της Έφης Τουφεξή

 Το σκεφτόμασταν από καιρό. Θα ανακαινίσουμε το σπίτι μας! Ένας νέος πολύχρωμος καναπές εδώ, πολλά καινούρια διακοσμητικά αντικείμενα εκεί, γκρεμίσματα τοίχων, νέες κουρτίνες, αλλαγή θέσεων στα έπιπλα και… η ανανέωση μπήκε στον μικρόκοσμό μας. Σωστά; Περίπου! Υπάρχουν πολλά μυστικά ανακαίνισης τόσο λειτουργικά όσο και αισθητικά, που πρέπει να γνωρίζουμε για να έχουμε ένα αρμονικό αποτέλεσμα, αποφεύγοντας τα περιττά έξοδα. Κρατάμε σημειώσεις;

 Μας κούρασε η έλλειψη λειτουργικότητας του χώρου που ζούμε, οι τοίχοι του νιώθουμε να μας πλακώνουν και η αισθητική του πλέον φαίνεται στα μάτια μας μονότονη. Καιρός για ανακαίνιση! Αλλά τι; Μερική ή ολική ανακαίνιση; Η πρώτη περιλαμβάνει ανανέωση των χώρων μας με μικρές πρακτικές αλλαγές, όπως αλλαγή του ύφους διακόσμησης, νέα χρώματα στους τοίχους και ταπετσαρίες, καινούρια έπιπλα και υφάσματα. Η ολική  εμπεριέχει την αλλαγή διαρρύθμισης και χρήσης χώρων με πιθανά γκρεμίσματα, νέα ανοίγματα, μονωτικές εργασίες, αλλαγή των ηλεκτρολογικών, μηχανολογικών και υδραυλικών εγκαταστάσεων, καθώς και αλλαγή πατώματος, επίπλων κουζίνας και ειδών υγιεινής.

Ανάλογα με τις ανάγκες και βέβαια τις οικονομικές μας δυνατότητες επιλέγουμε την ανακαίνιση που μας  καλύπτει. Όπως και να έχει καλό είναι και στις δύο περιπτώσεις να συνεργαστούμε με έναν αρχιτέκτονα εσωτερικού χώρου ή διακοσμητή για να έχουμε ένα γενικό σχέδιο ανακαίνισης, να αποσαφηνίσουμε τον ακριβή όγκο εργασιών και την ποιότητα των υλικών και το τελικό διακοσμητικό ύφος του χώρου, αλλά και ν’ αποφύγουμε τις επιπλέον δαπάνες από απρόβλεπτες περιττές εργασίες.

 ΤΟ ΛΕΞΙΚΟ ΤΗΣ ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗΣ

 Χώρους που τους ζούμε!

Το σπίτι μας δεν είναι πιστό αντίγραφο φωτογραφιών από περιοδικό, ούτε είναι ένα άψυχο σύνολο από τούβλα και μπετόν. Είναι ο μικρόκοσμός μας, προέκταση της δικής μας προσωπικότητας, των «θέλω» μας και των γλυκών «παραξενιών» μας κι έχει την «ψυχή» που του δίνουμε! Γι’ αυτό δεν επιλέγουμε το σχεδιασμό και τη διακόσμησή του με αμιγώς αισθητικά κριτήρια ή με πυξίδα μια ιδεατή πραγματικότητα που δεν έχει σχέση με τον τρόπο ζωής μας. Αξιολογούμε, λοιπόν, τις ρεαλιστικές μας ανάγκες, σταθμίζουμε την αισθητική με τη λειτουργικότητα και δημιουργούμε χώρους, που εξυπηρετούν αποκλειστικά τη δική μας καθημερινότητα.

 Ιδανική χωροθέτηση

Καθιστικό και τραπεζαρία ανήλια και σκιερά… Αποθήκη λουσμένη στο φως… Για να απαλλαγούμε από τα παραπάνω λάθη πρέπει ο σχεδιασμός της νέας χωροθέτησης της κατοικίας να έχει εφαλτήριο το φυσικό φως... Ο νότος προσφέρει πλούσιο φυσικό φωτισμό καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας και ανήκει στο χώρο, όπου συνασπίζεται η οικογένεια, στο καθιστικό/σαλόνι, δηλαδή και στην τραπεζαρία. Η ανατολή χαρίζει άμεσο πρωινό φως και ευνοεί τα υπνοδωμάτια. Ο βορράς συγκεντρώνει τους χώρους, που δεν χρειάζονται μεγάλα ανοίγματα, όπως το μπάνιο και οι αποθήκες.

 Στιλ για όλους

Πριν αρχίσουν τα γκρεμίσματα ανακαίνισης θα πρέπει να έχουμε ήδη καταλήξει στο στιλ διακόσμησης που επιθυμούμε. Μπορούμε να στραφούμε σε ένα ανοιχτού τύπου μοντέρνο σχεδιασμό με καινοτόμα υλικά ή να επιδιώξουμε ένα πιο κλασικό στιλ που προωθεί ένα πολυτελές και φορτωμένο ύφος διακόσμησης. Επίσης μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα παραδοσιακού ύφους χώρο ή ένα περισσότερο ποπ κτλ.

 Ομοίως το στιλ των επίπλων και των υλικών πρέπει να συνδυάζεται με την υπόλοιπη διακόσμηση. Βέβαια το παραπάνω δεν είναι δεσμευτικό! Η τάση του mix n’ match «παντρεύει» χρώματα, στιλ κι εποχές και απενοχοποιεί την ομοιομορφία.  Ακολουθούμε το παράδειγμα των οπαδών του εκλεπτυσμένου mix n’ match που εμπεριστατωμένα ξέρουν τι κάνουν: Τοποθετούν σε άκρως μοντέρνο σαλόνι, μια τραπεζαρία με πατίνα και αντίστοιχες καρέκλες και από πάνω έναν «βαρύ» πολυέλαιο. Αποτέλεσμα; Ένα απόλυτα αρμονικό σύνολο, που δίνει στο χώρο τη ζεστασιά που του χρειάζεται, χωρίς να χάνει το έντονα μοντέρνο χαρακτήρα του.

 Ο διαχρονικός πεντάλογος

Η σωστή διακόσμηση που αντέχει στο χρόνο στηρίζεται σε πέντε βασικές αρχές:

Αναλογία: Δημιουργείται όταν τα μεγέθη των αντικειμένων, που βρίσκονται σε ένα χώρο, ταιριάζουν με τις διαστάσεις του χώρου και μεταξύ τους. Η τήρηση των αναλογιών είναι ο λόγος για τον οποίο δε θα στριμώχναμε ποτέ ένα υπέρδιπλο κρεβάτι με ουρανό και έναν πολυέλαιο σε ένα μικρό υπνοδωμάτιο 3x4 μ.!

Ισορροπία: Εξασφαλίζεται με τη σωστή κατανομή των αντικειμένων στο χώρο. Συνεπώς δεν τοποθετούμε πολλά αντικείμενα σε μια πλευρά του δωματίου και ελάχιστα στην άλλη.

Ρυθμός: Διαμορφώνεται από την επανάληψη ενός στοιχείου σε δύο ή περισσότερες επιφάνειες. Το ίδιο διακοσμητικό σχέδιο, για παράδειγμα, μπορεί να υπάρχει και στο ύφασμα των επίπλων, στα μαξιλάρια του καναπέ, στις κουρτίνες ή στην ταπετσαρία ενός δωματίου.

Έμφαση: Δημιουργείται όταν προβάλλεται ιδιαίτερα ένα αντικείμενο, π.χ. ένας ζωγραφικός πίνακας, με διάφορους τρόπους (με κατάλληλο φωτισμό ή με την ξεχωριστή τοποθέτησή του σ’ έναν τοίχο).

Αρμονία: Επιτυγχάνεται με την τοποθέτηση διάφορων αντικειμένων, επίπλων και διακοσμητικών, έτσι ώστε να ταιριάζουν μεταξύ τους, σχηματίζοντας ένα αρμονικό σύνολο.

 Οργανώνουμε το καθιστικό

Το καθιστικό, αφενός συγκεντρώνει όλη την οικογένεια, αφετέρου αποτελεί και το δημόσιο πρόσωπο της ιδιωτικής μας ζωής, οπότε πρέπει να είναι θελκτικό και φιλόξενο.

Για τη διαρρύθμισή του, αφού καθορίσουμε ποιο είναι το βασικό στοιχείο του δωματίου (π.χ. τζάκι, παράθυρο ή τηλεόραση) τοποθετούμε τα έπιπλα γύρω από αυτό, εντούτοις με τέτοιον τρόπο, ώστε να διαμορφώσουμε «περιοχές συζήτησης». Οι άνθρωποι θα πρέπει να μπορούν να μιλάνε άνετα, χωρίς να είναι απαραίτητο να φωνάζουν και χωρίς να στραβολαιμιάζουν! Αν το δωμάτιο είναι μεγάλο, ενδείκνυται να δημιουργήσουμε περισσότερες από μία τέτοιες περιοχές.

Σημαντικό κεφάλαιο στη διακόσμηση του καθιστικού αποτελεί και ο φωτισμός. Απαραίτητος είναι ο γενικός διάχυτος φωτισμός που επιτυγχάνεται με κρεμαστά φωτιστικά και συμπληρώνεται με τοπικό φωτισμό (απλίκες, επιτραπέζιες λάμπες). Ατμόσφαιρα στο χώρο χαρίζουν τα σποτ, τα επιδαπέδια φωτιστικά και οι διακόπτες με ροοστάτη, που αυξομειώνουν την ένταση του φωτός ανάλογα με τις ανάγκες της στιγμής.

 Εξοικονόμηση

Η αλήθεια είναι ότι στην ανακαίνιση δε χρειάζεται να αγοράσουμε από την αρχή όλο τον εξοπλισμό του σπιτιού. Αν συνδυάσουμε παλιά έπιπλα, τα οποία έχουμε ήδη στο χώρο μας, με καινούρια θα επιβαρύνουμε λιγότερο το πορτοφόλι μας και ταυτόχρονα θα ξεφύγουμε από τα διακοσμητικά στερεότυπα.

Εξοικονόμηση χρημάτων και ενέργειας επιτυγχάνουμε με την τοποθέτηση ενεργειακού τζακιού, ηλιακού θερμοσίφωνα κτλ. και με τη χρήση ηλεκτρικών συσκευών ενεργειακής κλάσης Α ή Β.

Κι όσο για την εξοικονόμηση χώρου επιλέγουμε πολυμορφικό καναπέ που γίνεται κρεβάτι, χρησιμοποιούμε τραπέζι κουζίνας που λειτουργεί ως διαχωριστικό χώρου σε συνδυασμό με πάσο bar, κρεβάτια - κουκέτες στο παιδικό υπνοδωμάτιο και επιπλοσύνθεση που περικλείει γραφείο, βιβλιοθήκη και ντουλάπα. Αντικαθιστούμε τις πόρτες της ντουλάπας με επάλληλες και διαλέγουμε πτυσσόμενη τραπεζαρία, που εκτελεί χρέη και κονσόλας.

 Διακοσμητική φλυαρία

Πολλά έπιπλα και αντικείμενα σε ανόμοια σχήματα, μεγέθη, χρώματα και στιλ τοποθετημένα χωρίς συνοχή κάνουν το δωμάτιο ν’ ασφυκτιά και προκαλούν σύγχυση στους ενοίκους. Η ομορφιά θέλει απλότητα και υπακούει στη ρήση «less is more», την ίδια, δηλαδή, ρήση που οφείλει να σέβεται και ο άρτι ανακαινισθέν χώρος μας. Εγκαινιάζουμε τη νέα εποχή «σπίτι χωρίς περιττούς όγκους» και διατηρούμε μόνο όσα πραγματικά χρειαζόμαστε.

 «Κυκλοφοριακό»

Η ελευθερία κινήσεων κάνει τους ενοίκους ευτυχισμένους. Επειδή δε θέλουμε η πρόσβαση στον καναπέ να γίνεται με σλάλομ, αφήνουμε ικανοποιητικές «λωρίδες κυκλοφορίας», ανάμεσα στα έπιπλα.

Συνένοχοι στη δύσκολη μετακίνηση των ενοίκων από τη μία άκρη του δωματίου στην άλλη είναι και τα δεκάδες καλώδια δικτύου, υπολογιστή και ηλεκτρικών συσκευών, που διατρέχουν το δάπεδο. Βάζουμε κι αυτά σε τάξη εγκιβωτίζοντάς τα μέσα σε διακριτικούς ειδικούς σωλήνες, είτε τα στερεώνουμε κατά μήκος του τοίχου ή τα κρύβουμε με κατασκευές από γυψοσανίδα.