Την Πέμπτη, 22 Μαΐου, η «Ελευθερία» φιλοξένησε συνέντευξη της κ. Φωτεινής Τομαή, υποψήφιας ευρωβουλευτού με την Νέα Δημοκρατία. Στο παρελθόν η κ. Τομαή διετέλεσε υπεύθυνη του Αρχείου του Υπουργείου Εξωτερικών και διορίστηκε πρόσφατα εκπρόσωπος της Ελλάδας στο ITF (ομάδα δράσης για τη Διεθνή Συνεργασία και Ενημέρωση για το Ολοκαύτωμα των Εβραίων).
Στη συνέντευξή της στην «Ε» η κ. Τομαή αναφέρει: «Οι ευρωβουλευτές πρέπει, πλην της γλωσσομάθειας και της πανεπιστημιακής μόρφωσης και παιδείας, να είναι κοινωνικοί, να γνωρίζουν πώς να προσεγγίζουν τον συνομιλητή τους, να προωθούν τις σκέψεις και τις προτάσεις τους». Πολύ ωραία πρόταση, συγκροτημένη, εύστοχη, η οποία με βρίσκει απόλυτα σύμφωνο. Εκεί ωστόσο, που μου δημιουργήθηκαν διάφορα ερωτήματα, όσο κι έκπληξη, ήταν όταν, την επόμενη μέρα, αντίκρισα την ίδια κυρία να ωρύεται και να προσβάλει τον συνομιλητή της. Είμαι σίγουρος πως δεν ήμουν ο μόνος που αναρωτήθηκε εκείνη τη στιγμή, αν αυτές οι αρετές και οι ικανότητες που δήλωνε στη συνέντευξή της στην «Ε» η κ. Τομαή, αποτελούν ικανότητες που τίθενται σε εφαρμογή μόνο, και εξ ολοκλήρου, μέσα στο Ευρωκοινοβούλιο και στην Ευρώπη! Στη χώρα μας πάντως, απ’ ό,τι περίτρανα φάνηκε από τη στάση της εν λόγω κυρίας, ο σεβασμός προς τον συνάνθρωπο/συνομιλητή και ο Πολιτισμός, είναι έννοιες που δεν φαίνεται να ισχύουν και να εφαρμόζονται.
Αν κάποιος παρατήρησε την αδικαιολόγητη κι άνευ περιεχομένου αντίδραση της κ. Τομαή σε πρωινή τηλεοπτική εκπομπή («Κοινωνία Ώρα Μέγκα»), γνωρίζει σε τι αναφέρομαι.
Συγκεκριμένα, η κα Τομαή φιλοξενούνταν στο κανάλι μαζί με άλλους πολιτικούς, ανάμεσα σε αυτούς κι ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Κρίτωνας Αρσένης. Αιτία διαπληκτισμού για ακόμα μια φορά στάθηκαν τα εθνικά θέματα. Η κ. Τομαή σε ένα πραγματικό παραλήρημα παίρνει τον ρόλο του δασκάλου, που υποδεικνύει, επιπλήττει, νουθετεί και σηκώνει το δάχτυλο στο συνομιλητή της, Κρίτωνα Αρσένη, δείχνοντας παντελή έλλειψη σεβασμού για το πρόσωπό του. Μάλιστα, τον μειώνει και τον προσβάλλει, λέγοντας «είστε νέο παιδί, μπράβο οι Σκουριές, ο ακτιβισμός, το περιβάλλον, αφήστε τα εθνικά θέματα σ’ αυτούς που τα ξέρουνε ή κάντε φροντιστήριο να τα μάθετε»! Κατά τη δική μου αντίληψη η συγκεκριμένη στάση της κ. Τομαή εμπεριέχει διάφορα επίπεδα ανάλυσης. Το πρώτο είναι, όπως είπα ήδη, η έλλειψη σεβασμού απέναντι στον κ. Αρσένη, αλλά και προς τους άλλους παρευρεθέντες στην εκπομπή. Στη συνέχεια, η κ. Τομαή καταδεικνύει με τον πιο περίτρανο τρόπο την απαξίωση της κοινωνίας προς τους νέους ερευνητές και τους κόπους και τις θυσίες που έκαναν για να δημιουργήσουν και να προσφέρουν στη χώρα τους. Απ’ ό,τι φαίνεται, αυτό δεν μετράει. Άλλωστε, για να έχεις λόγο και νομιμοποίηση θα πρέπει να συναινείς με τα ηγεμονικά ιδεολογήματα που διέπουν το κράτος. Ή τουλάχιστον, αυτό επιδιώκουν να πετύχουν. Οποιαδήποτε παρέκκλιση αυτής της ιδεολογικής ταύτισης και στάσης χαρακτηρίζεται αυτόματα και αβίαστα ως μη σοβαρή, ανυπόστατη, αντεθνική, προδοτική κι άλλα πολλά. Ας μην αναφέρω καλύτερα σημαντικά γεγονότα, όπως οι Σκουριές και το περιβάλλον, τα οποία υποβαθμίζονται και χαρακτηρίζονται ως απλές πράξεις ακτιβισμού. Άρα, για ποια Παιδεία και ποιους τρόπους μιλάει η κ. Τομαή, όταν αδυνατεί να συνυπάρξει κόσμια και να ανταλλάξει απόψεις και θέσεις με έναν συνομιλητή της, ασχέτως ηλικίας και πολιτικών απόψεων; Ή μήπως η κ. Τομαή, εάν εκλεγόταν στην Ευρωβουλή, θα συνομιλούσε μόνο με συνομήλικες και ομοϊδεάτες της;
Τέλος, θα ήθελα να σταθώ στη χαρακτηριστική έκφραση, την οποία έχουμε χιλιοακούσει: «Αφήστε τα εθνικά θέματα σε αυτούς που τα ξέρουν»! Σε ποιους δηλαδή; Ποιος έχει το δικαίωμα να μιλάει και ποιος όχι; Για το έθνος, για τα εθνικά θέματα, γενικά. Και ακόμα σημαντικότερο, ποιος ορίζει ποιος έχει δικαίωμα και ποιος όχι; Δημοκρατία δεν έχουμε, ή κάνω λάθος; Ή μήπως, κάποιοι είναι περισσότερο πατριώτες, και άρα ειδικοί, από κάποιους άλλους, και επομένως έχουν δικαίωμα να μιλάνε για αυτά τα ζητήματα; Σε ποιους πρέπει δηλαδή να αφεθούν τα εθνικά θέματα; Στους Σαμαρά και Βενιζέλο; Γιατί σίγουρα δεν εννοούσε τον κ. Τσίπρα. Ή μήπως στην ίδια την κ. Τομαή;
Σε ένα παραλήρημα, λοιπόν, αναβίωσης του εθνικόφρονος ιστορικού αφηγήματος που παραπέμπει στη μετεμφυλιακή Ελλάδα, κι απ’ ό,τι είδαμε τους τελευταίους μήνες καλά κρατεί, η κ. Τομαή παρουσιάζει τον εαυτό της και την παράταξη την οποία αντιπροσωπεύει ως τον μοναδικό εξουσιοδοτημένο φορέα του έθνους. Έτσι, διαγράφει την Αριστερά από αυτό το σχήμα. Έμμεσα ή άμεσα η Αριστερά παρουσιάζεται πάλι ως «προδοτική», «αντι-εθνική», «καταστροφική», και «αποσταθεροποιητική», μια από τις αγαπημένες λεξεις της κυβέρνησης και των ΜΜΕ, αφού αυτή ήταν που κατέστρεψε την Ελλάδα στο παρελθόν και επιδιώκει πάλι να κάνει το ίδιο. Μέσα σε αυτήν την παραποιημένη και διαστρεβλωμένη παρουσίαση της ιστορίας, η κ. Τομαή έχει το θράσος να μιλάει για παιδεία, μόρφωση, ήθος και δεν ξέρω κι εγώ τι άλλο. Έχει το θράσος να μιλάει και να παρουσιάζεται ως ειδικός, όταν η αυθεντικότητα του έργου της και το ήθος της έχει απασχολήσει τις δικαστικές αρχές και την ιστορική ακαδημαϊκή κοινότητα (βλ. Αthens Review of Books, Ιανουάριος 2010) ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 1990. Έχει θράσος η κ. Τομαή, όταν η ίδια έχει καταδικαστεί στις 25 Ιανουαρίου 2013 από το πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών με την υπ’ αριθμόν 525/2013, για κλοπή πνευματικών δικαιωμάτων και κατηγορηθεί για μεθόδους επιλεκτικού αποκλεισμού ερευνητών και για τον τρόπο λειτουργίας του αρχείου του ΥΠΕΞ υπό τη διεύθυνσή της. Μήπως ήρθε η στιγμή να αναθεωρήσουμε κάποια πράγματα;
* Ο Νίκος Χριστοφής είναι Δρ. Τουρκικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Leiden
