Του γεωπόνου Δημήτρη Κουλουκτσή

Στην ενίσχυση και στήριξη της ποιμενικής αιγοπροβατοτροφίας θα πρέπει να στοχεύουν τα μέτρα της νέας ΚΑΠ για την ανάπτυξη της κτηνοτροφίας στη χώρα μας. Στις 3 Ιουνίου 2014 ο τότε Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Αθανάσιος Τσαυτάρης έχοντας δίπλα του τους τότε και σήμερα Γενικούς Γραμματείς παρουσίασε τις προτάσεις του Υπουργείου για το πλαίσιο που αφορά τις άμεσες ενισχύσεις(πρώτος πυλώνας) της νέας ΚΑΠ της περιόδου 2014-2020. Μετά τον ανασχηματισμό της Κυβέρνησης , η νέα ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων διαφοροποιήθηκε από τις προτάσεις της προηγούμενης ηγεσίας και προχώρησε σε διάλογο με φορείς και οργανώσεις των αγροτών και άλλους που εμπλέκονται στην αγροτική παραγωγική διαδικασία για τη διαμόρφωση του Εθνικού Φακέλου για τη νέα ΚΑΠ από μηδενική βάση, αν και τα στελέχη του Υπουργείου που επεξεργάστηκαν τις προηγούμενες προτάσεις παρέμειναν τα ίδια και εκείνοι που άλλαξαν είναι οι Διευθυντές των γραφείων του Υπουργού και του Αναπληρωτή Υπουργού, και αυτοί όχι όλοι, και οι σύμβουλοί τους.

Σύμφωνα με πληροφορίες , η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου θα ανακοινώσει σύντομα τα επικρατέστερα σενάρια που θα τεθούν στη διαβούλευση, η οποία θα ολοκληρωθεί μέχρι στις 25 Ιουλίου. Ο Εθνικός Φάκελος για τη νέα ΚΑΠ θα πρέπει να κατατεθεί στα αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέχρι την 1η Αυγούστου. Φαίνεται πως η απόφαση για την οριστικοποίηση του φακέλου θα είναι της τελευταίας στιγμής, αν και η συζήτηση για τη νέα ΚΑΠ είχε αρχίσει χρόνια πριν. Τα θέματα που έχουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον στη διαβούλευση είναι ο καθορισμός των Περιφερειών Βασικής Ενίσχυσης και η Εσωτερική Σύγκλιση. Η πρόταση της προηγούμενης ηγεσίας του Υπουργείου ήταν να οριστούν τρείς περιφέρειες: 1η. Βοσκότοποι. 2η Γεωργικές εκτάσεις πολυετών καλλιεργειών. 3η. Γεωργικές εκτάσεις ετήσιων καλλιεργειών, και να εφαρμοστεί η εσωτερική σύγκλιση με σταδιακή γραμμική προσαρμογή της αξίας των δικαιωμάτων προς μία ενιαία τιμή μέσα σε κάθε περιφέρεια που θα πραγματοποιηθεί το 2019.

Η Πανελλήνια Ένωση Νέων Αγροτών (ΠΕΝΑ) συμφωνεί με τη διαίρεση σε τρείς περιφέρειες όπως παραπάνω , αλλά προτείνει την άμεση εσωτερική σύγκλιση από το 2015, γιατί με τον τρόπο αυτό διορθώνονται οι χρόνιες παθογένειες της άνισης κατανομής των επιδοτήσεων, όπως αναφέρει. Το Προεδρείο του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου (ΓΕΩΤΕΕ) προτείνει τη διαίρεση σε 4 περιφέρειες: Αρδευόμενες καλλιέργειες, ξηρικές καλλιέργειες, δενδρώδεις καλλιέργειες, βοσκότοποι, λαμβάνοντας υπόψη αγρονομικά και οικονομικά κριτήρια. Η πρόταση της ΠΑΣΕΓΕΣ είναι όλη η Ελλάδα μία περιφέρεια, γιατί, όπως ισχυρίζεται, είναι πιο απλή και ελέγξιμη η διαχείριση και μεταφέρονται χρήματα και στην κτηνοτροφία. Όλοι παραδέχονται ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερο βάρος στην ανάπτυξη της Ελληνικής κτηνοτροφίας, αφού η χώρα μας είναι έντονα ελλειμματική σε όλα σχεδόν τα προϊόντα ζωικής παραγωγής και προτείνουν να ενισχυθεί ιδιαίτερα η κτηνοτροφία στα πλαίσια της νέας ΚΑΠ.

Ο κλάδος που πρέπει να προσεχτεί περισσότερο είναι αυτός της αιγοπροβατατροφίας που απασχολεί σημαντικό εργατικό δυναμικό και αποτελεί την κυριότερη πηγή εισοδήματος για τις περισσότερες ορεινές, μειονεκτικές και νησιωτικές περιοχές της χώρας. Είναι κοινά παραδεκτό πως η ανάπτυξη της αιγοπροβατοτροφίας θα πρέπει να στηριχτεί στην παραγωγή ποιοτικών προϊόντων, όπως είναι τα Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης και τα βιολογικά. Για την περιοχή της Θεσσαλίας, αλλά και για τις περισσότερες περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας, στυλοβάτης της αιγοπροβατοτροφίας είναι το τυρί με την Προστατευόμενη Ονομασία «ΦΕΤΑ». Είναι γνωστό πλέον σε όλους τους αιγοπροβατοτρόφους και τους τυροκόμους , αλλά και σε πολλούς καταναλωτές , ότι βασική προϋπόθεση του προς τυροκόμηση γάλακτος για την παρασκευή του τυριού «ΦΕΤΑ», αλλά και των άλλων τυριών ΠΟΠ, είναι αυτό να προέρχεται από φυλές προβάτων και αιγών παραδοσιακά εκτρεφόμενες και προσαρμοσμένες στην περιοχή παρασκευής των τυριών ΠΟΠ και η διατροφή τους να βασίζεται στη χλωρίδα της περιοχής αυτής. Από τον Απρίλιο του 2013 άρχισε να διακινούνται στην αγορά πιστοποιημένα και με την προβλεπόμενη σήμανση σφάγια με την Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης «Αρνάκι Ελασσόνας ΠΟΠ» και «Κατσικάκι Ελασσόνας ΠΟΠ». Βασική προδιαγραφή για την παραγωγή των προϊόντων αυτών είναι να προέρχονται από πρόβατα ή αίγες που φέρουν τα φαινοτυπικά χαρακτηριστικά των αυτόχθονων Ελληνικών φυλών και πληθυσμών ,διαβιούν σε εκτατικές ή ημιεκτατικές συνθήκες και βόσκουν σε ορεινούς βοσκότοπους της οριοθετημένης περιοχής, που είναι αυτή του Δήμου Ελασσόνας και της Τοπικής Κοινότητας Δαμασίου του Δήμου Τυρνάβου. Από τα παραπάνω διαπιστώνεται πως είναι αναγκαίο τα μέτρα που θα ληφθούν για την ανάπτυξη της Ελληνικής αιγοπροβατοτροφίας , θα πρέπει να ευνοούν την ανάπτυξη του εκτατικού και ημιεντατικού συστήματος εκτροφής της ποιμνιακής στατικής και μετακινούμενης αιγοπροβατοτροφίας, ιδιαίτερα στις ορεινές και μειονεκτικές περιοχές της χώρας, με εκτροφή εγχώριων φυλών αιγοπροβάτων και των παραγώγων των μεταξύ τους διασταυρώσεων. Με το σύστημα αυτό εκτροφής ικανοποιούνται πιο εύκολα οι ισχύουσες προδιαγραφές παραγωγής των προϊόντων Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης και των βιολογικών και αξιοποιείται η πλούσια αυτοφυής χλωρίδα των βοσκοτόπων της χώρας μας ,στην οποία και οφείλονται τα ιδιαίτερα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά των κτηνοτροφικών μας προϊόντων. Στις πεδινές περιοχές μπορεί να αναπτυχτεί και το εντατικό σύστημα της σταβλισμένης μορφής εκτροφής που θα στηρίζεται περισσότερο στις παραγόμενες στην εκμετάλλευση ζωοτροφές. Υπάρχει δυνατότητα και το σύστημα αυτό να στηριχτεί στις βελτιωμένες φυλές προβάτων , ακόμη και αιγών. Ιδιαίτερα οι βελτιωμένες Ελληνικές προβάτων δεν φαίνεται να υστερούν σημαντικά στις αποδόσεις γάλακτος σε σύγκριση με τις προτιμώμενες από τους κτηνοτρόφους ξενικές. Και βέβαια θα πρέπει να συνεχιστεί η γενετική βελτίωση των Ελληνικών φυλών αιγοπροβάτων και των άλλων αυτόχθονων πληθυσμών, για την παραπέρα αύξηση της γαλακτοπαραγωγής. Είναι σωστό και δίκαιο κτηνοτροφικές μονάδες που δεν αξιοποιούν βοσκότοπο, να στηριχτούν με συνδεδεμένη ενίσχυση, η οποία στη γαλακτοπαραγωγό αγελαδοτροφία θα μπορούσε να υπολογιστεί με βάση την ποσότητα του παραγόμενου γάλακτος. Στην περίπτωση που αποφασιστεί επιπλέον στήριξη της αιγοπροβατοτροφίας γενικά με συνδεδεμένη ενίσχυση, αυτή θα πρέπει να υπολογίζεται με βάση τον αριθμό των εκτρεφόμενων ζώων και όχι την ποσότητα του παραγόμενου γάλακτος που θα αποτελούσε ένα επιπλέον κίνητρο στους αιγοπροβατοτρόφους στην προτίμηση των ξενικών φυλών αιγοπροβάτων. Αν κάτι τέτοιο συμβεί, στο τέλος της προγραμματικής περιόδου θα ψάχνουμε για εγχώριους πληθυσμούς αιγοπροβάτων και οι επιπτώσεις στην παραγωγή της «ΦΕΤΑΣ ΠΟΠ» και των άλλων κτηνοτροφικών προϊόντων ΠΟΠ θα είναι ολέθριες. Στις προηγούμενες προγραμματικές περιόδους περιλαμβάνονταν μεταξύ των φιλοπεριβαλλοντικών προγραμμάτων και το πρόγραμμα «Εκτατικοποίηση της κτηνοτροφίας» που δεν μπόρεσε να εφαρμοστεί στην ηπειρωτική Ελλάδα γιατί ήταν λάθος σχεδιασμένο . Όπου εφαρμόστηκε, σε κάποιες περιπτώσεις τουλάχιστον, επινοήθηκαν και έγιναν δεκτές μεθοδεύσεις. Το πρόγραμμα αυτό θα μπορούσε να αντικατασταθεί με ένα πρόγραμμα « Αξιοποίηση των ορεινών βοσκοτόπων» με κατά κεφαλή ζώου οικονομική ενίσχυση για την κάλυψη των εξόδων μετακίνησης των αιγοπροβάτων και των βοοειδών ελεύθερης βοσκής προς και από τις ορεινές περιοχές και μέρους της δαπάνης μίσθωσης των ορεινών βοσκοτόπων. Είναι προσδοκία όλων , τα μέτρα που τελικά θα προκριθούν για την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ στη χώρα μας θα είναι σωστά και δίκαια , θα έχουν αναπτυξιακό χαρακτήρα και θα στηρίξουν περισσότερο προϊόντα που έχουν στρατηγική σημασία για την αγροτική και την εθνική μας οικονομία.