Του Ηλία Κανέλλη
Η τελευταία πολιτική διαφήμιση του ΣΥΡΙΖΑ, πριν τις τελευταίες εκλογές, απευθυνόταν στους αναποφάσιστους, εκείνους που ακόμα μπορεί να έπαιρναν στα σοβαρά τις προειδοποιήσεις ορισμένων ότι το πρόγραμα του κόμματος δεν ήταν ρεαλιστικό, ότι η ρητορική του οδηγούσε στη σύγκρουση κι ότι η εμμονή στο πρόγραμμα και στη ρητορική θα μπορούσε να οδηγήσει τη χώρα στην καταστροφή – η αρχή της οποίας, μόνο, θα είναι η επιστροφή στη δραχμή.
Η διαφήμιση εκείνη, ιδιαίτερα καλοφτιαγμένη, ήταν καθησυχαστική. Μετέδιδε στους πολίτες τη βεβαιότητα ότι δεν πρέπει να φοβούνται κι ότι, την επόμενη μέρα, όλα θα είναι κανονικά: ο ήλιος θα ανατείλει από την ανατολή, τα παιδιά θα πάνε στο σχολείο, οι γονείς στη δουλειά κ.λπ.
Η αλήθεια είναι ότι, όντως, την επόμενη μέρα όλα ξημέρωσαν κανονικά. Αλλά στο μεταξύ διάστημα που μεσολάβησε έγιναν ορισμένα πράγματα που επιβάρυναν την κατάσταση της χώρας, δημιούργησαν καινούργιες δυσκολίες στον ιδιωτικό τομέα, επιβάρυναν τις τράπεζες, γέμισαν με ανασφάλεια την οικονομία, επέβαλαν την αντιμεταρρύθμιση στην παιδεία, έπαιξαν παιχνίδια με τη διεθνή θέση της χώρας... Στο όνομα ενός υποτιθέμενου βασικού στόχου, να πληρώνονται στην ώρα τους οι μισθοί του δημόσιου τομέα και οι συντάξεις, μπήκε χέρι στα χρήματα των ταμείων, των Δήμων, των ΔΕΚΟ, ενώ ήδη αναγγέλλονται νέα αυστηρότερα φορολογικά μέτρα που θα κληθούν να πληρώσουν τα συνήθη υποζύγια, όσοι εργάζονται και, ιδίως, όσοι κερδίζουν (ως πότε) πάνω από 30.000 ευρώ τον χρόνο (οι καπιτάλες)!
Και όλα αυτά, σε χρονική έκταση ενός τετραμήνου και κάτι, στο τέλος του οποίου συνέβησαν δυο καθοριστικά γεγονότα για τις τύχες της χώρας: εντάθηκε η πίεση από τους εταίρους να αποφασίσουμε ένα πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων, φόρων και νέου μνημονίου, στην οποία η χώρα απάντησε με μια αψυχολόγητη κίνηση: επέλεξε να ζητήσει από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο να μην πληρώσει, από το ληξιπρόθεσμο χρέος της, την πρώτη δόση του Ιουνίου, την οποία μετέθεσε για το τέλος του μήνα, δημιουργώντας στην παγκόσμια κοινότητα την αίσθηση ότι, όντως, η Ελλάδα είναι και αποτυχημένο κράτος και αναξιόπιστο στις συναλλαγές του. Κάπως έτσι, κατέρρευσε και το τελευταίο παραμύθι της κυβέρνησης, το παραμύθι της υποτιθέμενης αξιοπρέπειας. Μια χώρα που ζει σε συνθήκες οικονομικής αβεβαιότητας, σε ένα παγκόσμιο περιβάλλον που την περιφρονεί και την αποκόπτει, δεν μπορεί να επικαλείται καμία αξιοπρέπεια.
***
Η χώρα βρίσκεται στο και πέντε μιας μεγάλης καταστροφής, το γνωρίζετε. Υπάρχουν μπροστά μας δυο σενάρια, και τα δυο άσχημα. Το ένα είναι να επιτευχθεί τελικά μια συμφωνία, η οποία θα είναι επαχθέστατη, και ως συνήθως το κόστος της θα κληθούν να πληρώσουν, εν μέσω νέας ύφεσης, οι συνήθεις φορολογούμενοι.
Το άλλο, το χειρότερο, είναι η κυβέρνηση να οδηγήσει τη χώρα σε ρήξη με τους δανειστές. Θα μας πουν ότι απέτυχαν οι διαπραγματεύσεις, ότι οι εταίροι ήταν κακοί άνθρωποι ενώ εμείς ήμασταν καλοί κι ότι με τη δραχμή θα περάσουμε δύσκολα για λίγο αλλά μετά όλα θα πάνε καλά. Το ξέρουμε ότι δεν θα είναι έτσι, επειδή ένα νέο εθνικό νόμισμα θα καθρεφτίζει στην πραγματικότητα την κατάσταση της οικονομίας μιας χώρας που πτώχευσε, μιας χώρας απομονωμένης στον πλανήτη, περιστοιχισμένης από εχθρούς που σε μεγάλο βαθμό η ίδια συντήρησε και με ένα τεράστιο δημόσιο χρέος. Μια τέτοια χώρα θα είναι παράγων ανημπόριας και δυστυχίας, έτοιμη να εκραγεί από το βάρος των κοινωνικών προβλημάτων που θα διογκωθούν και δεν θα είναι δυνατόν να αντιμετωπιστούν παρά μόνο με καταστολή.
Υποτίθεται ότι για αυτή την εξέλιξη έχει αποφασίσει ο λαός. Ψέμα. Ο λαός είναι προφανές ότι δεν θέλει να διαλυθεί η χώρα κι ότι κανέναν δεν εξουσιοδότησε για να τη διαλύσει. Ο λαός, σε μεγάλο ποσοστό, πίστεψε το πολιτικό κόμμα ΣΥΡΙΖΑ, και τον ηγέτη του, Αλέξη Τσίπρα, πίστεψε σε υποσχέσεις που έδιναν λύσεις οι οποίες υποτίθεται ότι θα κερδίζονταν λόγω της αριστερής περηφάνιας και της αποφασιστικότητας, λόγω της σκληρής διαπραγμάτευσης της νέας κυβέρνησης και της νωπής εντολής που αυτή είχε.
Στην πραγματικότητα, όλα αυτά ήταν στην καλύτερη περίπτωση αυταπάτες, στη χειρότερη ψέματα. Τέτοιες λύσεις δεν υπάρχουν. Και κάπου εκεί τελείωσε και η περηφάνια.
***
Η κατάσταση κινδυνεύει να βγει εκτός ελέγχου. Ο πρωθυπουργός, οφείλει πλέον να το γνωρίζει, δεν έχει πολλά περιθώρια για επικοινωνιακά παιχνίδια, για προσφυγή στις δημοσκοπήσεις, για απειλές δημοψηφίσματος ή εκλογών. Οφείλει να αναλάβει το βάρος της ευθύνης που του αναλογεί.
Σε περίπτωση που οι διαπραγματεύσεις αποτύχουν, ο Αλέξης Τσίπρας δεν θα αποφύγει την παραίτηση. Σε περίπτωση που πετύχουν, δεν θα αποφύγει τους εσωκομματικούς κραδασμούς ούτε την οργή όσων έχουν εισπράξει την απογοήτευση από την κυβέρνησή του.
Λυπάμαι, μόνος του μπήκε στο αδιέξοδο. Από το οποίο ένας δρόμος υπάρχει να βγει με τις μικρότερες δυνατές απώλειες. Αντιμετωπίζοντας την πραγματικότητα κατάματα και πράττοντας όπως προστάζει η λογική. Αλλιώς, να είναι βέβαιος ότι θα έλθει μια επόμενη μέρα κατά την οποία, γι’ αυτόν και τους συνεργάτες του, ο ήλιος μπορεί να μην ανατείλει από την ανατολή.
