στη Λάρισα ο καθηγητής Παθολογίας Κώστας Νταλέκος; Είναι αναγκαία τα μέτρα περιορισμού της διανομαρχιακής μετακίνησης του πληθυσμού, γιατί η πανδημία εύκολα μπορεί να «κατέβει» από τη Βόρεια Ελλάδα στην Αθήνα και τότε τα πράγματα θα είναι δύσκολα. Λίγες ημέρες αργότερα, μόλις προχθές, ο υπουργός Υγείας Θάνος Πλεύρης επιβεβαίωσε έστω και μερικώς τον καθηγητή σε τηλεοπτικό σταθμό με χλιαρή δήλωσή του ότι αυτήν τη στιγμή φαίνεται ότι το κύμα φτάνει στην κορύφωσή του ή ενδεχομένως έχει κιόλας επιπεδοποιηθεί στις περιοχές της Β. Ελλάδας και της Θεσσαλίας. Τώρα, από τα στοιχεία φαίνεται ότι υπάρχει άνοδος στην Αττική, κάτι που είναι φυσιολογικό. «Είναι σημαντικό η κλιμάκωση του επιδημικού κύματος να γίνεται σε διαφορετικό χρόνο σε κάθε Περιφέρεια, γιατί αυτό βοηθάει το σύστημα να ανταποκριθεί…» είπε ο υπουργός, αλλά οι υγειονομικοί δεν είναι και τόσο αισιόδοξοι. Αν η πανδημία στην πρωτεύουσα έχει την ένταση που είχε στη Βόρεια Ελλάδα πολύ δύσκολα θα αντέξει το σύστημα υγείας.
* * *
Την ώρα που επιπεδοποιείται η γραμμή των νέων κρουσμάτων και στη Λάρισα, ο διοικητής του Γενικού Νοσοκομείου ετοιμάζεται και για επέκταση των χώρων που θα εξυπηρετούν ασθενείς με covid. Κάτι λέγεται για δέσμευση του χώρου ανάνηψης, αλλά και της Χειρουργικής Κλινικής εφόσον παραστεί ανάγκη. Αν αυτό δεν είναι ουσιαστική μετατροπή του νοσοκομείου σε κορονοσοκομείο, τότε τι είναι; Επειδή λείπει η υπογραφή της απόφασης για το τυπικό σκέλος; Δικαίως, λοιπόν, δηλώνει απογοητευμένος ο διευθυντής της Χειρουργικής Κλινικής, Ματθαίος Ευθυμίου, με ανάρτησή του σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης: Για μία ακόμα φορά, γράφει μεταξύ άλλων, η Χειρουργική Κλινική Γ.Ν. Λάρισας συρρικνώνεται για να παλέψουμε το τέταρτο κύμα της πανδημίας, που όπως φαίνεται θα είναι και το σφοδρότερο. Για να εξηγηθώ όλες οι κλινικές του χειρουργικού τομέα για να νοσηλεύσουν μη Covid ασθενείς θα έχουν στη διάθεσή τους 30 κρεβάτια και μία αίθουσα χειρουργείου την εβδομάδα. Τα είπε και προ ημερών σε άρθρο του στην εφημερίδα και ο καθηγητής Ορθοπεδικής Κώστας Μαλίζος για το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο.
* * *
Με αυτά και αυτά στρέφεται από πολλούς η κουβέντα στη διαμάχη μεταξύ εμβολιασμένων και ανεμβολίαστων. Διότι τα νοσοκομεία έχουν γεμίσει από ασθενείς με Covid, στην πλειοψηφία τους ανεμβολίαστοι, με αποτέλεσμα να στερούνται των υπηρεσιών υγείας οι εμβολιασμένοι με άλλες ασθένειες. Σε αυτό ακριβώς το κλίμα ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου Ανδρέας Εξαδάκτυλος δήλωσε ότι θα δεχόταν να επιβαρυνθούν οι ανεμβολίαστοι με τμήμα των εξόδων για τη νοσηλεία τους με τον γενικό γραμματέα του συλλόγου, αλλά και τον Ιατρικό Σύλλογο Αθηνών να σπεύδουν να εκφράσουν την αντίθεσή τους σε αυτήν την προοπτική. Προς το παρόν ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Λάρισας Ντίνος Γιαννακόπουλος δεν έχει σχολιάσει επίσημα τη δήλωση του φίλου του Αντρέα Εξαδάκτυλου.
* * *
Στις νέες οδηγίες του FDA, τα mRNA εμβόλια των εταιρειών Pfizer και Moderna έλαβαν έγκριση για μία ενισχυτική δόση (booster) σε όλους τους ενήλικες μετά την ολοκλήρωση του εμβολιασμού τους με ένα εγκεκριμένο Covid-19 εμβόλιο. Οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Πάνος Μαλανδράκης, Γιάννης Ντάνασης και Θάνος Δημόπουλος (πρύτανης ΕΚΠΑ), συνοψίζουν τις σχετικές ανακοινώσεις. Η έγκριση της ενισχυτικής δόσης έχει ως στόχο την παροχή συνεχόμενης και καλύτερης προστασίας από τη σοβαρή νόσο, ειδικά όσο η ανοσία φθίνει με την πάροδο του χρόνου έξι μήνες μετά τον εμβολιασμό των ατόμων με τα εμβόλια Pfizer ή Moderna, ή δύο μήνες μετά τον εμβολιασμό με το εμβόλιο της Johnson. Η απόφαση για την ενισχυτική δόση για όλους βασίστηκε σε δεδομένα ανοσολογικής απάντησης που επιφέρουν τα εμβόλια. Στην περίπτωση της Moderna συγκρίθηκαν οι 149 συμμετέχοντες που έλαβαν την επιπλέον δόση στους 6 μήνες στην εγκριτική κλινική μελέτη, σε σχέση με τους 1.055 που απλά ολοκλήρωσαν το σχήμα εμβολιασμού, οι οποίοι έναν μήνα μετά τη δόση ενίσχυσης αύξησαν τον τίτλο των αντισωμάτων. Αντίστοιχα όσον αφορά την Pfizer αναλύθηκαν τα δεδομένα από 200 άτομα που έλαβαν την τρίτη δόση και είχαν καλύτερη αντισωματική απάντηση. Παρουσιάστηκαν δεδομένα από προοπτική τυχαιοποιημένη μελέτη της Εταιρείας Pfizer, στην οποία 10.000 εθελοντές που είχαν λάβει και τη δεύτερη δόση του εμβολίου τυχαιοποιήθηκαν οι μισοί να λάβουν μία τρίτη δόση και οι άλλοι μισοί να λάβουν αδρανές έκδοχο (placebo). Νόσηση (χωρίς όμως την ανάγκη νοσηλείας) διαπιστώθηκε σε έξι άτομα από τα 5.000 άτομα που έλαβαν την τρίτη δόση του εμβολίου σε σχέση με 123 άτομα από τα 5.000 άτομα που έλαβαν placebo (δηλαδή δεν έλαβαν τρίτη δόση εμβολίου). Επομένως, η χορήγηση ενισχυτικής δόσης του εμβολίου ήταν κατά 95% αποτελεσματική στην πρόληψη της νόσησης από SARS-CoV-2. Όσον αφορά τα περιστατικά περικαρδίτιδας/μυοκαρδίτιδας που έχουν περιγραφεί μετά τη χορήγηση εμβολίων mRNA, νεότερα δεδομένα αναφέρουν ότι πρόκειται για δύο περιπτώσεις ανά 1 εκατομμύριο δόσεις εμβολίων. Οι συνήθεις ανεπιθύμητες ενέργειες μετά τη δόση ενίσχυσης ήταν πόνος, ερυθρότητα και οίδημα στο σημείο του εμβολίου, πυρετός, κεφαλαλγία, μυαλγίες, αρθραλγίες και συχνότερα από τις αρχικές δόσεις μασχαλιαία λεμφαδενοπάθεια σύστοιχα με το σημείο του εμβολιασμού. Η σύσταση του CDC είναι ότι ενήλικες άνω των 18 ετών έχουν τη δυνατότητα να λάβουν την ενισχυτική δόση έξι μήνες μετά τη δεύτερη δόση, ενώ για ενήλικες 50 ετών και άνω υπάρχει ισχυρή σύσταση να χορηγηθεί η ενισχυτική δόση.