Μετά από ένα μικρό διάλειμα συννεφιάς και βροχής, (μια νύξη μόνο για το φθινόπωρο) σήμερα έχουμε πάλι το ζεστό ήλιο του καλοκαιριού, ακόμα πιο λαμπερό. (Το Σεπτέμβριο ο ήλιος είναι πιο χαμηλά;). Κάθομαι μπροστά στον υπολογιστή και βλέπω μέσα απ΄ το παράθυρό μου το φως του ήλιου επάνω στους τοίχους και στις στέγες των αντικρινών πολυκατοικιών.

Είναι καλύτερα να περιγράφεις εικόνες της φύσης παρά να θεωρητικολογείς ακόμα και στα άρθρα. Οι θεωρητικολογίες κουράζουν τον αναγνώστη. Ο Κρισναμούρτι π.χ., προτού να αναπτύξει στα δοκίμιά του τις σκέψεις του επάνω σε κάποιο θέμα περιγράφει τη φύση, τα δέντρα, τα λουλούδια, τον ουρανό. Η ομορφιά στις περιγραφές του δεν οφείλεται μόνο στο χάρισμά του να γράφει όμορφα, αλλά και στο ότι οι περιγραφές του δεν είναι απ΄ το μυαλό του, αλλά είναι εκ του φυσικού, είναι ζωντανές περιγραφές. Είναι φανερό ότι δεν ζούσε, όταν έγραφε, στο κέντρο της πόλης, όπου δεν βλέπεις ούτε δέντρα, ούτε ουρανό, ούτε ζώα, ούτε πουλιά.

Και το γράψιμο είναι όπως η ζωγραφική. Δεν έχει ζωντάνια αν δεν είναι εκ του φυσικού. Αξεπέραστος στις περιγραφές ήταν ο Νορβηγός συγγραφέας Κνουτ Χάνσουν. Έμενε στο ύπαιθρο και αγαπούσε τη φύση, πράγμα που φαίνεται στον τρόπο με τον οποίο γράφει γι΄ αυτήν. Ένας άλλος συγγραφέας που λάτρευε τη φύση και την περιέγραψε στο έργο του είναι ο Αμερικανός φιλόσοφος Χέντρι Ντέιβιντ Θορό. Ο Θορό για να αποδείξει ότι η φύση μπορεί να ζήσει έναν άνθρωπο, (στην εποχή του) έμεινε ένα χρόνο μόνος στη λίμνη Γουώλντεν, σε μια καλύβα που έστησε μόνος του.

Ο συνηθισμένος αρθρογράφος είναι μάρτυρας και κατηγορούμενος μαζί. Μάρτυρας γιατί καταθέτει τη μαρτυρία του με όση αλήθεια μπορεί και κατηγορούμενος γιατί έχει θέλοντας και μη έτοιμη την απολογία του, για την περίπτωση που θα δεχθεί (άμεσα ή έμμεσα) μομφή για τα γραφόμενά του.

Αν τα άρθρα του δημοσιεύονται στην πόλη όπου μένει, ακόμα χειρότερα, γιατί δεν μπορεί να αποφύγει τις παρατηρήσεις και τα σχόλια των γνωστών του για τα όσα γράφει. Κανένας αναγνώστης, ούτε κι ο πιο καταδεκτικός, δεν μένει εντελώς ικανοποιημένος. Ο συνηθισμένος αναγνώστης διαβάζει τα άρθρα της επιλογής του στην εφημερίδα και άθελά του γίνεται σκεπτικιστής. Τίποτα δεν τον ικανοποιεί απολύτως, αν και δεν έχει χαρακτήρα σκεπτικιστή και δεν του αρέσει να σκέφτεται με το «ναι μεν αλλά».

Με το σκεπτικισμό του αναγνώστη εξαφανίζεται και η απολαβή του αρθρογράφου ότι τα άρθρα του διαβάζονται και συγκινούν. Αυτή είναι ίσως η μοναδική απολαβή του, αν εξαιρέσουμε τα χρήματα, όταν ο αρθρογράφος λαμβάνει αμοιβή για τα άρθρα του και δεν κάνει απλώς το μεράκι του.

Ο αναγνώστης διαισθάνεται όλη αυτή τη λειτουργία της γραφής και της ανάγνωσης. Ξέρει ότι και μόνο το γεγονός ότι διαβάζει τα άρθρα κάποιου, είναι για τον συντάκτη τους ένας οιωνεί έπαινος. Ωστόσο δεν ήταν πάντοτε έτσι και η αναγνωσιμότητα δεν είχε την αξία που έχει σήμερα. Αντιθέτως το ότι ένα κείμενο αρέσει στους πολλούς ήταν ένδειξη χαμηλής ποιότητας. Το ίδιο συνέβαινε και όταν ένας ισχυρισμός γινόταν αποδεκτός απ΄ τους πολλούς. Κάποιος αρχαίος φιλόσοφος και ρήτορας όταν διαπίστωσε ότι ο κόσμος που τον άκουσε να μιλάει συμφώνησε μαζί του, αναρωτιόταν που έκανε λάθος.

Ο οιωνεί έπαινος του αναγνώστη ότι διαβάζει τα άρθρα τους ακολουθείται συνήθως από τη μομφή ότι δεν τον βρίσκουν σύμφωνο τα γραφόμενα, ότι δε δίνουν λύσεις κι απλώς θέτουν ερωτήματα χωρίς να δίνουν απαντήσεις και ότι εν πάση περιπτώσει δεν είναι πειστικοί. Η τελευταία παρατήρηση είναι και η πιο ενδιαφέρουσα, γιατί δείχνει ότι το δοκίμιο είναι συνέχεια του προφορικού λόγου στον οποίο εκείνο που προέχει είναι η πειθώ.