Το τέλος μιας εποχής

Πολύ σπουδαίο ως γεγονός μπορεί να χαρακτηρισθεί η διαδικασία ανάδειξης νέου προέδρου του ΚΙΝΑΛ-ΠΑΣΟΚ τη 12η Δεκεμβρίου, όχι μόνο από τη μεγάλη συμμετοχή μελών και φίλων του ΠΑΣΟΚ, αλλά και από τη μεγάλη δημοσιότητα και προβολή που έλαβε από κάθε είδος μέσο πληροφόρησης,

εντύπου και ηλεκτρονικού.
Πέρα από την αδιαμφισβήτητη και εκπληκτικά μεγάλη νίκη του Νίκου Ανδρουλάκη και τις πολλές ελπίδες για μία νέα πορεία του ΠΑΣΟΚ που αυτή εκφράζει, σηματοδοτεί ίσως και το τέλος μιας ολόκληρης εποχής. Μιας εποχής που το όνομα Παπανδρέου κυριάρχησε στην πολιτική σκηνή της νεότερης Ελλάδας. Μια εποχή που συμπλήρωσε φέτος τα εκατό χρόνια.
Σε χρόνια ταραγμένα που αρχίζουν από τη Μικρασιατική καταστροφή και την επαναστατική κυβέρνηση των Πλαστήρα-Γονατά το 1922, για πρώτη φορά γίνεται υπουργός ένας Παπανδρέου, ο Γεώργιος. Έκτοτε πέντε φορές ως υπουργός παιδείας και Θρησκευμάτων, τρεις φορές ως αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και τρεις φορές ως πρωθυπουργός της χώρας άφησε πίσω του έργο σημαντικό. Ιδρυτής της Ένωσης Κέντρου το 1961 που δέσποζε στη χώρα η φτώχεια και η μετανάστευση, θέσπισε τη δωρεάν δημόσια εκπαίδευση και τα μαθητικά συσσίτια ανακουφίζοντας έτσι τις λαϊκές τάξεις και δίνοντάς τους τη δυνατότητα στη μόρφωση. Αντιστάθηκε με τόλμη στις ίντριγκες του παλατιού δίνοντας περιεχόμενο και ορμή στους αγώνες του λαού για περισσότερη δημοκρατία. Ακριβώς για αυτόν τον λόγο ο λαός τον αποκαλούσε και Γέρο της Δημοκρατίας.
Ο γιος του Ανδρέας Παπανδρέου που σαν πολιτικός υπήρξε ο πλέον χαρισματικός, ιδρυτής του ΠΑΚ το 1968 και του ΠΑΣΟΚ το 1974, τέσσερις φορές υπουργός και τρεις φορές πρωθυπουργός, δημοκράτης μεταρρυθμιστής και νεοτεριστής, άφησε ανεξίτηλο το αποτύπωμά του κυριαρχώντας στην πολιτική ζωή της χώρας. Ακόμη και σήμερα εικοσιπέντε χρόνια μετά τον θάνατό του στις σφυγμομετρήσεις που γίνονται αναδεικνύεται ο καλύτερος πρωθυπουργός που είχε ποτέ η χώρα. Αν και η οικονομία του χώρου δεν το επιτρέπει κρίνεται σκόπιμη η αναφορά μερικών σημαντικών επιτευγμάτων επί της διακυβέρνησής του όπως το ΕΣΥ, το ΑΣΕΠ, η αναγνώριση της Εθνικής αντίστασης, η νομιμοποίηση του πολιτικού γάμου, η ψήφος στα 18, η άσκηση πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής, η αναγνώριση της γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου, η κατάργηση του πιστοποιητικού κοινωνικών φρονημάτων που ίσχυε μέχρι το 1981 και τόσα άλλα.
Το τρίτο μέλος της οικογένειας ο Γιώργος Παπανδρέου, διετέλεσε αναπληρωτής υπουργός, υφυπουργός, τέσσερις φορές υπουργός και μία φορά πρωθυπουργός της χώρας. Η διακυβέρνηση της Ελλάδας κατά την περίοδο της πρωθυπουργίας του αποδείχθηκε πολύ δύσκολη καθότι κλήθηκε να διαχειριστεί την προοπτική χρεοκοπίας της ελληνικής οικονομίας. Οι πολιτικές αποφάσεις που κλήθηκε να λάβει δυσαρέστησαν το σύνολο σχεδόν της ελληνικής κοινωνίας και περισσότερο τους οπαδούς του κόμματός του, με αποτέλεσμα την παραίτησή του από την πρωθυπουργία και τη σταδιακή αποδυνάμωση του ΠΑΣΟΚ. Σήμερα εξακολουθεί να είναι πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, θέση που κατέχει συνεχώς από το 2006 και απλός βουλευτής του Ελληνικού Κοινοβουλίου. Στις εκλογές της 12ης Δεκεμβρίου διεκδίκησε και πάλι την προεδρία του ΠΑΣΟΚ, θέση που κατείχε από το 2004 μέχρι το 2012 με αποτέλεσμα μια καταλυτική ήττα. Μια ήττα με πολλά σημαίνοντα.
Κατ’ αρχάς σημαίνει ότι τα μέλη και οι φίλοι του ΠΑΣΟΚ δεν τον συγχώρεσαν για τις πολιτικές του αποφάσεις στη διαχείριση της οικονομικής κρίσης το 2010. Θεώρησαν τον εαυτό τους απατημένο με το σύνθημα “τα λεφτά υπάρχουν”. Τον θεώρησαν υπεύθυνο για τη μείωση των δυνάμεων του ΠΑΣΟΚ. Επέλεξαν την ελκτική και πολλά υποσχόμενη προοπτική της ανανέωσης του κόμματος και ανασύνταξης των δυνάμεών του. Τέλος καταδίκασαν απερίφραστα την οικογενειοκρατία που αδιαμφισβήτητα εξακολουθεί να διαφεντεύει στη χώρα μας, δίνοντας την ευκαιρία και σε άλλους να διαχειριστούν τα κοινά. Έτσι με αυτήν την εκλογή κλείνει μία εποχή που κράτησε έναν ολόκληρο αιώνα, η εποχή του Παπανδρεϊσμού. Είναι ασφαλώς μια εποχή που θα καλύψει πολλές σελίδες στο βιβλίο της σύγχρονης πολιτικής ιστορίας της Ελλάδας. Mία εποχή που χαρακτηρίζεται από έναν μεγάλο πόλεμο, έναν εμφύλιο, μία καταστροφή στη Μικρά Ασία, πολλά στρατιωτικά κινήματα και δικτατορίες. Γεγονότα και αγώνες του λαού στα οποία οι Παπανδρέου είχαν σημαντικό ρόλο και σχεδόν πάντα οι ενέργειές τους ήταν με θετικό πρόσημο. Δίπλα στον λαό και πάντα για το καλό του λαού.
Θανάσης Μπρισίμης
Σμήναρχος ε.α.