγγενής του. Αλλά οι λεπτομέρειες στο δεμένο κομψό κι ωραίο βιβλίο, των Εκδόσεων Αδελφών Κυριακίδη της Θεσσαλονίκης, με τις 300 σελίδες του...