Βίβα λα Μούζικα

Από τον Τάσο Πουλτσάκη

Δεν είμαι από εκείνους που τα προλαβαίνουν όλα, οφείλω να το ομολογήσω. Εξάλλου – για να δώσω και λίγο δίκιο στον εαυτό μου - οι εξουθενωτικοί ρυθμοί της ζωής, σήμερα,

δεν αφήνουν και πολλά περιθώρια να ασχοληθεί κανείς συστηματικά με όλα αυτά που αγαπάει ιδιαίτερα, με αποτέλεσμα, να παίρνει τα «πολύτιμα» κομμάτια τους, από το να τα στερείται παντελώς.
Βλέποντας λοιπόν σήμερα το πρωί πως η 21η Ιουνίου είναι η Ευρωπαϊκή ημέρα της Μουσικής, κάθομαι και γράφω κάτι γι΄ αυτήν τη Θεά, ως λάτρης της παγκόσμιας μουσικής κληρονομιάς.
Και τι σύμπτωση! Τις τελευταίες 2-3 ημέρες, αφιέρωσα αρκετές ώρες, ακούγοντας μουσικές δημιουργών οι οποίοι υπήρξαν και ιδρυτές ευρωπαϊκών Εθνικών Μουσικών Σχολών, όπως η Τσέχικη (Μπέντριχ Σμέτανα με τον καταπληκτικό Μολδάβα), η Φινλανδική (Γιαν Σιμπέλιους με το έργο του Φινλάντια), η Ουγγρική (Μπέλα Μπάρτοκ με τα Ουγγρικά τραγούδια), η Ρωσική (Ρίμσκυ Κόρσακωφ με την περίφημη Σεχραζάτ), η Ελληνική (Νίκος Σκαλκώτας με τους 36 ελληνικούς χορούς, Γιάννης Κωνσταντινίδης με τα 16 Δωδεκανησιακά και Μικρασιατικά τραγούδια για 4φωνη μεικτή χορωδία) Μανώλης Καλομοίρης με το Δαχτυλίδι της μάνας, τον Πρωτομάστορα) και άλλες.
Από την εποχή των σπηλαίων και πριν ακόμη εγκαταλείψει τη νομαδική ζωή, ο άνθρωπος, ακούγοντας το κελάρισμα του νερού στο διπλανό ρυάκι, το κελάηδημα των πουλιών, το θρόισμα των φύλλων, τους ήχους των ζώων, δημιουργεί τη μουσική συνείδηση, η οποία περνάει σε όλες τις επόμενες γενιές, για να ομορφαίνει η ζωή του.
Από τότε και μέχρι σήμερα, η μουσική, κυρίως η Ευρωπαϊκή, περνάει μέσα από συμπληγάδες και επηρεασμένη από θρησκευτικούς και άλλους παράγοντες, φτάνει αισίως κάτω στον απλό άνθρωπο για να τραγουδάει τα συναισθήματά του, σε κάθε περίσταση.
Από τα μέσα του 18ου αιώνα - για να κάνουμε μια μικρή διαδρομή στην ευρωπαϊκή ιστορία - η Ευρώπη κατορθώνει να σπάσει τα δεσμά με τα οποία η θεοκρατία και ο φεουδαλισμός κυριαρχούν στους πληθυσμούς με αποτέλεσμα την ανάδειξη των αξιών εκείνων που προάγουν τις έννοιες της ελευθερίας, της καλλιτεχνικής δημιουργίας και του ανθρωπισμού, αφού οι τέχνες, όπως η μουσική, έφυγαν από τις Αυλές των ηγεμόνων και ευγενών. Εφτασαν πρώτα στη μεσαία τάξη και ύστερα έγιναν κτήμα του απλού λαού.
Η κλασική περίοδος με τα τελειότερα μουσικά έργα δίνει τη θέση της στον ρομαντισμό και στις Εθνικές μουσικές Σχολές, όπου η συναισθηματική έκφραση εδώ, γίνεται περισσότερο εμφανής.
Για το τέλος, ας αφήσουμε τον Πλάτωνα να εξυμνήσει την αξία της μουσικής: «Η μουσική είναι ένας ηθικός κανόνας. Δίνει ψυχή στο σύμπαν, φτερά στη σκέψη, απογειώνει τη φαντασία, χαρίζει χαρά στη λύπη και ζωή στα πάντα».