Εκτύπωση αυτής της σελίδας

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΤΙΚΗ ΤΗΣ Ζ. ΚΑΛΑΦΑΤΗ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΗΣ ΛΕΝΑΣ ΜΕΡΙΚΑ

«Έρωτας με χαμηλά λιπαρά»

Δημοσίευση: 14 Φεβ 2009 1:29 | Τελευταία ενημέρωση: 28 Σεπ 2015 13:22
Συγκλονιστικοί έρωτες, πάθη και δυνατά συναισθήματα αποδόθηκαν ανέκαθεν στην ελληνική και παγκόσμια λογοτεχνία με πολλούς και ευφάνταστους τρόπους. Η επιστολή -ως μέσο επικοινωνίας, αφηγηματικός τρόπος και τέχνασμα- χρησιμοποιήθηκε και από τη σύγχρονη εφηβική λογοτεχνία, σε λιγοστά έργα όμως που ξεχωρίζουν.
Σε αυτά τα ξεχωριστά μυθιστορήματα ανήκει και το έργο της πολυβραβευμένης συγγραφέα Λ. Μερίκα με τίτλο «Έρωτας με χαμηλά λιπαρά». Γνωστή για το μοναδικό της χιούμορ η δημιουργός και την πολυτροπική, συγκινησιακή έκφραση της γραφής της, μας κοινωνεί στο έργο, ως ...λαθραναγνώστες στην ηλεκτρονική αλληλογραφία δύο κοριτσιών που γνωρίστηκαν στο διαδίκτυο και επικοινωνούν καθημερινά με e-mail.
Η Μόνα, παιδί μονογονεϊκής οικογένειας, εξομολογείται στη σοβαρή και ώριμη Πίγκι τις μύχιες σκέψεις, τα προβλήματα και τον πλατωνικό έρωτά της για τον Στέφανο, ένα αγόρι με σομόν σκουλαρίκι. Στις επιστολές της εκφράζεται η πικρία ενός μοναχικού κοριτσιού που το φλερτ και η αδιαφορία της μητέρας της την αποξενώνουν σε μία ανταγωνιστική σχέση μαζί της. Υποκατάστατο και καταφύγιο για την έφηβη η συμπαράσταση της άγνωστης φίλης της. Οι δύο ηρωίδες συνομιλούν καθημερινά και επινοούν τρόπους για να πλησιάσει η Μόνα το αγόρι της. Ένας έρωτας όμως γεμάτος απογοητεύσεις, και χωρίς ανταπόκριση που την οδηγεί σε καταναλωτικό εντυπωσιασμό και πολυφαγία. Μια ζεστή... μανιταρόπιτα όμως τους φέρνει κοντά. Ακολουθούν ο ενθουσιασμός, τα πρώτα ερωτικά σκιρτήματα και μετά πάλι η απογοήτευση, όπως συμβαίνει σε όλους τους νεανικούς έρωτες. Η φίλη της όμως την καθοδηγεί εύστοχα σαν να γνωρίζει τα πάντα: «...Μη βιαστείς καθόλου, σε παρακαλώ, να ενδώσεις σε μια τέτοια απαίτηση κάποιου αγοριού που θα νομίζεις ότι θα αγαπάς πάντα. Πίστεψέ με, θα είναι απλώς μια ψευδαίσθηση, που θα σου φέρει μόνο προβλήματα. Όταν θα είσαι έτοιμη για τον απόλυτο έρωτα, εσύ η ίδια πρώτη θα το συνειδητοποιήσεις...».
Η αποτυχία και η απομόνωση της Μόνα την ωθούν να αναζητήσει αγάπη και στοργή στην αγκαλιά της γιαγιάς της, ενώ τα περιττά κιλά της και η κακή αυτοεκτίμηση την οδηγούν στο κατώφλι της νευρικής ανορεξίας, παρ’ όλες τις προσπάθειες της φίλης της να την αποτρέψει: «...η γυναίκα που ποντάρει μόνο στην εξωτερική της εμφάνιση είναι χαμένη από χέρι... Αν δεν είμαστε με όλο μας το είναι στραμμένες στη «γυναικεία» μας φύση, αν έχουμε αυτάρκεια και πληρότητα, αν διαθέτουμε μια μεγάλη γκάμα ενδιαφερόντων, αν είμαστε πνευματώδεις συζητήτριες, ικανές επαγγελματίες και συναρπαστικές ως προσωπικότητες, έχουμε πολλές πιθανότητες να διατηρήσουμε μια ερωτική σχέση ζωντανή...». Η φιλία της Πίγκι όμως είναι καταλυτική και σώζει και τη σχέση της Μόνα με τη μητέρα της. Ποια είναι όμως η μυστηριώδης Πίγκι που ελάχιστα μιλά για τον εαυτό της, ενώ τις περισσότερες φορές σκόπιμα υπαινίσσεται κάτι για να εισπράξει τις αντιδράσεις της ανυποψίαστης Μόνας;
Στο μυθιστόρημα η αφήγηση είναι ρέουσα και πολύ ενδιαφέρουσα με απροσδόκητο τέλος. Εντυπωσιάζει το ζωντανό ύφος, η αληθοφάνεια των ηλεκτρονικών επιστολών που είναι εικόνες ψυχής, ο ρεαλισμός. Στο έργο θίγονται έμμεσα τα λαθεμένα πρότυπα των εφήβων, η ανησυχία των γονέων για την ερωτική ταυτότητα των παιδιών τους, η αξία του διαλόγου στην οικογένεια και η σημαντικότητα της αληθινής φιλίας στη ζωή του εφήβου. Προβάλλονται καίρια οι διαφορετικές εκφάνσεις και συνδηλώσεις του έρωτα, όπως ο παράνομος έρωτας μέσα στην οικογένεια και οι επιπτώσεις του, οι προβληματισμοί γύρω από το μύθο του αιώνιου συζυγικού έρωτα, ο συμφεροντολογικός έρωτας, ως και η σεξουαλική παρενόχληση. Όσο για τον έρωτα που έζησε η Μόνα –στο μυθιστόρημα- ήταν light και με «χαμηλά λιπαρά» γιατί είχε πολλές άλλες δυσκολίες που έπρεπε να αντιμετωπίσει, περισσότερες από την επιπόλαια ερωτική της αναζήτηση. Ένα βιβλίο για εφήβους από 13 ετών που ανταποκρίνεται επάξια στη βασικότερη ανάγκη τους για επικοινωνία, διάλογο, αναζήτηση, συναισθηματική κάλυψη και ανταλλαγή εμπειριών.
Ζωή Καλαφάτη
Εκπαιδευτικός- μελετήτρια π. λογοτεχνίας