Του Φίλιππου Ζάχαρη (filippos.zaharis@yahoo.gr)
Τελευταία εβδομάδα των πολιτικών προετοιμασιών και αντιπαραθέσεων πριν από το άνοιγμα της κάλπης που αναμένεται να επιφέρει σημαντικές αλλαγές στην μέχρι τώρα λειτουργία των κομμάτων, που εν μέσω κρίσης περνούν και αυτά αναγκαστικά σε άλλες νοοτροπίες και διαφορετικές εκστρατείες πειθούς των πολιτών. Μια βδομάδα ακόμη και τα αποτελέσματα θα αναδείξουν τους επικρατέστερους ανάμεσα στα μεγάλα ποσοστά αποχής, που ούτως ή άλλως θα γίνει προσπάθεια να υποβαθμιστούν από όλες τις πολιτικές δυνάμεις, νέες και παλιές.
Οι πολίτες που θα επιλέξουν να μην ρίξουν ψήφο στις κάλπες είναι πολλοί, αλλά ακόμη περισσότεροι είναι εκείνοι που συνειδητά θα επιλέξουν την απομάκρυνσή τους από τα κοινά γιατί πολύ απλά έχουν αηδιάσει από το όλο κλίμα. Βέβαια, αυτό που για τους αρχαίους Έλληνες και δη την Πολιτεία των Αθηνών ήταν απευκταίο – το να μην συμμετέχει κάποιος στα κοινά - στην σημερινή Ελλάδα θεωρείται εκδήλωση διαμαρτυρίας και τελευταίο εγχείρημα αποδοκιμασίας μιας αποτυχημένης στην πράξη δημοκρατίας.
Οι διαφορές όμως μεταξύ των εποχών είναι πολλές και αυτοί που και μόνο αναφέρονται στην αρχαία εποχή, θα πρέπει να είναι ούτως ή άλλως ενοχικοί για το σημερινό κατάντημα, αλλά πάνω απ΄όλα υπόλογοι για την ασέλγεια της σημερινής Ελλάδας στο ιστορικό της παρελθόν. Και μιας και η δημοκρατία του τότε απέχει παρασάγγας από την σημερινή ολιγαρχία, η αποχή θα πρέπει να συνοδεύεται και με την αντίστοιχη επιχειρηματολογία, που θα πρέπει να παραπέμπει στον σημερινό ολοκληρωτισμό και δογματισμό των κομμάτων που ούτως ή άλλως δεν θα μπορούσαν να είναι αλλιώς. Για τους δε πάσης φύσεως καχύποπτους απέναντι στα λεγόμενα, υπάρχει και η απάντηση ότι η αρχαία ελληνική δημοκρατία λειτουργεί περισσότερο ως γονιμοποιό σπέρμα, που έλεγε κάποιος αλησμόνητος πολιτικός φιλόσοφος, και όχι ως κανόνας που πρέπει να ακολουθήσουν τα νεώτερα πολιτικά συστήματα. Αυτά όμως επέλεξαν την οδό της συναλλαγής και της μη άμεσα ανακλητής αντιπροσώπευσης στο όνομα της άμεσης δημοκρατίας. Τι έχει να αντιπαραβάλει λοιπόν η σημερινή εποχή; Τους περιφερειάρχες της διαπλοκής παρέα με τους δημάρχους των μικρο-εξυπηρετήσεων.
Στην δε ευρωβουλή, τους εκπροσώπους των απολυταρχικών συστημάτων και τους πεατρεχάμενους μπιζναδόρους στο όνομα της «ποντικοτρεχάλας» όπως αποκαλούσαν χαρακτηριστικά την τάση για άκρατο καταναλωτισμό την δεκαετία του ΄60 οι γενιές της αμφισβήτησης. Και βέβαια η σημερινή εποχή δεν χαρακτηρίζεται απλώς από ιλιγγιώδεις ρυθμούς, αλλά από σαρωτικές περικοπές, αφαίμαξη των τελευταίων ικμάδων πόνου της φτωχολογιάς αλλά και παρατεταμένη ύφεση ως νέο δόγμα υπηρέτησης καινούργιων συμφερόντων από την ολοένα και μεγαλύτερη ένδεια. Μιλάμε πολύ απλά για μια εποχή όπου ακόμη και οι πιο μεγάλοι διαφημιστικοί όμιλοι οδηγούνται σε τεχνητό κραχ γιατί πολύ απλά το σύστημα που υπηρετούν αφενός έχει χτυπήσει κόκκινο και αφετέρου θα πρέπει με κάποιο τρόπο να ελεγχθούν πιθανές ανεξέλεγκτες αντιδράσεις του κόσμου. Οδηγούνται λοιπόν σε αυτοεξαίρεση και αυτοαπομόνωση, ώστε να ανακτήσουν με τον χρόνο και πάλι τους χαμένους λόγω κρίσης καταναλωτές. Εκλογές λοιπόν με όλα αυτά, εκλογές για την αυτοδιοίκηση και την ευρωβουλή. Εκλογές κάθε τέσσερα χρόνια, με την ανακλητότητα θολό όνειρο ή απλά χαμένη ιαχή των επαναστατημένων. Και το δέχονται όλοι αυτό, κάθε τέσσερα χρόνια να ψηφίζουν για τα προβλήματά τους, για τέσσερα χρόνια που τα προβλήματα μάλλον θα εξακολουθήσουν να μένουν άλυτα γιατί πολύ απλά στην πολιτική μπαίνει πλέον και ο πιο άσχετος που ξεπερνά κατά πολύ τον κλασσικό ρουσφετολόγο των περασμένων δεκαετιών. Η κρίση προσελκύει στην λογική της αρπαχτής ολοένα και περισσότερους νέους, σε ένα επάγγελμα που υπόσχεται τουλάχιστον σταθερό εισόδημα και πλούσιες δημόσιες σχέσεις με καλές εργασιακές προοπτικές για το μέλλον που μπορεί να μην επιφυλάξει νέα εκλογή. Η μπάζα, κοινώς, θα έχει γίνει και όλοι όσοι δεν είχαν στον ήλιο μοίρα, και από τις γνωριμίες και μόνο θα έχουν ένα ευοίωνο μέλλον. Βέβαια δεν είναι όλοι έτσι, είναι και αυτοί που πιστεύουν πως μπορούν να παράξουν έργο σε συνθήκες άκρατου ολοκληρωτισμού, σε κοινοβούλια και κοινότητες που έχουν μεταβληθεί σε αρένες διαφθοράς και συναλλαγής. Για όλους αυτούς υπάρχει η απάντηση από το μοντέλο της αρχαίας ελληνικής δημοκρατίας, από την εκκλησία του δήμου και τον εξοστρακισμό όλων αυτών που σήμερα είναι οι αυτοκράτορες της διαπλοκής. Και για να μην φαντάζουμε απλώς προγονόπληκτοι, υπάρχει η απάντηση από τις μεταπολεμικές εξεγέρσεις, που ναι μεν δεν πέτυχαν το επιθυμητό, αλλά που ποτέ δεν έπαψαν να αποτελούν το ορόσημο για νέες. Μια βδομάδα πριν από μια νέα εκλογική αναμέτρηση, ίσως όλα αυτά να φαντάζουν ονειρώξεις μπροστά στις νέες φιλοδοξίες, μπροστά στην σημασία των νέων υποψηφιοτήτων. Μην ξεχνάμε όμως ότι ζούμε την μόδα της απαξίας των πάντων. Και οι εταιρείες είναι εδώ για να αποδομήσουν το κάθε τι, γαλουχώντας την απογοήτευση του κόσμου. Εδώ είμαστε όμως και εμείς παρόντες - ακόμη αναπνέουμε - υπενθυμίζοντας ότι απάτη δεν είναι η ενασχόληση με τα κοινά αλλά ο το μοντέλο της ενασχόλησης. Πως τέσσερα ή δύο χρόνια παραμονής ενός ατόμου σε εξουσιαστικό πόστο αποθεώνει τον ολοκληρωτισμό που για την αρχαία Αθήνα ήταν ουτοπία, όταν οι πολλοί αποφάσιζαν για τους εαυτούς τους και οι λίγοι σέβονταν το αποτέλεσμα της μαζικής ενεργούς συμμετοχής στα κοινά.
