Ο Κ. Φωτάκης ξεκαθαρίζει μιλώντας στην «Ε» την υπόθεση του CERN, δηλώνει ότι δεν είναι σε καμία περίπτωση αρνητικός στη δημιουργία Ογκολογικού Κέντρου στη Λάρισα, τονίζοντας ωστόσο ότι αυτό δεν συνδέεται με το CERN. Αναφερόμενος δε στο Εθνικό Δίκτυο Ιατρικής Ακριβείας στην Ογκολογία, σημειώνει ότι η Ιατρική Σχολή στη Λάρισα σχεδιάζεται να συμπεριληφθεί στη διεύρυνσή του και η Θεσσαλία να αποτελέσει κεντρικό πόλο εφαρμογών τόσο για την Ογκολογία, όσο και για αντίστοιχα Δίκτυα Ιατρικής Ακριβείας που θα εστιάζουν σε νευροεκφυλιστικές και καρδιαγγειακές παθήσεις.
Συνέντευξη στην Αλεξάνδρα Φωτάκη
* Υπουργέ, θα ξεκινήσω από ένα θέμα που ενδιαφέρει ιδιαίτερα τη Θεσσαλία: Την απόρριψη -ουσιαστικά- πρότασης για τη δημιουργία Ογκολογικού Κέντρου σε συνεργασία με το CERN στη Λάρισα. Μπορείτε να εξηγήσετε τι ακριβώς συνέβη και πώς προέκυψε αυτός ο θόρυβος; Γιατί είπατε όχι;
- Κατ’ αρχάς θα ήθελα να αποσαφηνίσω μια παρανόηση: Οπως το ίδιο το CERN μάς έχει διαβεβαιώσει, ουδεμία επένδυση, οικονομική υποστήριξη ή δωρεάν παροχή εξοπλισμού έχει συζητηθεί με την Ελλάδα ή άλλη χώρα. Τα περί «επένδυσης 100 εκατ. ευρώ από το CERN στην οποία η Ελλάδα είπε «όχι» είναι παντελώς ανακριβή και μυθοπλασία. Συνεπώς, δεν υφίσταται καν θέμα απόρριψης! Το θέμα ανακυκλώθηκε, όμως, στα μέσα μαζικής ενημέρωσης ως «πληροφόρηση» από πρώην εκπρόσωπο της χώρας στην Ομάδα Βιομηχανίας του CERN και το αφήγημα που διακινήθηκε έκανε λόγο για μια δήθεν επένδυση του CERN για τη δημιουργία Κέντρου πρωτονικής θεραπείας στη χώρα μας, δηλαδή για Μονάδα ακτινοβόλησης καρκινικών όγκων με δέσμες πρωτονίων.
Όσον αφορά στην επιστημονική σκοπιμότητα ενδεχόμενης ανάπτυξης Κέντρου πρωτονικής θεραπείας στην Ελλάδα, σας παραπέμπω σε πρόσφατη σχετική βιβλιογραφία σε έγκριτα διεθνή επιστημονικά περιοδικά όπως το Nature -Nature, 549,451 (2017)- και στα συμπεράσματα διακεκριμένων ογκολόγων της Ελλάδας και του εξωτερικού: Οι αρχές της φυσικής πάνω στις οποίες στηρίζεται η θεραπεία με ακτινοβολίες πρωτονίων είναι γνωστές και προβλέπουν ακριβέστερη στόχευση των όγκων με λιγότερες παρενέργειες σε σύγκριση με την εφαρμογή άλλων ακτινοβολιών. Όμως, από την πλευρά των ειδικών ιατρών ογκολόγων υπάρχουν σοβαρές ενστάσεις ως προς το εύρος των ιατρικών περιπτώσεων, στις οποίες η τεχνική αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί. Επίσης, επειδή τα τελευταία χρόνια έχει υπάρξει σημαντική πρόοδος σε άλλες σύγχρονες και οικονομικότερες τεχνικές ακτινοβόλησης, τα συγκριτικά πλεονεκτήματα είναι περιορισμένα ή αμφίβολα. Έχοντας την υποχρέωση και την ευθύνη για τη διαμόρφωση των επιστημονικών και ερευνητικών προτεραιοτήτων στη χώρα, θεωρούμε ότι με βάση τα δεδομένα που έχουμε, χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση ώστε η τεχνική αυτή να αποτελέσει πρώτη επιλογή.
Είμαστε ανοιχτοί, στο Υπουργείο, για οποιαδήποτε συζήτηση εφόσον υποβληθεί γραπτή και τεκμηριωμένη επιστημονική και οικονομοτεχνική πρόταση. Είναι, όμως, λυπηρό η συζήτηση για ένα θέμα Υγείας που είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο, όπως η θεραπεία για την αντιμετώπιση του καρκίνου, να γίνεται άκριτα με δημοσιεύματα που εγείρουν ατεκμηρίωτες προσδοκίες. Και κάτι ακόμη: Στη δική μας αντίληψη η εφαρμογή προηγμένων τεχνολογιών στην Υγεία πρέπει να είναι διαθέσιμη σε όλους τους πολίτες, δηλαδή προσβάσιμη μέσω του Δημόσιου Συστήματος Υγείας. Και βέβαια αυτό γίνεται σε συνεργασία με το καθ’ ύλην αρμόδιο Υπουργείο Υγείας. Στο πλαίσιο αυτό η ενδεχόμενη ανάπτυξη Ογκολογικού Κέντρου στη Λάρισα δεν θα πρέπει να συνδέεται με την πρωτονική θεραπεία.
ΙΑΤΡΙΚΗ ΑΚΡΙΒΕΙΑΣ
* Την περασμένη εβδομάδα εξαγγείλατε το πρόγραμμα Ιατρικής Ακριβείας. Ποια η σημασία του στην εξέλιξη της ιατρικής και ιδιαίτερα για τους ασθενείς;
- Η εμβληματική πρωτοβουλία για την Ιατρική Ακριβείας εντάσσεται στην ευρύτερη πολιτική της κυβέρνησης για την ανάληψη οριζόντιων ερευνητικών δράσεων σε αναδυόμενους επιστημονικούς τομείς με ισχυρή κοινωνική απήχηση. Και εξηγούμαι: Οταν η Πολιτεία προσπαθεί να στηρίξει την Κοινωνία να σταθεί όρθια μέσα σε ιδιαίτερα αντίξοες συνθήκες, θα πρέπει να είναι διακριτό το αποτύπωμα της Έρευνας στην προσπάθεια αυτή. Στην ανάγκη αυτή ανταποκρίνεται η δημιουργία Εθνικού Δικτύου Ιατρικής Ακριβείας με έμφαση στην Ογκολογία, στο οποίο συμπράττουν πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα και ογκολογικές κλινικές με πρωτοβουλία της Πολιτείας, ώστε η Ελλάδα να συνδιαμορφώνει προτεραιότητες και να πρωταγωνιστεί στον τομέα αυτόν της Ιατρικής του μέλλοντος, αντί απλά να ακολουθεί.
Σκοπός του Εθνικού αυτού Δικτύου είναι μέσω της Έρευνας να εντοπίζεται η προδιάθεση εκδήλωσης της νόσου και η σχέση της με την κληρονομικότητα, το περιβάλλον και τον τρόπο ζωής του κάθε ασθενή ξεχωριστά. Στις περιπτώσεις δε, που η νόσος έχει ήδη εκδηλωθεί να εφαρμόζεται η εξατομικευμένη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, αυξάνοντας έτσι την αποτελεσματικότητα της θεραπείας και μειώνοντας σημαντικά τόσο την καταπόνηση των ασθενών από ανεπιθύμητες παρενέργειες όσο και το κόστος της περίθαλψης. Επιπλέον, το Δίκτυο προβλέπει τη δημιουργία εξειδικευμένων μονάδων γονιδιακής και μοριακής ανάλυσης, διαπιστευμένων βιοτραπεζών και τη διαμόρφωση ειδικής υπολογιστικής πλατφόρμας συλλογής και επεξεργασίας μεγάλων βιοϊατρικών δεδομένων. Κατά τον τρόπο αυτό, δημιουργείται μια εθνική βάση δεδομένων πολύτιμη για μελλοντική ερευνητική και κλινική αξιοποίηση. Με χρηματοδότηση από εθνικούς πόρους μεγαλύτερη των 5,4 εκατ. ευρώ και διετή διάρκεια υλοποίησης, το Εθνικό Δίκτυο Ιατρικής Ακριβείας στην Ογκολογία ξεκινάει τη λειτουργία του με τέσσερις Μονάδες Ιατρικής Ακριβείας (ΜΙΑ) - δύο στην Αθήνα, μία στη Θεσσαλονίκη και μία στην Κρήτη. Η δράση του Δικτύου αναμένεται να διευρυνθεί στο άμεσο μέλλον. Η Ιατρική Σχολή στη Λάρισα σχεδιάζεται να συμπεριληφθεί σε αυτή τη διεύρυνση και η Θεσσαλία να αποτελέσει κεντρικό πόλο εφαρμογών τόσο για την Ογκολογία, όσο για αντίστοιχα Δίκτυα Ιατρικής Ακριβείας που θα εστιάζουν σε νευροεκφυλιστικές και καρδιαγγειακές παθήσεις. Λόγω της δυναμικότητας που χαρακτηρίζει τη Θεσσαλία σε δραστηριότητες θεμάτων Υγείας, προσβλέπω στην ενεργό συμμετοχή του ερευνητικού της δυναμικού και βεβαίως η συμμετοχή αυτή θα μπορούσε να ισχυροποιηθεί με την ενδεχόμενη δημιουργία Ογκολογικού Κέντρου στη Θεσσαλία. Με τον τρόπο αυτόν η δημιουργία Εθνικών Δικτύων Ιατρικής Ακριβείας θα ενισχύσει την παρεχόμενη ποιότητα υπηρεσιών Υγείας στους κατοίκους της Θεσσαλίας.
* Η Ελλάδα μπορεί να γίνει κέντρο παροχής πρωτοποριακών υπηρεσιών υγείας και με ποιες προϋποθέσεις;
- Η Ελλάδα έχει το δυναμικό να γίνει κέντρο παροχής πρωτοποριακών υπηρεσιών υγείας αλλά, όπως είπαμε, με γνώμονα οι υπηρεσίες αυτές να απευθύνονται στο σύνολο των πολιτών. Οι προϋποθέσεις για την επίτευξη αυτού του στόχου, εκτός από τους ανθρώπους και τις υποδομές, αφορούν και στη χρήση νέων τεχνολογιών στην ιατρική πρακτική. Όσον αφορά στους ανθρώπους, η χώρα διαθέτει το απαιτούμενο υψηλής εξειδίκευσης επιστημονικό δυναμικό με την άρτια κατάρτιση που παρέχουν τα ελληνικά ΑΕΙ και Ερευνητικά Κέντρα (ΕΚ). Από την πλευρά του Τομέα Έρευνας και Καινοτομίας συνεισφέρουμε στην ενίσχυση της Έρευνας μέχρι του σημείου πιλοτικών κλινικών εφαρμογών της. Από εκεί και πέρα αρμόδιο είναι το Υπουργείο Υγείας με το οποίο υπάρχει αρμονική συνεργασία.
ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΝΕΟ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟ ΠΡΟΤΥΠΟ
* Η έρευνα και η καινοτομία μπορούν να αποτελέσουν την απάντηση στην οικονομική κρίση;
- Eνα νέο παραγωγικό πρότυπο που προτάσσει η Κυβέρνηση για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας και την άμβλυνση των κοινωνικών ανισοτήτων στηρίζεται στη διαμόρφωση της Οικονομίας της Γνώσης με αξιώσεις. Δηλαδή, στη Γνώση και την Καινοτομία που απορρέουν από την επιστημονική έρευνα, οι οποίες συχνά οδηγούν σε προϊόντα και υπηρεσίες μεγάλης προστιθέμενης αξίας.
Η Ελλάδα διαθέτει μια σημαντική παρακαταθήκη για την οικοδόμηση της Οικονομίας της Γνώσης: Είναι οι άνθρωποι! Το εξαιρετικό ανθρώπινο δυναμικό υψηλής εξειδίκευσης που διαθέτει η χώρα, κυρίως οι νέοι επιστήμονες και ερευνητές, που τα τελευταία χρόνια αιμορραγεί είτε λόγω της μονόδρομης φυγής προς το εξωτερικό (brain drain) ή της ετεροαπασχόλησης (brain waste). Για την ανάσχεση αυτού του φαινομένου έχουν αναληφθεί από την Κυβέρνηση μια σειρά δράσεων τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, προκειμένου να δημιουργηθούν ελκυστικά περιβάλλοντα εργασίας που να λειτουργούν ως πόλοι έλξης για ταλαντούχους νέους επιστήμονες.
Είναι ενδεικτικό της αλλαγής της ερευνητικής πολιτικής της χώρας ότι, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ), οι δαπάνες για Έρευνα και Ανάπτυξη (R&D) στην Ελλάδα ξεπέρασαν ως ποσοστό του ΑΕΠ, για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας, το 1% και διαμορφώθηκαν το 2016 στο 1,01% του ΑΕΠ και σε απόλυτους αριθμούς σε 1,75 δισ. ευρώ, το μεγαλύτερο ποσό για R&D δαπάνες που έχει διατεθεί μέχρι σήμερα στη χώρα. Η σημαντικότερη πηγή για R&D δαπάνες, παραμένουν οι κρατικές πιστώσεις που διαμορφώθηκαν στα 946 εκατ. ευρώ το 2016. Αξίζει επίσης να σημειωθεί το γεγονός ότι και στον ιδιωτικό τομέα οι R&D δαπάνες αυξήθηκαν το 2016 κατά 32% σε σχέση με το 2015 - κυρίως από ίδια έσοδα των επιχειρήσεων - γεγονός που σηματοδοτεί την εμπιστοσύνη που επιδεικνύεται στο οικονομικό περιβάλλον που διαγράφεται και στις προοπτικές που διανοίγονται.
Η ερευνητική μας πολιτική περιλαμβάνει τρεις πόλους:
- Ο πρώτος πόλος αφορά τόσο στην ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού που διαθέτει η χώρα όσο και στην αναβάθμιση, αλλά, και τον εμπλουτισμό των επιστημονικών υποδομών. Η ίδρυση του Ελληνικού Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ) το 2016 αποτέλεσε το όχημα για την επίτευξη αυτού του στόχου. Το ΕΛΙΔΕΚ από τη γένεσή του αποτελεί ένα είδος «ανεξάρτητου» θεσμού για την επιστημονική έρευνα ώστε η ίδια η επιστημονική κοινότητα να διαμορφώνει τον ερευνητικό χάρτη της χώρας. Βασικός σκοπός του ΕΛΙΔΕΚ είναι η συνεπής στήριξη του ερευνητικού δυναμικού της χώρας, η ενίσχυση των ερευνητικών υποδομών και η έμπρακτη προαγωγή της ποιοτικής ελεύθερης έρευνας που διεξάγεται στα ελληνικά ΑΕΙ και ΕΚ, με πρόσθετους πόρους 240 εκατ. ευρώ για την τριετία 2017-2019. Το ΕΛΙΔΕΚ, με την αρωγή της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ), έχει προχωρήσει ήδη στην προκήρυξη δράσεων ύψους 112.530.000 ευρώ, και έχει γίνει αποδέκτης 7.012 προτάσεων υποψήφιων διδακτόρων, μεταδιδακτόρων, μελών ΔΕΠ και ερευνητών, για την ενίσχυση των ερευνητικών έργων τους. Θα ήθελα να σημειώσω ότι στα αποτελέσματα της 1ης προκήρυξης για την ενίσχυση των μεταδιδακτόρων εμφανίζονται και τα πρώτα απτά δείγματα ανάσχεσης του brain drain: Από τις 1.670 προτάσεις ερευνητικών έργων μεταδιδακτόρων που είχαν υποβληθεί στο ΕΛΙΔΕΚ, εγκρίθηκαν 190 ερευνητικά έργα από τα οποία τα 36 προέρχονται από Έλληνες του εξωτερικού που επιθυμούν να επιστρέψουν σε ελληνικά ΑΕΙ και ΕΚ και να υλοποιήσουν τα έργα που προτείνουν! Ειδικά στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, το ΕΛΙΔΕΚ χρηματοδοτεί 22 υποψήφιους διδάκτορες και 9 μεταδιδακτορικούς ερευνητές. Τέλος, θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι μετά από ξηρασία πολλών ετών, προκηρύχθηκαν 1.100 νέες θέσεις εργασίας καθηγητών και ερευνητών στα ΑΕΙ και ΕΚ της χώρας.
- Ο δεύτερος πόλος στοχεύει στη στήριξη της καινοτόμου επιχειρηματικότητας. Πρόσφατα ανακοινώθηκε από την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης της ΓΓΕΤ η επικείμενη κατανομή δημόσιων πόρων συνολικού ύψους 373,7 εκατ. ευρώ από το πρόγραμμα «Ερευνώ – Δημιουργώ - Καινοτομώ» σε 685 ερευνητικά έργα, από τα οποία τα 488 αφορούν σε συνεργασίες επιχειρήσεων με δημόσιους ερευνητικούς φορείς. Ποτέ στο παρελθόν δεν είχε υπάρξει τόσο υψηλή χρηματοδότηση και υπολογίζεται να στηριχθούν περί τις 4.400 νέες ποιοτικές θέσεις εργασίας! Ειδικά, στη Θεσσαλία η εγκεκριμένη δημόσια δαπάνη ξεπέρασε τα 23 εκατ. ευρώ. Επιπλέον, με πρωτοβουλία της Πολιτείας, ήδη βρίσκεται σε λειτουργία το Υπερταμείο Επιχειρηματικών Συμμετοχών EquiFund για την αξιοποίηση των αξιοποιήσιμων ερευνητικών αποτελεσμάτων. Το Υπερταμείο Συμμετοχών περιλαμβάνει τρία ταμεία: Το «Παράθυρο Καινοτομίας» για τη δημιουργία νεοφυών επιχειρήσεων και start ups και δύο ταμεία για τη στήριξη της λειτουργίας καινοτόμων επιχειρήσεων σε πρώιμο στάδιο, αλλά και κατά τη μεγέθυνσή τους, αντίστοιχα.
- Ο τρίτος πόλος αφορά στην ανάληψη Εμβληματικών Πρωτοβουλιών από την Πολιτεία σε θέματα με έντονο κοινωνικό αποτύπωμα. Παράδειγμα αποτελεί η ανάληψη εμβληματικής πρωτοβουλίας για τη δημιουργία Εθνικού Δικτύου στον αναδυόμενο τομέα της Ιατρικής Ακριβείας, που ήδη ανέφερα. Μια άλλη εμβληματική πρωτοβουλία, σε συνεργασία με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ), εστιάζει στην εφαρμογή καινοτόμων τεχνολογιών στην Αγροδιατροφή, προκειμένου να αναδειχθούν τα ιδιαίτερα εκείνα χαρακτηριστικά της ελληνικής αγροτικής παραγωγής που θα δημιουργήσουν σημαντική προστιθέμενη αξία στα ελληνικά αγροτικά προϊόντα.
* Ποιες κινήσεις κάνει η κυβέρνηση για προσέλκυση επενδύσεων που σχετίζονται με την έρευνα και την καινοτομία;
- Η προσέλκυση R&D δραστηριοτήτων οριοθετεί την απαρχή ενός νέου τύπου επενδύσεων στη χώρα που βασίζονται στην έρευνα, την καινοτομία και την ένταση γνώσης. Παράδειγμα είναι η πρόσφατη ίδρυση Τμήματος R&D της Tesla στην Ελλάδα, κάτι που μπορεί να αποτελέσει το εφαλτήριο για την προσέλκυση στην Ελλάδα Τμημάτων R&D και άλλων εταιρειών υψηλής τεχνολογίας και αντίστοιχων παραγωγικών επενδύσεων. Μια σειρά ελκυστικών κινήτρων είναι διαθέσιμη για τον σκοπό αυτόν. Ενδεικτικά σας αναφέρω τη φοροαπαλλαγή κατά 130% όσον αφορά στην αγορά ερευνητικού εξοπλισμού από επιχειρήσεις και την επιδότηση του συνολικού μισθολογικού και μη μισθολογικού κόστους κατά 50% για τρία χρόνια όσον αφορά στη στελέχωση των R&D τμημάτων επιχειρήσεων με επιστήμονες υψηλής εξειδίκευσης.
ΑΓΡΟΔΙΑΤΡΟΦΗ
* Προωθείτε ένα πρόγραμμα αγροτοδιατροφής στη Θεσσαλία. Θα μπορούσατε να μας δώσετε το στίγμα του;
- Το Τμήμα Βιοχημείας και Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας ηγείται της ερευνητικής υποδομής OMIC-ENGINE που στοχεύει στη διεπιστημονική έρευνα με μεθόδους Συνθετικής Βιολογίας, δηλαδή της επιστήμης που συνθέτει βιολογικούς οργανισμούς με νέες ιδιότητες που είναι χρήσιμες για τον άνθρωπο και το περιβάλλον, για εφαρμογές στο Αγροδιατροφικό σύμπλεγμα και τα φάρμακα. Η λειτουργία της υποδομής αυτής είναι σημαντική τόσο για την προαγωγή της έρευνας όσο και για τη σύνδεσή της με την παραγωγή μέσω της ανάπτυξης νέων προϊόντων και λύσεων που έχει ανάγκη η βιομηχανία και η κοινωνία. Επιπλέον, η Θεσσαλία έχει καίριο ρόλο σε Εμβληματικές Πρωτοβουλίες σχετικά με τις αλυσίδες αξίας στην Αγροδιατροφή που υλοποιούνται σε συνεργασία με ΥΠΑΑΤ. Οι Εμβληματικές αυτές Πρωτοβουλίες με την επωνυμία «Οι δρόμοι της Ελιάς», «Οι δρόμοι των Αμπελώνων» και «Οι δρόμοι της Μέλισσας» στοχεύουν στην ανάδειξη των αγροτικών προϊόντων της χώρας με τη χρήση γονιδιωματικών και προηγμένων διαγνωστικών τεχνολογιών για ιχνηλάτηση, ανάδειξη, ταυτοποίηση, πιστοποίηση και βελτίωση διαδικασιών και προϊόντων. Το ερευνητικό και ακαδημαϊκό οικοσύστημα της Θεσσαλίας θα βρίσκεται στο επίκεντρο της υλοποίησης αυτής της προσπάθειας.
* Ας μου επιτρέψετε να μπούμε και σε θέματα της πολιτικής επικαιρότητας. Πότε βλέπετε εκλογές και ποιο θα είναι το αφήγημα της κυβέρνησης μπροστά στην κάλπη; Κατά την εκτίμησή σας η κυβέρνηση εκπληρώνει τις υποσχέσεις που έχει δώσει στην κοινωνία ή οι οικονομικές συνθήκες την υποχρέωσαν να αποκλίνει από το πρόγραμμά της;
- Καθώς η Κοινωνία εξέρχεται από την κρίση πληγωμένη αλλά όρθια, οι προκλήσεις για το μέλλον μπορούν να συνοψιστούν σε τρία σημεία: α) Την εξασφάλιση μακρο-οικονομικής και δημοσιονομικής σταθερότητας, β) την ενίσχυση της εργασίας και τη διεύρυνση του κοινωνικού κράτους με έμφαση στην Υγεία και την Παιδεία και γ) τη διαμόρφωση ενός νέου παραγωγικού πρότυπου Ανάπτυξης. Η δημοσιονομική προσαρμογή έχει ολοκληρωθεί ενώ κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησής μας η ανεργία μειώνεται σταθερά και επίσης έχουν γίνει μεγάλες τομές στην καταπολέμηση της γραφειοκρατίας, στην πάταξη της διαφθοράς αλλά κυρίως στην οικοδόμηση ενός νέου κοινωνικού κράτους. Τα παραπάνω αφορούν οπωσδήποτε στις δεσμεύσεις μας και επιτεύχθηκαν σε συνθήκες βαθιάς κρίσης. Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι από τις θυσίες που έκαναν οι πολλοί, περνάμε τώρα στις ανάγκες που έχουν οι πολλοί. Το 2018 είναι το έτος εξόδου από τη μνημονιακή επιτροπεία και θα μπορέσουμε να κάνουμε σαφέστερο τον δικό μας πολιτικό προσανατολισμό. Πρέπει να τονίσω ότι στόχος δεν είναι να επιστρέψει η χώρα στην προ της κρίσης περίοδο κουβαλώντας το βάρος των παρασιτικών και κρατικοδίαιτων νοοτροπιών που μας οδήγησαν στη χρεοκοπία. Αντίθετα, επενδύουμε σε έναν αξιόπιστο και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό, με άξονα την Οικονομία της Γνώσης για την επαναφορά της χώρας σε τροχιά ανάπτυξης, για καλύτερη Υγεία, καλύτερη Παιδεία, την άμβλυνση των ανισοτήτων και την κοινωνική χειραφέτηση.
* Η ένταση στα ελληνοτουρκικά σάς ανησυχεί; Μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τις επενδύσεις -και του τομέα σας- προς τη χώρα;
- Η ένταση στις σχέσεις μας με την Τουρκία έχει οξυνθεί το τελευταίο διάστημα, αλλά, αντιμετωπίζεται με ψυχραιμία και υπευθυνότητα από την κυβέρνηση. Σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα έχει αναδειχθεί σε παράγοντα σταθερότητας και ασφάλειας στον χώρο των Βαλκανίων και της Ανατολικής Μεσογείου, γεγονός που συντελεί ώστε η χώρα να παραμένει ελκυστικός προορισμός επενδύσεων τόσο στον τομέα της Οικονομίας της Γνώσης, όσο και γενικότερα, παρά τα προβλήματα που υπάρχουν. Άλλωστε, οι ίδιες οι επενδύσεις συντελούν στην περαιτέρω ενίσχυση της σταθερότητας. * Ποιες οι άμεσες προτεραιότητες στο υπουργείο σας;
- Aμεση προτεραιότητα για τον Τομέα Έρευνας και Καινοτομίας αποτελεί η αδιάλειπτη οικοδόμηση όρων ποιότητας, συνέπειας και εμπιστοσύνης για τη διεξαγωγή Έρευνας με αξιώσεις. Επιπλέον, στοχεύουμε στην εμβάθυνση των Εμβληματικών Πρωτοβουλιών που σας περιέγραψα ξεκινώντας πάντα με αφετηρία την απήχηση που έχουν στην Κοινωνία. Στους άμεσους στόχους μας εντάσσεται, επίσης, η προσέλκυση R&D τμημάτων δυναμικά εξελισσόμενων επιχειρήσεων στην Ελλάδα και ο εμπλουτισμός του στελεχιακού δυναμικού R&D τμημάτων των ελληνικών επιχειρήσεων, προκειμένου να θεμελιώσουμε την Οικονομίας της Γνώσης και τις προοπτικές παραγωγικών επενδύσεων στη μεταμνημονιακή εποχή. Τέλος, ιδιαίτερη σημασία έχει ο ρόλος που θα έχει η Ελλάδα στα νέα πρότυπα παραγωγής ενόψει της λεγόμενης 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης: Οι προκλήσεις που διαμορφώνουν οι τεχνολογικές εξελίξεις μπορεί να οδηγήσουν είτε σε σοβαρή ένταση των ανισοτήτων ή στην ισχυροποίηση των κοινωνικών δομών και την κοινωνική χειραφέτηση. Αυτό είναι το κεντρικό δίλημμα που οι πολιτικές επιλογές καλούνται να αντιμετωπίσουν και ο Τομέας Έρευνας και Καινοτομίας ασχολείται εντατικά με την προετοιμασία της χώρας για το νέο περιβάλλον που διαμορφώνεται.
