την ατυχία, το παλαιό καφενείο του Γκαρκούλη, αργά και βασανιστικά, τα τελευταία χρόνια, να καταρρέει. Δεν γνωρίζω τις προθέσεις των ιδιοκτητών. Προφανώς, υπάρχει διαφωνία ανάμεσα στους κληρονόμους του κτιρίου. Η διαφωνία όμως των κληρονόμων κληρονόμησε στην Ανατολή ένα μεγάλο πρόβλημα. Το κτίριο αυτό -σύμφωνα με τις μαρτυρίες- κτίζεται πριν 100 χρόνια για να εξυπηρετήσει το φιλόδοξο σχέδιο ενός ξενιτεμένου Σελιτσιανιώτη. Οι αδελφοί Γκαργκούλη ξοδεύουν τα χρήματά τους, παίρνοντας μάλιστα και ένα μεγάλο δάνειο, για να χρηματοδοτήσουν τη λειτουργία ενός ατμόμυλου στην Ανατολή.
Η επιμονή αυτών των ανθρώπων είναι εντυπωσιακή. Είναι άθλος πώς κατορθώνουν με βόδια να μεταφέρουν τα βαριά μηχανήματα από την Αγιά στην Ανατολή. Φτιάχνοντας καλντερίμια, διανοίγοντας τα δύσβατα μονοπάτια, στήνουν και λειτουργούν στα 1.000 μέτρα του Κισσάβου έναν σύγχρονο, για την εποχή, ατμόμυλο. Η επιχείρηση όπως ήταν αναμενόμενο χρεοκοπεί λόγω ελλείψεως γεννημάτων. Έκτοτε το κτίριο αυτό φιλοξενεί δύο καφενεία. Αυτά για την ιστορία. Τώρα το μισό κτίριο, εγκαταλελειμμένο και παραμελημένο από τους κληρονόμους, καταρρέει. Είναι κρίμα. Μια όμορφη πλατεία που την περιβάλλει η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, με το εντυπωσιακό ξυλόγλυπτο τέμπλο, την πέτρινη βρύση που σε καλεί να ξεδιψάσεις, το όμορφο καμπαναριό με την πελεκητή πέτρα του Κισσάβου, το Εκκλησιαστικό Μουσείο, το Λαογραφικό Μουσείο, το οποίο στεγάζεται στο ιστορικό σχολείο της Ανατολής, κτίσμα της κυβερνήσεως του Ελευθερίου Βενιζέλου με υπουργό Παιδείας τον Γεώργιο Παπανδρέου. Ο Γεροπλάτανος, ο οποίος σύμφωνα με τη γνωμάτευση του καθηγητή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Θεοχάρη Ζάγκα, πρέπει να ενταχθεί στον Εθνικό Κατάλογο των μνημειακών δένδρων της χώρας. Όλα είναι μια ανοιχτή αγκαλιά, και η ιστορία του χωριού μας παρούσα. Το κτίριο αυτό όμως είναι μια ανοιχτή πληγή. Δεν σας κρύβω πως κάθε μέρα που περνώ από εκεί κάνοντας τον περίπατό μου, η θλίψη και η μελαγχολία με καταπλακώνει. Ιδιαίτερα τώρα που ο Δήμος Αγιάς περικύκλωσε το καταρρέον κτίριο με πλαστικές κορδέλες, για να θυμίζει στους περαστικούς της επικινδυνότητα του χώρου. Τίποτα δεν μπορείς να προγραμματίσεις αν δεν έχεις την πλατεία σου, δηλαδή την καρδιά του χωριού σου, όμορφη και λειτουργική.
Πρέπει να πάρουμε πρωτοβουλίες. Δεν μας αξίζει αυτή η παρακμιακή μελαγχολία.
Μέσα στο καλοκαίρι, όταν οι υγειονομικές συνθήκες το επιτρέψουν, θα ζητήσω από όλους τους φορείς, Εκκλησία, Δήμο, Κοινότητα, σύλλογο, μια γενική συνέλευση των κατοίκων του χωριού, όπου θα συζητήσουμε τα προβλήματα του χωριού. Άλλωστε, το σύνταγμα της Ελλάδας Αρ. 24, προβλέπει: «Η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, αποτελεί υποχρέωση του κράτους και δικαίωμα του καθενός».
Στέλιος Τσιανίκας