Το σχολιο της Δευτέρας

Περικεφαλαίες...

Πες με αιρετικό στην άποψη. Πες πως στη γενική συζήτηση για τα γλυπτά του Παρθενώνα πετάγομαι κι εγώ να πω την παρόλα μου, την εξυπνάδα μου. Αλλά να ξέρεις, δεν χολοσκάω πια γι’ αυτά τα μάρμαρα που στα χρόνια της Μελίνας τα λέγαμε «Ελγίνεια», αλλά μετά το αλλάξαμε, διότι έτσι δικαιώναμε τον «κλεφταρά», τον Εγγλέζο τον Λόρδο.

Γενικά, στέκομαι πια καχύποπτα απέναντι σε όποιον πολιτικάντη με βάζει στο τρυπάκι να …παθιάζομαι για το αρχαίο παρελθόν και τα «μεγαλεία» μας. Και σου το λέω εγώ που το 1992, μικρός που ήμουνα, με το αίμα ν’ ανεβαίνει στο κεφάλι με το παραμικρό, πολύ παθιάστηκα. Βγήκα τότε στην Κεντρική πλατεία της Λάρισας μαζί με χιλιάδες άλλους. Συλλαλητήριο, λέει, για τη «Μακεδονία μας» που μας την «έκλεβαν» οι Σκοπιανοί. Ξελαρυγγιαστήκαμε να φωνάζουμε αναμεταξύ μας σε μια διαδήλωση χωρίς αποδέκτη, έτσι, για εσωτερική κατανάλωση και εθνική αυτό-εκτόνωση. Ναι, «η Μακεδονία είναι ελληνική». Ποιος μας άκουγε; Σηκώσαμε και πανό, πολλά στα αγγλικά. «Macedonia is Greece!», Ποιος τα ’βλεπε; Πάλι αναμεταξύ μας. Και να τα ’βλεπε; Συγκινείσαι τώρα εσύ έτσι και ξεσηκωθούν καμιά εκατοστή χιλιάδες κόσμος π.χ. στη βόρεια Ρουμανία και φωνάζει πως η …Τρανσυλβανία είναι ουγγαρέζικη; Σκοτίστηκες. Εσένα το μόνο που σε νοιάζει είναι η …ουγγαρέζικη σαλάτα που βάζεις στο σουβλάκι και είναι τόσο νόστιμη ανάθεμά την!
Τόση αξία είχαν εκείνα τα συλλαλητήρια. Φάγαμε έτσι καμιά τριανταριά χρόνια τα λυσσακά μας, στο τέλος τους μισοαναγνώρισε ο Τσίπρας και πλέον δεν ασχολείται κανείς με δαύτους. Ποιος ν’ ασχοληθεί δηλαδή; Και τι απειλή συνιστούσε ένα περίκλειστο κρατίδιο δύο εκατομμυρίων κατοίκων, με έκταση μια Πελοπόννησο, διχασμένο από διάφορες μειονότητες, που ακόμα ψωμολυσσάει; Αλλά τόσο μυαλό είχαμε όλοι και πρώτα απ’ όλα οι ηγεσίες που μας ξεσήκωναν.
Και για τα μάρμαρα παθιάστηκα. Μας έβαλε στο τρυπάκι η Μελίνα, όχι από σκοπιμότητα, μια αγαθοβιόλα ήτανε, ιδεαλίστρια, το ’πιασε μετά στον αέρα κείνη η «γάτα», ο Αντρέας, «εδώ έχει ψωμί ρεεεε», τής άναψε πράσινο φως να πάει Λονδίνο να κάνει μανούρα και να γίνει τζερτζελές. Ήξερε πολύ καλά τι έκανε ο «Μεγάλος» (Ανδρέας). Δώσε στον Έλληνα ιστορική …αδικία, να ‘χει να κλαίγεται και παρ’ του την ψυχή, παρ’ του το μυαλό, (στο τέλος και την ψήφο, που είναι και το ζητούμενο). Για πότε σου φοράει περικεφαλαία, χλαμύδες και περικνημίδες και βγαίνει, οργή γεμάτος, στις πλατείες δεν θα το πιστεύεις! Κλάμα, κλάμα, εθνικά ιδεώδη και του έθνους τα μεγάλα και πανάρχαια ιδανικά!
Αυτοί είμαστε Χαϊβάνια βολικά και καλόβολα, κατασκεύαζαν για μας έναν εχθρό, τον έβαζαν απέναντί μας, και … άστους να ασχολούνται. Την δουλειά μας εμείς.
Δηλαδή; Δεν ήταν κλέφτης ο Έλγιν; Τι να σου πω; Άμα κάτσεις και μελετήσεις σε βάθος τους ευρωπαίους περιηγητές, μπορεί στο τέλος να σκεφτείς πως του χρωστάμε και …χάρη του Λόρδου. Γιατί, κάτι άλλα παλιόμουτρα, σαν τον Γάλλο Αββά Φουρμόντ, ήρθαν και μας …κανιβάλισαν.
Είναι η εποχή του κλασικισμού στην Ευρώπη. Σκοτωμός για το ποιος αποικιοκράτης (Άγγλος ή Γάλλος) θα βάλει περισσότερα αρχαία στα Μουσεία και τις Βασιλικές Αυλές. Δείγμα υπεροχής. Πώς ανταγωνίζονταν κάποτε Ρώσοι και Αμερικάνοι για την πρωτοκαθεδρία στο διάστημα; Τον Φουρμόντ, τον στέλνει επίσημα ο Λουδοβίκος ο 15ος το 1730. Εξασφαλίζει σουλτανικό φιρμάνι για αρχαιολογικές έρευνες. Γυρίζει όλη την Ελλάδα, Αθήνα, Σπάρτη, Μυκήνες, Μυστρά, όλες τις μεγάλες αρχαίες πολιτείες. Καταγράφει τα πάντα, μνημεία, επιγραφές, πέτρες, νομίσματα, όλα μα όλα, και μετά τα …καταστρέφει. Καταστρέφει ό,τι μπορεί. Με λύσσα, με πάθος. Ο λόγος; Να μην τα βρουν οι …Άγγλοι που είχαν επίσης επιδοθεί σε κυνήγι αρχαιοτήτων στην Ελλάδα των αμόρφωτων τσοπαναραίων και γεωργών. Οπότε, γιατί ο Έλγιν, που απλώς τα …μετέφερε, να μην θεωρείται και …σωτήρας τους από πάνω;
Ας παραμείνουμε ψύχραιμοι. Αυτή ήταν τότε η κατάσταση. Στα Μετέωρα, γράφουν οι περιηγητές, οι αμόρφωτοι μοναχοί της εποχής, έκαιγαν τον φούρνο να ψήσουν ψωμί με …αρχαία χειρόγραφα. Στη Λάρισα πάλι, η πλάκα από τον τάφο του Ιπποκράτη, ανάμεσα Πέρα Μαχαλά και Γυρτώνη φέρεται να είχε χρησιμοποιηθεί στο σπίτι ενός Τούρκου μπέη. Χιλιάδες αρχαίες πέτρες δεν ήταν για τον Τούρκο παρά απλά …οικοδομικά υλικά. Μετά, σαν είδαν τη λύσσα των Ευρωπαίων για τις αρχαίες πέτρες, ξύπνησαν. Το έριξαν στα παζάρια.
Άλλες εποχές, τραχιές, ακατέργαστες, άλλες κοινωνίες με διαφορετικό χρηματιστήριο αξιών, ποιος να νοιαστεί για τ’ αρχαία; Αλλά ποιος στη σύγχρονη Λάρισα, νοιαζόταν χρόνια ολόκληρα για τις πέτρες, τους κίονες, τα κιονόκρανα, τις επιγραφές, για κάθε λογής αρχαιότητα που κείτονταν στοιβαγμένα, παρατημένα και εκτεθειμένα στον ήλιο, τη βροχή, την παγωνιά, άλλα στον περίβολο του Τζαμιού, και άλλα στις ανοιχτές ανασκαφές του Λόφου; Κανείς δεν τα προστάτεψε. Σε έναν τόπο που παράγει άπειρες πέτρες και άπειρη ιστορία, μικρή αξία μάλλον έχουν. Παραμένουν και σήμερα στις αποθήκες.
Ναι, να επιστρέψουν οι πέτρες, να ενωθούν ξανά τα γλυπτά του Παρθενώνα, όλοι το θέλουμε, όλους μας καίει και μας πονεί. Είναι η ταυτότητά μας, είναι ο πολιτισμός μας. Αλλά δεν θα πιάσουμε ξανά τις πλατείες. Δεν θα ξαναπέσουμε στη γραφικότητα της περικεφαλαίας. Γιατί το ζητούμενο είναι ο νέος ελληνικός πολιτισμός. Ζητούμενο είναι να πιάσεις και να προγκήξεις τους κάφρους που μουτζούρωσαν με συνθήματα τον περίβολο του Αρχαίου Θεάτρου Λάρισας. Να συλλάβεις όλους αυτούς τους σύγχρονους Φουρμόντ που σπάνε, μουτζουρώνουν καταστρέφουν κάθε στοιχείο του δημόσιου χώρου στην Ελλάδα. Πανεπιστήμια βρωμερά, δημόσια κτίρια άθλια, πινακίδες κατεστραμμένες, παγκάκια, δρόμοι, τοίχοι σπιτιών όλα γραμμένα, όλα βανδαλισμένα από Έλληνες που αύριο θα φορέσουν χλαμύδες και θα διαδηλώσουν υπέρ της επιστροφής των γλυπτών! Ζητούμενο είναι η παραγωγή ενός νέου ελληνικού πολιτισμού, νέων έργων τέχνης, νέων καινοτόμων προϊόντων, νέου στυλ, νέων ιδεών που θα άξιζε να κλέψει οιοσδήποτε σύγχρονος Έλγιν. Για την ώρα, μένουμε στα εύκολα, δύο τρία μπινελίκια στον άξεστο «Ινδό» Σούνακ που περιφρόνησε τον Πρωθυπουργό μας, και «γεια σου ρε Κάρολε ψυχάρα» που φόρεσες την ελληνική σου γραβάτα και τον έσκισες τον μαύρο…»
Της υποκρισίας ήλιε νοητέ… Πότε θα βγεις; Πότε θα στείλεις τις αχτίνες σου να φωτίσεις ανθρώπους που ζουν ακόμη μέσα στην εθνική τους καταχνιά;
ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΛΕΣΗΣ
[e-mail]