επισημάνσεις του. Και επειδή πέραν της μακροχρόνιας εκπαιδευτικής και συνδικαλιστικής εμπειρίας είχα την τύχη, επί υπουργίας Σουφλιά, να συμμετέχω στην επιτροπή, που προετοίμασε και τα της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών, θα προσθέσω κάποιες, ακόμα, επισημάνσεις. Σημειωτέον, ότι και αυτή η αξιολόγηση καταργήθηκε, πάλι επί ΠΑΣΟΚ, το 1993 και πριν καν εφαρμοσθεί στην πράξη.
Ο κ. Ανδρεόπουλος, ορθώς, υποστηρίζει, ότι υπό την πίεση των Θεσμών δρομολογήθηκε επί ΣΥΡΙΖΑ μια διαδικασία αξιολόγησης με προϋποθέσεις και κριτήρια διαφανή και μετρήσιμα για την επιλογή στελεχών της εκπαίδευσης, οπότε και τα αποτελέσματα ήταν πολύχρωμα και αποδεκτά, και κάτι ανάλογο θα γίνει, πιστεύω, και απ’ την παρούσα Κυβέρνηση. Η νέα, όμως, νομοθετική πρωτοβουλία έχει να κάνει, κυρίως, με την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, η οποία απουσιάζει, όντως, απ’ τα σχολεία, επί 39 χρόνια. Η απουσία αυτή επηρεάζει, εν πολλοίς, και την κρίση των στελεχών, η επιλογή των οποίων στηρίζεται, μεν, σε κριτήρια αντικειμενικά και μετρήσιμα, αλλά χωρίς να λαμβάνεται, σχεδόν καθόλου, υπόψη η αξιοσύνη τους στην αίθουσα διδασκαλίας και στο σχολείο, γενικότερα. Γι’ αυτό και η καθιέρωση και εφαρμογή της αξιολόγησης των Εκπαιδευτικών είναι μια δύσκολη υπόθεση.
Η δυσκολία αυτήν έγκειται και στο γεγονός, ότι αυτή σκοντάφτει στην άρνηση πολλών εκπαιδευτικών να τη δεχθούν, επικαλούμενοι προφάσεις εν αμαρτίαις, ως επί το πλείστον, αλλά και πραγματικούς λόγους. Γιατί, κακά τα ψέματα, μπορεί οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί να είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους και να εκτελούν με ευσυνειδησία τα καθήκοντά τους, οπότε δεν έχουν τίποτε να φοβηθούν απ’ την αξιολόγηση. Ωστόσο, το να παρουσιάζει κανείς το έργο του ως κρινόμενος και μπροστά στα μάτια ειδικών και να εξαρτάται η εκπαιδευτική του πορεία απ’ την κρίση αυτή, δεν είναι εύκολη υπόθεση, πολύ περισσότερο μάλιστα, όταν η περιρρέουσα ατμόσφαιρα δεν ευνοεί.
Και δεν ευνοεί, γιατί, κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών, στη ζωή του σχολείου και της χώρας μας κυριαρχεί, άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο, ο αρρωστημένος κομματισμός, το διχαστικό πνεύμα και ο ρεβανσισμός, οι πολίτες και οι εκπαιδευτικοί διακρίνονται σε δικούς μας και δικούς τους και επικρατεί το δόγμα για δικά μας και δικά τους παιδιά, ο συνδικαλισμός έχει καταντήσει το μακρύ χέρι των κομμάτων, ενώ η αξιοκρατία αποτελεί γράμμα κενό και επιβραβεύονται, συνήθως, κομματόσκυλα με τη βοήθεια κριτηρίων βολικών και προσαρμόσιμων, όπως είναι η χωρίς κανόνες συνέντευξη. Όλα τα παραπάνω έχουν περιπλέξει την όλη κατάσταση.
Επειδή, όμως, απ’ ό,τι φαίνεται, η ώρα της ουσιαστικής αξιολόγησης των εκπαιδευτικών πλησιάζει, εκείνο που προέχει, σ’ αυτήν τη φάση, είναι να προσπαθήσει η Κυβέρνηση να πείσει για τις προθέσεις της, αν επιθυμεί να έχει η παρέμβασή της αυτή ένα μόνιμο αποτέλεσμα και όχι, πάλι, ράβε ξήλωνε και πισωγυρίσματα. Για τον σκοπό αυτόν και με βάση την εμπειρία του παρελθόντος θα πρέπει ν’ αποφύγει συνοδευτικά μέτρα, που, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο τη μονιμότητα ή που θα διαφοροποιήσουν, οικονομικά, τους εκπαιδευτικούς, γιατί, είμαι, σχεδόν, βέβαιος, ότι αυτά θα αποτελέσουν άλλοθι και βούτυρο στη φέτα των αρνητών της αξιολόγησης. Τα νομοθετήματα Σουφλιά μπορούν, σίγουρα, να βοηθήσουν.
Επιπλέον, επειδή δεν αρκεί μόνο να ψηφισθεί η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, αλλά θέλει και τον χρόνο της, προκειμένου αυτή να εφαρμοστεί και να αποδώσει καρπούς, θα ήταν προτιμότερο, να γίνουν στην ώρα τους και με το υπάρχον σύστημα οι κρίσεις των στελεχών, που η θητεία λήγει σύντομα. Αντίθετα, πρέπει να παραταθεί κι άλλο η θητεία των Διευθυντών σχολικών μονάδων και οι κρίσεις τους να γίνουν, όταν η αξιολόγηση προχωρήσει, αρκετά. Θα βοηθήσει, πιστεύω, σ’ αυτό, αν προηγηθούν στην αξιολόγηση εκείνοι, που θα τους ζητηθεί να δηλώσουν, εκ των προτέρων, αν επιθυμούν να διεκδικήσουν, προσεχώς, θέση Διευθυντή ή άλλου στελέχους της εκπαίδευσης.
Μπορεί, βέβαια, να ισχυρισθεί κανείς, ότι, έτσι, θα υπάρξουν και άλλες καθυστερήσεις και θα αλλοιωθεί, ενδεχομένως, ο σχεδιασμός του Υπουργείου Παιδείας. Εν τούτοις, αφού η εκπαίδευση κατάφερε να λειτουργήσει επί 39 χρόνια χωρίς την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, λίγη υπομονή, ίσως, βοηθήσει για μόνιμο αποτέλεσμα. Όσον αφορά, τώρα, τα όποια συνοδευτικά μέτρα, αυτά μπορούν να μείνουν για αργότερα και εφόσον το επιτρέψουν οι συνθήκες.
Από τον Κώστα Γιαννούλα
