Διεξοδικός στις απαντήσεις του για όσα συζητήθηκαν πίσω από τις πόρτες του Μεγάρου των Ηνωμένων Εθνών που φιλοξένησε την πολυμερή Διάσκεψη (το επονομαζόμενο «Παλάτι των Εθνών»), υπογράμμισε, σε ερώτηση του ΑΠΕ -ΜΠΕ, ότι αν εννοούσε ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου όλα όσα είπε χθες για τα κατοχικά στρατεύματα, τότε «δεν θα έπρεπε να είναι παρών στη Διάσκεψη».
Παραλλήλως έκλεισε, άπαξ δια παντός, τη φημολογία -«κουτσομπολιά, που δεν έχουν σχέση με την πραγματικότητα» τα χαρακτήρισε ο ίδιος- που τον εμφανίζουν να έχει διαφωνίες με τον υπουργό Εξωτερικών της Ελλάδας.
«Ουδεμία παρεξήγηση υπήρξε, οποιαδήποτε στιγμή, ανάμεσα στην Κυπριακή Δημοκρατία και τον Πρόεδρο, με τον υπουργό Εξωτερικών της Ελλάδας. Από την αρχή ως το τέλος είχαμε απόλυτη συνεργασία, ήμασταν σε απόλυτη συνεννόηση», ανέφερε.
Αναλυτικά:
Εξήγησε πως πήρε την πρωτοβουλία για συνομιλίες, με στόχο να αποτραπεί το παρατεινόμενο αδιέξοδο, επίσης να διαφανούν οι διαθέσεις της τουρκοκυπριακής και της τουρκικής κυρίως, πλευράς για το εδαφικό και την ασφάλεια -εγγυήσεις. Εκ του αποτελέσματος, δήλωσε πως επιβεβαιώθηκε η επιλογή του.
Από εδώ και στο εξής: συνεχίζεται ο διάλογος, υπάρχει πρόοδος, που αν και δεν ανταποκρίνεται στις ελληνοκυπριακές προσδοκίες, υπάρχει όμως και μια σειρά γεγονότων που για πρώτη φορά συμβαίνουν. Έτσι, από το 1974 είχε να επιδείξει χάρτη η τουρκοκυπριακή πλευρά που να επιστρέφει στην ελληνοκυπριακή διοίκηση σημαντικό κομμάτι των εδαφών, πρόταση που, έστω και αν δεν ικανοποιεί τις ελληνοκυπριακές προσδοκίες, αποτελεί ωστόσο βάση για διαπραγμάτευση.
Για πρώτη φορά, επίσης, συγκλήθηκε πολυμερής Διάσκεψη με την παρουσία της ΕΕ στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο. Αλλά και για πρώτη φορά ενεπλάκη η Τουρκία σε διάλογο με την Κυπριακή Δημοκρατία, με θέμα την κατάργηση των εγγυήσεων και την αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων, επεσήμανε ο Κύπριος Πρόεδρος.
Για τις συνομιλίες
Στόχος, υπογράμμισε, είναι μια αμοιβαία αποδεκτή λύση, αποτέλεσμα συμβιβασμού, αλλά όχι σε θέματα αρχών. Εξάλλου, δεν υπάρχει καταληκτική ημερομηνία στις συνομιλίες.
Και στο ερώτημα αν θα εξελιχθούν παράλληλα, η διεθνής Διάσκεψη και οι δικοινοτικές συνομιλίες, ο Πρόεδρος απάντησε καταφατικά, με την επισήμανση ότι «και τα δύο θα προσδώσουν δυναμική».
Για τα θέματα ασφαλείας -εγγυήσεων
Κληθείς να σχολιάσει τις προχθεσινές δηλώσεις του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, σύμφωνα με τις οποίες η παρουσία του τουρκικού στρατού στην Κύπρο ήταν αυτή που διασφάλισε την ειρήνη και πώς αυτές οι δηλώσεις συμβιβάζονται με τις εν εξελίξει συνομιλίες, ο κ. Ν. Αναστασιάδης ξεκαθάρισε ότι η παρουσία των κατοχικών στρατευμάτων είναι συνώνυμο της αστάθειας, εξ ου και η εκκρεμότητα στην Κύπρο. Αλλά, πέραν αυτού, «κρατείστε ότι είναι (σ.σ: η Τουρκία) στο τραπέζι», σημείωσε. «Αν ήταν όπως τα λέει ο Τσαβούσογλου, δεν θα έπρεπε να είναι παρών», κατέληξε.
Για εδαφικό -χάρτες
Οι όποιοι χάρτες βλέπουν το φως της δημοσιότητας είναι «απολύτως ψευδείς» κατά τη διατύπωση του κ. Ν. Αναστασιάδη. Και αυτό γιατί τους είδαν μόνον έξι άνθρωποι: ο γγ του ΟΗΕ, ο Κύπριος Πρόεδρος, ο ηγέτης του Τουρκοκυπρίων και τρεις εμπειρογνώμονες -ένας από κάθε πλευρά. Το εύρος ανάμεσα στο 28,2% και στο 29,2% είναι κάτι που μπορεί να ικανοποιήσει τη Λευκωσία.
Για την εκ περιτροπής Προεδρία
Δεν είναι στις προθέσεις της Λευκωσίας να συζητηθεί, εφόσον υπάρχουν άλλες εκκρεμότητες. Αυτό δεν σημαίνει ότι στο τέλος θα γίνει αποδεκτή, διευκρίνισε ο Κύπριος Πρόεδρος.
Για το ρόλο της ΕΕ
Η Φ. Μογκερίνι κατέστησε σαφές ότι η ΕΕ δεν εμπλέκεται στη συμφωνία, αλλά έχει λόγο αν η συμφωνία θα είναι συμβατή με τις πολιτικές ασφάλειας της ΕΕ, παρατήρησε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Για τις δήθεν διαφωνίες με την Αθήνα
Πέραν όσων σημειώνονται στην αρχική παράγραφο, ο Πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης δήλωσε κατηγορηματικά, πως «ουδεμία διαφορά, ουδεμία διάσταση απόψεων» υπήρξε στις σχέσεις με την Αθήνα, αντιθέτως «είχαμε απόλυτα εναρμονισμένη πορεία και ήμασταν σε συνεχή επικοινωνία με τους κκ Τσίπρα και Κοτζιά». Τόνισε ακόμη, ότι οι προτάσεις, στις οποίες αναφέρθηκε χθες ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας, δεν τον αιφνιδίασαν.
Για τη στάση των ελληνοκυπριακών κομμάτων
Αρνήθηκε να σχολιάσει τις θέσεις τους ο Πρόεδρος, χαρακτηρίζοντας «καλοδεχούμενη» την κριτική. Ωστόσο, «εναπόκειται στο λαό να κρίνει και εμένα και εκείνα», συμπλήρωσε.
Ο Μ. ΑΚΙΝΤΖΙ
Ο ηγέτης των Τουρκοκυπρίων Μουσταφά Ακιντζί δήλωσε ότι τίποτα δεν θα πρέπει να θεωρείται "ταμπού" στις συνομιλίες που διεξάγονται υπό την αιγίδα του ΟΗΕ για την επανένωση της Κύπρου, λίγες ώρες αφότου ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απέκλεισε το ενδεχόμενο απόσυρσης των τουρκικών στρατευμάτων.
"Αν λέμε ότι αυτά τα ζητήματα είναι ταμπού, ότι δεν μπορούμε ούτε καν να τα συζητήσουμε και ότι όλα θα έπρεπε να παραμείνουν ως έχουν, αυτό δεν έχει πιθανότητες επιτυχίας" είπε ο Ακιντζί σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στη Γενεύη.
Οι προτάσεις δεν θα πρέπει να γίνονται αντιληπτές ως απειλή για την άλλη πλευρά και οι λύσεις θα πρέπει να είναι αποδεκτές και από τις δύο πλευρές, έτσι ώστε η τελική συμφωνία να βρίσκει σύμφωνους τόσο τους Ελληνοκύπριους όσο και τους Τουρκοκύπριους, πρόσθεσε.
Ο ΕΣΠΕΝ ΑΙΝΤΕ
Οι εναρκτήριες δηλώσεις, που έγιναν την Πέμπτη στη διάσκεψη της Γενεύης, «μετέφεραν ένα ισχυρό μήνυμα ελπίδας ότι η μακροχρόνια διένεξη μπορεί τώρα να λήξει και ότι θα μπορέσει να υπάρξει μία ενωμένη ομόσπονδη Κύπρος με μία διευθέτηση για την ασφάλεια που να είναι κοινά αποδεκτή από όλες τις πλευρές», δήλωσε ο ειδικός σύμβουλος του ΓΓ του ΟΗΕ, Έσπεν Άιντε.
Μιλώντας το μεσημέρι στους δημοσιογράφους, ο κ. Άιντε σημείωσε ότι «υπάρχουν δύσκολα θέματα που πρέπει να ξεπεραστούν στο κεφάλαιο της ασφάλειας και των εγγυήσεων και υπάρχει η θέληση για αυτό».
Σε ερώτηση για τη δήλωση του τούρκου Προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, πως «η Τουρκία θα βρίσκεται για πάντα στην Κύπρο», ο κ. Άιντε απάντησε πως έγιναν κάποιες συζητήσεις την Πέμπτη, όχι επί της ουσίας, οι οποίες μπορεί να προκάλεσαν μία αντίδραση, προσθέτοντας πως δεν έχει οποιαδήποτε ένδειξη ότι υπάρχει οποιοδήποτε πρόβλημα με τη διαδικασία.
«Αλλά το σημειώνουμε αυτό (τη δήλωση Ερντογάν)», ανέφερε.
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ:
Αποτρέψαμε μια μεθοδευμένη αποτυχία
ΓΕΝΕΥΗ
Σκληρή απάντηση σε όσους τον επικρίνουν για τη στάση του στη Διάσκεψη της Γενεύης και κυρίως στην Άγκυρα έδωσε ο υπουργός Εξωτερικών. «Πρέπει να σας πω ότι αποτρέψαμε μία μεθοδευμένη αποτυχία της Διάσκεψης», ανέφερε ο κ. Κοτζιάς, τονίζοντας χαρακτηριστικά: «Δίκαιη λύση του Κυπριακού σημαίνει, πριν απ’ όλα, απάλειψη των αιτιών που το προκάλεσαν, δηλαδή την κατοχή και την παρουσία κατοχικών στρατευμάτων και την ύπαρξη του συστήματος εγγυήσεων που παραβιάστηκε κατάφωρα. Θέλουμε λύση δίκαιη και όχι σαθρή». Απαντώντας στις κατηγορίες από τουρκικής πλευράς, ότι οι διαβουλεύσεις στη Διάσκεψη της Γενεύης διακόπησαν επειδή ζήτησε χρόνο η Αθήνα και σχολιάζοντας δήλωση του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο κ. Κοτζιάς σε έντονο ύφος απάντησε: «Την Παρασκευή, η τουρκική aντιπροσωπεία εγκατέλειψε τη Γενεύη λέγοντας ότι είχε και άλλα σημαντικότερα πράγματα να κάνει, όπως να ασχοληθεί με το Συριακό και τη συνταγματική μεταρρύθμιση και ότι επιθυμούσε να γίνει μια μη οργανωμένη συζήτηση μεταξύ εμπειρογνωμόνων». «Στα πόδια το έβαλαν αυτοί που έφυγαν. Εμείς είμαστε ακόμα εδώ», είπε με νόημα. «Όπως ξέρετε είχαμε συμφωνήσει με όλα τα μέρη και με τον ΟΗΕ ότι η διαδικασία της διαπραγμάτευσης θα είναι ανοιχτή και δεν θα σταματήσει αν υπάρξει μία διακοπή. Σε αυτήν τη βάση συμφωνήσαμε να συνεχιστεί με τη μορφή ειδικών- από την πλευρά του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών του γενικού του γραμματέα- για τη διαπραγμάτευση την άλλη εβδομάδα και όταν θα ωριμάσουν οι συνθήκες θα ξανασυγκληθεί με τη μορφή διυπουργικής και άλλων εκπροσώπων» ανέφερε. «Όπως ξέρετε», ανέφερε, «είχαμε συμφωνήσει με όλα τα μέρη και με τον ΟΗΕ ότι η διαδικασία της διαπραγμάτευσης θα είναι "open ended", δηλαδή θα είναι ανοικτή και δεν θα σταματήσει εάν υπάρξει διακοπή». Καταλήγοντας, ο κ. Κοτζιάς εξέφρασε ικανοποίηση «που για πρώτη φορά στην ιστορία του Κυπριακού, κατά τις τελευταίες δεκαετίες, έχει τεθεί με σαφήνεια το θέμα των εγγυήσεων και της ασφάλειας και αποτελεί, μάλιστα, ειδικό θέμα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων».
ΕΡΝΤΟΓΑΝ:
Θα είμαστε για πάντα στην Κύπρο
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ
Δεν τίθεται θέμα απόσυρσης των τούρκων στρατιωτών από την Κύπρο, επανέλαβε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, την επομένη από τη λήξη της Διεθνούς Διάσκεψης για την Κύπρο στη Γενεύη. Για το θέμα των εγγυήσεων ήταν κατηγορηματικός, «μην αναμένεται εγγυήσεις στις οποίες δεν θα συμμετέχει η Τουρκία, θα είμαστε εκεί για πάντα».
Ο τούρκος πρόεδρος εμφανίστηκε και με πρόταση εδαφικών διευθετήσεων, λέγοντας ότι θα μπορούσε να ανοίξει η κλειστή πόλη των Βαρωσίων στους κατοίκους της, εάν ενωνόταν τα Κόκκινα με τη Μόρφου και η περιοχή αυτή δινόταν στους Τουρκοκύπριους. Απέκλεισε δε κάθε διαπραγμάτευση για επιστροφή εδαφών της Καρπασίας στους ελληνοκύπριους και είπε πως έχει κλείσει το θέμα της ακτογραμμής.
Τέλος, αναφέρθηκε στο θέμα της εκ περιτροπής προεδρίας, ζητώντας αναλογία 1 προς 2, δηλαδή να αναλαμβάνει για δύο περιόδους ελληνοκύπριος πρόεδρος έναντι μίας περιόδου με τουρκοκύπριο πρόεδρο και απέρριψε την αναλογία 1 προς 4.
Οι δηλώσεις του κ. Ερντογάν έγιναν κατά την έξοδό του από την προσευχή της Παρασκευής στην Κωνσταντινούπολη.
*«Οι τουρκικές εγγυήσεις είναι ζωτικής σημασίας για τον τουρκοκυπριακό λαό» επέμεινε ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, σε συνέντευξη Τύπου μετά το τέλος της διάσκεψης, αργά το βράδυ της Πέμπτης, προσθέτοντας ότι πρέπει να λάβουμε υπόψη μας τις απόψεις και των δύο πλευρών.
«Η ελληνοκυπριακή πλευρά και η Αθήνα εδώ και έναν χρόνο καταθέτουν την άποψή τους για τις εγγυήσεις. Τους είπαμε ότι ήταν λανθασμένη αυτή η στάση. Η Ελλάδα δεν ήταν έτοιμη για την συνέχεια. Επιμέναμε ότι έπρεπε οι τεχνικοί-ειδικοί να συναντηθούν πιο νωρίς» ανέφερε ο τούρκος υπουργός.
Ερωτηθείς από την Καθημερινή της Κύπρου αν η Τουρκία συζητά εναλλακτικές φόρμουλες για εγγυήσεις, ο κ. Τσαβούσογλου κατηγόρησε την ΕΕ ότι μέχρι σήμερα δεν έλυσε κάποιο πρόβλημα. «Μέχρι σήμερα ποια προβλήματα έλυσε η ΕΕ; Πως να εμπιστευτούμε μια διπρόσωπη ΕΕ;» είπε χαρακτηριστικά.
Όπως ισχυρίστηκε, πρέπει να είμαστε πραγματιστές, επαναλαμβάνοντας τη γνωστή τουρκική θέση ότι «υπάρχει ειρήνη εδώ και 42 χρόνια στην Κύπρο» για να καταλήξει ότι αυτό το οφείλουμε στις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις. «Η Τουρκία δεν συζητά τέτοιου είδους προτάσεις (με φόρμουλα την ΕΕ)» κατέληξε.
