Από τον Γιώργο Μακρή (mak@eleftheria.gr)
Ένα σπασμένο τζάμι, ένας δημοσιογράφος και μια τηλεφωνική συνομιλία
Αντ. Σαμαρά – Ι. Στουρνάρα σε... ανοιχτή ακρόαση
«ΜΙΑ τρύπα από σφαίρα παραμορφώνει το τζάμι του γραφείου του Γιάννη Στουρνάρα, του υπουργού Οικονομικών της Ελλάδας.
Σκέφτομαι ότι μπορεί να είναι ένα άλλο δυσάρεστο αποτέλεσμα της λιτότητας: προσπαθώντας να μειώσει το χρέος της κυβέρνησης, δεν έχει λεφτά να το επιδιορθώσει.
Αυτός, όμως, επιμένει ότι η λιτότητα δεν έχει σχέση με την απόφασή του να μην διορθώσει το τζάμι: κρατάει την τρύπα, η οποία προήλθε από διαμαρτυρία το 2010 (ενν. το κίνημα των αγανακτισμένων) ως «ενθύμιο» του σκληρού δρόμου που έχει να διαβεί».
* * *
Μ’ αυτό το πρωτότυπο ομολογουμένως τρόπο ξεκινά το ρεπορτάζ του για τον κ. Γιάννη Στουρνάρα ο δημοσιογράφος του εβδομαδιαίου περιοδικού της Νέας Υόρκης «New Yorker» από το οποίο προέρχεται και η φωτογραφία.
Ο δημοσιογράφος παραθέτει πολλά βιογραφικά στοιχεία για τον υπουργό Οικονομικών και επισημαίνει με έμφαση την πολύ καλή σχέση που έχει αναπτύξει με τον πρωθυπουργό κ. Αντώνη Σαμαρά παρά τις ιδεολογικές τους διαφορές στο παρελθόν.
Μάλιστα, την ώρα που ο υπουργός Οικονομικών συζητά με τον δημοσιογράφο στο υπουργικό αυτοκίνητο, «χτυπά» το κινητό τηλέφωνο του κ. Ι. Στουρνάρα, ο οποίος λέει στον πρωθυπουργό: «Είμαι μ’ έναν δημοσιογράφο του «New Yorker». Να βάλω ανοιχτή ακρόαση;».
Κι έτσι σε ανοιχτή ακρόαση πρωθυπουργός και υπουργός Οικονομικών βεβαιώνουν την κοινή τους βούληση να κρατήσουν την Ελλάδα στην Ευρωζώνη.
Τρέμουν μήπως
η τρόικα ζητήσει
τώρα καινούργιο
ασφαλιστικό
ΜΠΟΡΕΙ η επικαιρότητα στην Ελλάδα να κυριαρχείται απ’ άλλα θέματα και να έχει περάσει μάλλον στα ψιλά η επικείμενη επίσκεψη των επικεφαλής της τρόικας, ωστόσο όσα αναμένεται να θέσουν από μεθαύριο στο τραπέζι των συζητήσεων οι εκπρόσωποι των δανειστών είναι βέβαιο ότι θα αλλάξουν την ατζέντα τις επόμενες ημέρες.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στην κυβέρνηση «τρέμουν» – αυτό το ρήμα χρησιμοποίησε στέλεχος που είναι σε θέση να γνωρίζει τι συζητείται στις «κλειστές» συσκέψεις – μήπως η τρόικα:
-«Ανοίξει» καινούργιο ασφαλιστικό τώρα.
-Αμφισβητήσει τις προβλέψεις της κυβέρνησης για το πώς θα εξελιχθούν τα θεμελιώδη μεγέθη της ελληνικής οικονομίας τα επόμενα χρόνια.
«ΑΝΟΙΞΕ» ΗΔΗ
ΤΟ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ
Όσον αφορά στο ασφαλιστικό είναι ευρέως γνωστό ότι δεν χρειάζεται να το θέσει η τρόικα, είναι ήδη «ανοιχτό» καθώς τα έσοδα των ταμείων «βουλιάζουν» την ώρα που οι υποχρεώσεις τους αυξάνονται και τις καλύπτουν με διαρκώς εντεινόμενη δυσκολία.
Αυτό, πάντως, που μένει να φανεί είναι αν η τρόικα ζητήσει τώρα διαρθρωτικές παρεμβάσεις ευρείας κλίμακας ή αν θα συναινέσει σε πιο «ήπια» διαχείριση με «χειρουργικές» κινήσεις ώστε να αποφευχθεί κατά το δυνατόν μείζονα κοινωνική αντίδραση.
Οι μνήμες του 2001 (ασφαλιστικό Γιαννίτση) είναι πάντως νωπές ακόμη, ενώ στην κυβερνητικό επιτελείο δεν ξεχνούν πως ήταν οι συνταξιούχοι – γενικότερα οι άνω των 50-55 ετών - αυτοί που έδωσαν τη νίκη σε ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ στις εκλογές του 2012.
ΜΕΣΟΠΡΟΘΕΣΜΟ 2015-6
Σχεδιάζουν
να ψηφίσουν
νέα μέτρα
χωρίς να τα προσδιορίσουν!
ΜΕ τετραγωνισμό του κύκλου μοιάζει χωρίς υπερβολή η προσπάθεια της κυβέρνησης από τη μια να μην εισάγει για ψήφιση νέα μέτρα στη Βουλή και από την άλλη να φανεί συνεπής στη μνημονιακή της υποχρέωση να καθορίσει τα νέα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για να καλυφθεί το εκτιμώμενο δημοσιονομικό κενό της διετίας 2015-6.
Όπως είναι προφανές, στο κυβερνητικό επιτελείο δεν θέλουν ούτε καν να ακούν τη λέξη («μέτρα») και στην καινούργια διαπραγμάτευση που ξεκινά μεθαύριο με τους επικεφαλής της τρόικας θα προσπαθήσουν να πάρουν νέα αναβολή στον προσδιορισμό των εν λόγω μέτρων.
Από την άλλη πλευρά, θεωρείται βέβαιο ότι η τρόικα θα επιμείνει να προσδιορισθούν τώρα τα νέα μέτρα καθώς βάσει του χρονοδιαγράμματος που έχει συμφωνηθεί, η χώρα έπρεπε ήδη να τα έχει αποφασίσει.
ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ
Σύμφωνα με πληροφορίες, το σχέδιο της κυβέρνησης για να απασφαλίσει αυτή τη «βόμβα» που μπορεί να οδηγήσει ακόμη και στην πτώση της, αρθρώνεται σε δύο άξονες:
-Αρχικά να μικρύνει όσο το δυνατόν περισσότερο το εκτιμώμενο δημοσιονομικό κενό (η κυβέρνηση το υπολογίζει σε 2,4 δισ. ευρώ, η τρόικα σε άνω των 4 δισ. ευρώ).
-Κι ύστερα να ζητήσει από την τρόικα στο μεσοπρόθεσμο 2015-6 που θα συμφωνηθεί με τους εταίρους και ακολούθως εισαχθεί προς ψήφιση στη Βουλή να υπάρχει γενική αναφορά στην ανάγκη κάλυψης του δημοσιονομικού κενού χωρίς να προσδιορίζονται τα νέα μέτρα, για τα οποία όμως θα υπάρχει η δέσμευση ότι θα ληφθούν εφ’ όσον φυσικά απαιτηθεί.
Με τον τρόπο αυτό, η κυβέρνηση ευελπιστεί να πείσει και τους βουλευτές της αλλά και την κοινωνία ότι οι ρυθμοί ανάπτυξης θα είναι τέτοιοι (υψηλότεροι του αναμενομένου) τα επόμενα χρόνια, που δεν θα χρειασθεί να ληφθούν τελικά τα «ανώνυμα» - προς το παρόν - μέτρα.
ΑΠΟΜΕΝΕΙ ΜΟΝΟ ΤΟ ΕΣΠΑ...
Όχι μόνο δεν
θα διοχετεύσουν,
θα αφαιρέσουν κιόλας
ρευστότητα από την αγορά!
ΕΙΝΑΙ ίσως εφάμιλλης ή και μεγαλύτερης αξίας απ’ αυτή που έχουν οι επισκέψεις των επικεφαλής της τρόικας η επίσκεψη (ξεκίνησε χθες) στην Αθήνα του Gert Jan Koopman, αναπληρωτή διευθυντή - υπεύθυνου για τις κρατικές ενισχύσεις state aid της Directorate-General for Competition (DGCom) δηλαδή της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της ΕΕ.
Ο Ευρωπαίος αξιωματούχος και οι συνεργάτες του έχουν επαφές με τις ηγεσίες του υπουργείου Οικονομικών, του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και των τεσσάρων συστημικών τραπεζών, συζητήσεις στις οποίες κυριαρχεί το θέμα της αναδιάρθρωσης των τραπεζών.
* * *
Οι τέσσερις συστημικές τράπεζες που ως γνωστόν έχουν ανακεφαλαιοποιηθεί με χρήματα του Ελληνικού Δημοσίου (τα περίφημα 50 δισ. εκ των οποίων οι «4» έχουν λάβει τα 25 δισ. περίπου, άλλα 15 δισ. διατέθηκαν σε ΑΤΕ, ΤΤ και άλλες μικρότερες τράπεζες, ενώ 8-10 δισ. παραμένουν ως κεφαλαιακό «μαξιλάρι») θεωρούνται για την Ε.Ε. επιχειρήσεις «υπό κρατική στήριξη» (under state aid).
Ως εκ τούτου, στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσής τους χρειάζεται να λάβουν μια σειρά μέτρων, στα οποία περιλαμβάνονται η απομείωση των περιουσιακών τους στοιχείων (μείωση ενεργητικού) αλλά και η μηδενική πιστωτική επέκταση...
* * *
Τι σημαίνει αυτό σε απλά ελληνικά; Ότι δεν υπάρχει περίπτωση να δώσουν νέα δάνεια σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά, δηλαδή να παροχετεύσουν καινούργια ρευστότητα στην αγορά, ενώ από την αυστηρότερη διαχείριση των υφιστάμενων δανείων μάλλον θα αφαιρεθεί ρευστότητα... Άλλωστε, στην αφαίρεση ρευστότητας οδηγεί και η εξυπηρέτηση των αυξημένων φορολογικών υποχρεώσεων επιχειρήσεων και νοικοκυριών.
* * *
Το θέμα της ρευστότητας εκτός από την προφανή οικονομική διάσταση έχει και πολιτική καθώς η κυβέρνηση και προσωπικά ο πρωθυπουργός κ. Αντώνης Σαμαράς έχουν τονίσει αμέτρητες φορές την ανάγκη να παροχετευθεί ρευστότητα (χαρακτηριστική είναι η φράση «η ρευστότητα είναι το οξυγόνο ή το αίμα της οικονομίας»).
Το πώς θα διαχειρισθούν πολιτικά/επικοινωνιακά την κατάσταση αυτή μένει να φανεί αν και η πρώτη αντίδραση είναι ήδη εμφανής: προβάλλουν υπέρ του δέοντος επικοινωνιακά τα κονδύλια από το ΕΣΠΑ και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Κατεβάζει ρολά
1 στα 3 καταστήματα
τραπεζών ως το 2014
ΕΝΑ «καινούργιο» από κάθε άποψη τραπεζικό σύστημα διαμορφώνεται ήδη στην Ελλάδα. Μετά τις συγχωνεύσεις – εξαγορές τραπεζών, οι τράπεζες που έχουν απομείνει αρχίζουν να υλοποιούν τα προγράμματα αναδιάρθρωσής των, ένα -εμφανές σ’ όλους – αποτέλεσμα των οποίων θα είναι να κλείσει 1 στα 3 τραπεζικά καταστήματα έως το 2014.
Τραπεζικοί παράγοντες μάλιστα εκτιμούν ότι μπορεί να υπάρξει στο μέλλον και νέος κύκλος συγχωνεύσεων στις τράπεζες ή και περαιτέρω κλεισίματος καταστημάτων μέχρι του σημείου να μείνει μόνο 1 στα 2 καταστήματα – σε σχέση με όσα υπήρχαν στην ακμή των ελληνικών τραπεζών. Άλλωστε, προς αυτήν την κατεύθυνση οδηγούν και οι νέες τεχνολογίες όπως web-banking, phone-banking.
* * *
Συνεπαγόμενη είναι και η μείωση στο προσωπικό των τραπεζών, σε πρώτη φάση μέσω προγραμμάτων εθελούσιας εξόδου («τρέχουν» ήδη) και ακολούθως με προγράμματα «Χρηματοδότησης Μακροχρόνιας Άδειας Sabbatical» (ο εργαζόμενος λαμβάνει άδεια διάρκειας 1 -3 ετών στο διάστημα της οποίας αμείβεται με το 50% του μισθού και μετά τη λήξη της επιστρέφει στην εργασία του) χωρίς πάντως να αποκλείεται – προοπτικά - και το ενδεχόμενο απολύσεων.
