Νεοελληνική μυθολογία

ΟΙ ΜΑΥΡΕΣ ΤΡΥΠΕΣ ΛΗΣΤΕΙΑ ΜΕΤΑ ΦΟΝΟΥ IΙ. Ο ΘΕΙΟΣ

Θα θυμίσω σήμερα, πως στο εδώ Κακουργιοδικείο βρέθηκαν πριν χρόνια κατηγορούμενοι τρεις νέοι, που λήστεψαν ένα κοσμηματοπωλείο στη γειτονική Καρδίτσα. Η ληστεία είχε τραγικό τέλος, καθώς ένας από τους τρεις κακοποιούς πυροβόλησε θανάσιμα τον ιδιοκτήτη του.

Η πρώτη μέρα της δίκης αναλώθηκε στους μάρτυρες, στην ανάγνωση των εγγράφων, στον έλεγχο των πειστηρίων. Η δεύτερη έκλεισε με τις αγορεύσεις. Λίγο πριν την εισαγγελική αγόρευση σηκώνεται ο υπερασπιστής του δράστη με τον αχρησιμοποίητο στη ληστεία σουγιά και απευθύνεται στην Πρόεδρο. «Κυρία Πρόεδρε. Η έκθεση της Αστυνομίας για τα κοσμήματα της διάρρηξης αναφέρει πως έχουν αξία πάνω από 15 χιλ. ευρώ. Ποια είναι η νομική αξία τους; Πού είναι η εκτίμηση από επίσημο πραγματογνώμονα; Αυτά τα πράγματα μπορεί να αξίζουν χίλια, εκατό, ή περισσότερες χιλιάδες ευρώ». Διακόπτει η Πρόεδρος: «Γράφει η έκθεση, πως είναι αρκετά μεγάλης αξίας. Αρκεί». «Με όλο τον σεβασμό δεν αρκεί -ξαναδιακόπτει ο συνήγορος. Άλλη ιδέα έχετε εσείς, ή εγώ για τη «μεγάλη αξία» και άλλη ο Νιάρχος ή ο Λάτσης για παράδειγμα. Είναι πολλά μηδενικά η διαφορά αντίληψης για το μέγεθος. Σε κάθε περίπτωση η έκθεση εκτίμησης δεν είναι από επίσημο πραγματογνώμονα και δεν πρέπει να τη λάβετε υπόψη. Ο εκτιμητής που κάλεσε η Αστυνομία γράφει για αξία πάνω από 15.000 ευρώ. Πρόκειται για τιμή αγοράς ή λιανικής πώλησης; Αν σας πω, πως η διαφορά μπορεί να είναι από 400 έως 1.500%, τι θα μου λέγατε; Ζημιά στη νομική της διάσταση και στην ανώτατη εκτίμησή της για τα κινητά πράγματα είναι η αξία απόκτησής τους. Η δολοφονία βέβαια είναι δολοφονία. Γι’ αυτήν θα μιλήσουμε στην ώρα της».
Εκνευρισμός στους δικαστές. «Εδώ υπάρχει ένας φόνος (σκέπτονταν σίγουρα) κι αυτός ο τύπος μιλάει για αξία κοσμημάτων!». Είναι συχνά άχαροι οι ρόλοι των δικηγόρων. Ακόμη και για Δικαστές πείρας. Οι τελευταίοι πρέπει να επιφυλαχτούν για ν’ ακούσουν στις αγορεύσεις τη σημασία των παρεμβάσεων ή των ερωτήσεων της διαδικασίας, που από πρώτη άποψη φαίνονται περιττές, χωρίς να είναι. Εδώ λόγου χάριν: Η αξία του αντικειμένου της ληστείας όπου «προήλθε θάνατος κάποιου προσώπου ή βαριά σωματική βλάβη», κ.λπ., δεν παίζει ρόλο για την ενοχή των δραστών. Έχει διαφορά όμως μία οργανωμένη «επαγγελματική» ληστεία ενός «ριφιφί», π.χ. από μια ερασιτεχνική έφοδο με ελάχιστη και τυχαία λεία. Η ποιοτική διαφορά διαβαθμίζει τις ποινές. Ο συνήγορος απλά δεν πρέπει να ανοηταίνει, όταν ρωτά ή παρεμβαίνει. Οι ερωτήσεις του πρέπει να στοχεύουν κάπου και είναι καλό να μη ρωτά ποτέ, όταν δεν είναι σίγουρος, πως θα πάρει την απάντηση που θέλει. Το υπερασπιστικό καθήκον σε υποχρεώνει να βρεις επιχειρήματα, που οδηγούν στο καλύτερο δυνατόν αποτέλεσμα. Το ψέμα για παράδειγμα δεν είναι επιχείρημα. Είναι βλακεία. Η επιχειρηματολογία όμως θέλει φαντασία. Η φαντασία προϋποθέτει γνωσιολογική και γνωστική επάρκεια. Η σαφής εκφορά λόγου και η διατύπωση κειμένων κάνουν σεβαστό τον λόγο («εν αρχή ήν ο λόγος»...) και τη γραφή. Έχω συχνά απορήσει με την υπομονή Δικαστών, που υφίστανται τις ανοησίες και την κενολογία δικηγόρων, που πολλοί τους είναι και επιτυχημένοι επαγγελματίες. Διόλου περίεργο. Ταυτόχρονα -για να λέμε αλήθειες- έχω εκπλαγεί και με την εκτός λογικής έκδοση κάποιων δικαστικών αποφάσεων, που προβληματίζουν και έχουν οσμή παχυλής άγνοιας ή ετσιθελισμού.
Δεν είναι ένοχοι, όσοι κατηγορούνται στα Ποινικά Δικαστήρια. Έχουν υπέρ τους το τεκμήριο αθωότητας. Όλοι όσοι τελικά κρίνονται ένοχοι, δεν είναι ίδιοι. Ούτε αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο. Ακόμη και στη συναυτουργία, όπως εδώ. Ένας κατηγορούμενος δεν δικάζεται μόνο για ό,τι έκανε, αλλά και για ό,τι είναι. Υπάρχει απειρία συνθηκών και προσωπικοτήτων. Χρειάζεται δουλειά του εντολοδόχου δικηγόρου και πολλή φαντασία (όπως το γράψαμε) για την καλή αντιμετώπιση οποιασδήποτε υπόθεσης. Αρκετές φορές πολύμηνη δουλειά, που
-στις αστικές υποθέσεις κυρίως- είναι αόρατη. Τα πάντα σ’ αυτές- που είναι γύρω στο 80% του συνόλου- είναι γραπτά κείμενα. Στο ακροατήριο ακούγεται μόνον η λέξη: «Συζητείται». Στη δίκη τώρα:
Από τους καταδρομείς του κοσμηματοπωλείου, όπου βρήκε τον θάνατο ο δυστυχής επιχειρηματίας, εκείνος που τον πυροβόλησε καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη. Αυτός που άρπαξε τα κοσμήματα πήρε την ίδια ποινή. Ο τρίτος κατηγορούμενος -με την απομίμηση του μικρού ελβετικού κόφτη των 4 εκατ.- που έδειχνε εγκληματική ασχετοσύνη έπεσε «στα μαλακά». Οι αστυνομικοί κατέθεσαν, πως το συγκεκριμένο μαχαιρίδιο δεν είναι φονικό όπλο. Η αξία επίσης των κοσμημάτων δεν επηρέασε την ενοχή των τριών. Αξιολογήθηκε όμως στην ποινή του πιτσιρικά. Ο μικρός και μόλις 18 ετών και τριών μηνών την ημερομηνία της ληστείας πήρε αρκετά ελαφρυντικά. Επιπλέον ήταν ο μόνος που ήταν ακάλυπτος στο πρόσωπο. Η απόκρυψη χαρακτηριστικών θεωρείται επιβαρυντική περίπτωση στις ληστείες. Είχε και λευκό μητρώο. Ήταν από μικρός ορφανός από γονείς. Ο ιερέας του χωριού είπε συγκινητικά λόγια γι’ αυτόν. Κατέθεσε πως ήταν πάμφτωχο και εργατικό παιδί, που δούλευε περιστασιακά. Από χρόνια έμενε σε παράγκα συγχωριανού του, καθώς κανένας συγγενής δεν τον φιλοξενούσε, παρότι -κατά τον ιερέα- ήταν υπόδειγμα νέου. Τελευταία δεν υπήρχαν δουλειές
-κατέληξε- και ίσως σαν ανώριμο παιδί να παρασύρθηκε από ανάγκη. Το Δικαστήριο του επέβαλε ποινή μόλις 11 χρόνων, και του αφαιρέθηκαν οι 23 μήνες κράτησης. Πολύ καλό αποτέλεσμα. Θα μπορούσε με όρους ν’ αποφυλακιστεί σε λιγότερο από πέντε χρόνια.
Μετά το τέλος της δίκης πλησιάζει τον συνήγορο αυτού του νεαρού ο θείος του από την πλευρά του πατέρα. Ένας εξηντάρης με κοιλιά εννιάμηνης εγκύου. Ήταν αυτός, που του είχε αναθέσει την υπόθεση. Ο συνήγορος χάρηκε που τον είδε. Περίμενε ένα ευχαριστώ και λογικά την είσπραξη των εξόδων και της αμοιβής του. Αυτήν την εκκρεμότητα την είχε αφήσει στην καλή διάθεση του θείου. Στον διάδρομο ο δικηγόρος ακούει τον «άνθρωπο-κοιλιά», να του απευθύνει τον λόγο: «Κύριε δικηγόρε δεν τα πήγαμε καλά. Έντεκα χρόνια χώθηκε μέσα το παιδί»! Κόκκαλο ο δικηγόρος. Συνέρχεται ωστόσο γρήγορα». Άκουσε φίλε -του λέει. Οι άλλοι δύο πήραν ισόβια και ο ανεψιός σου σε 4 και κάτι χρόνια θα είναι έξω. Άνθρωπος πέθανε εδώ κι εσύ, που δεν είχες το φιλότιμο να στεγάσεις το «παιδί» που λες, παριστάνεις τον δυσαρεστημένο; Άντε χάσου!». Και ...χάθηκε. Κουτός ήταν;
Εχει όμως ενδιαφέρον η συνέχεια της άλλης Τρίτης.