Πριν από χίλια χρόνια περίπου το μεγάλο έθνος των Ρώσων ζούσε στο σκοτάδι, γιατί ήταν ειδωλολάτρες. Τότε ο βασιλιάς τους Βλαδίμηρος ο Α΄ (960 - 1015 μ.Χ.), κατόπιν Αγιος και Ισαπόστολος της Ρωσικής εκκλησίας, κάλεσε τους επιτελείς του και τους είπε: «Να πάτε να επισκεφτείτε τα κέντρα των διαφόρων θρησκειών για να δείτε ποια είναι η καλύτερη θρησκεία».
Ετσι αυτή η πρεσβεία έφθασε κάποια στιγμή και στην Κωνσταντινούπολη. Ηταν Κυριακή. Στον ναό της Αγίας Σοφίας, λειτουργούσε ο Πατριάρχης με όλο το ιερατείο του, ακόμη ήταν παρόντες εκεί ο αυτοκράτορας, η βασίλισσα, οι πρίγκιπες, οι αξιωματούχοι και πολύς λαός.
Όταν μπήκαν μέσα οι ξένοι, στάθηκαν και άκουσαν την ψαλμωδία, είδαν το δεσπότη με τα άμφια και τον αυτοκράτορα, είδαν τον ναό με τον τρούλο καθώς και το φως που έμπαινε από τα παράθυρα και φώτιζε όλη την εκκλησία. Ωστόσο, όμως, εκείνο που τους έκανε εντύπωση παραπάνω απ΄ όλα ήταν η ευλάβεια και η κατάνυξη που επικρατούσε στο εκκλησίασμα. Όταν τελείωσε η θεία λειτουργία και βγήκαν έξω, αυτοί οι βάρβαροι ήταν πλέον άλλοι άνθρωποι. Στη συνέχεια επέστρεψαν στη Ρωσία και είπαν. Πήγαμε παντού, αλλά πουθενά δε βρήκαμε θρησκεία ανώτερη από αυτήν, που λατρεύεται μέσα στην Αγία Σοφία. Αυτή η θρησκεία είναι η πιο υπέροχη, γιατί εκεί πραγματικά λατρεύεται ο αληθινός Θεός.
Ετσι, λοιπόν, ο Βλαδίμηρος πήρε την απόφαση, κατήργησε την ειδωλολατρία ανήγειρε χριστιανικές εκκλησίας και οι Ρώσοι βαπτίστηκαν ορθόδοξοι. Επίσης και ο ίδιος βαπτίστηκε το 987 μ.Χ. στο Κίεβο (που είναι μεγάλη πόλη της Ρωσίας στο Δνείπερο ποταμό). Είναι αλήθεια πως ο Λόγος του Θεού λέγει: «Ο πιστεύσας και βαπτισθείς σωθήσεται, ο δε απιστήσας κατακριθήσεται». Κι όλα αυτά έγιναν από μία λειτουργία που παρακολούθησαν στο ναό της Αγίας Σοφίας! Τέτοια δύναμη έχει η θεία λειτουργία.
Αλήθεια, όμως, τι είναι η θεία λειτουργία; Είναι ο πνευματικός ήλιος που ζωογονεί ολόκληρη την εκκλησία μας. Επιπλέον είναι μία περίληψη και έκφραση του όλου μυστηρίου της θείας οικονομίας σχετικά με τον ερχομό του Κυρίου στη γη. Αρχίζει από τη Βηθλεέμ, από το «Δόξα εν υψίστοις Θεώ... και φθάνει μέχρι την Ανάληψη». Δηλ. μέχρι τον ουρανό και πέρα από τον ουρανό...
Αν προσέξατε κάποτε από το «ευλογημένη η βασιλεία», που αρχίζει και φθάνει μέχρι το «Δι΄ ευχών των Αγίων Πατέρων ημών». Τρεις φορές βγαίνει ο ιεράς από το ιερό βήμα.
Τη μία βγαίνει υψώνοντας το Ευαγγέλιο στη λεγόμενη μικρά είσοδο.
Τι είναι, όμως, η μικρά είσοδος; Είναι η έλευση του Χριστού στον κόσμο ως διδασκάλου. Εικονίζει το ότι ο Χριστός έρχεται στον κόσμο ως κήρυκας των αιώνιων αληθειών. Γι΄ αυτό λέει, «Σοφία Ορθοί» και κατόπιν «ακούσωμεν του Αγίου Ευαγγελίου».
Η δεύτερη φορά είναι, όταν ανοίγει η θύρα για τη λεγόμενη Μεγάλη είσοδο. Τότε εξέρχεται ο Χριστός, όχι πλέον ως διδάσκαλος, αλλά ως Αρχιερεύς και ως «ο βασιλεύς των όλων».
Αυτή είναι η Μεγάλη είσοδος στην οποία ο ιερέας κρατάει τα τίμια δώρα, που θα μεταβληθούν σε σώμα και αίμα του Χριστού, δηλ. είναι η πορεία προς το Γολγοθά. Ερχεται ο Χριστός για να προσφέρει τη θυσία, που τώρα τελείται αναίμακτα.
Η τρίτη φορά είναι, όταν έχει τελεστεί το μυστήριο. Τότε πλέον κρατώντας τα Αγια, δηλαδή το ποτήριο με το σώμα και το αίμα του Χριστού, ανοίγει τα βημόθυρα και λέει: «Μετά φόβου Θεού, πίστεως και αγάπης προσέλθετε».
Η θυσία ετελέσθη, δεύτε πάντες τρυφήσατε (=ελάτε όλοι να ζήσετε ευχάριστα). Πάντες απολαύσατε του συμποσίου της πίστεως (=όλοι να απολαύσετε το δείπνο της πίστεως). Λάβετε, φάγετε...».
Η θεία λειτουργία, έχει αφάνταστη μεγαλοπρέπεια. Αλλά ποιος την αισθάνεται; Την έχουμε συνηθίσει, όπως έχουμε συνηθίσει τον ήλιο κι έτσι δεν αισθανόμαστε το μυστήριο. Η συνήθεια γενικά καταστρέφει το θαυμασμό.
Επομένως πρέπει όλοι μικροί και μεγάλοι να εκκλησιαζόμαστε για να παίρνουμε το Αγιο Πνεύμα, που φωτίζει τον άνθρωπο και τον οδηγεί στον ίσιο δρόμο της ζωής του. Ακόμη τον προστατεύει από τις κακοτοπιές και τις παγίδες που του στήνει ο πονηρός, που επιθυμεί να μας βυθίσει στο βούρκο της καταστροφής και του ολοκληρωτικού αφανισμού μας. Βέβαια, όμως, δεν θα τα καταφέρει, γιατί «Ζει Κύριος ο Θεός ημών».
Πόπη Α. Χρυσοχόου, καθηγήτρια, φιλόλογος
