Του Φίλιππου Ζάχαρη (phil.zaharis@gmail.com)
Το υπουργείο Οικονομικών έδωσε στην δημοσιότητα τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για το δίμηνο Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου. Σύμφωνα με αυτά, παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 813 εκατ. ευρώ έναντι ελλείμματος 495 εκατ. ευρώ τον αντίστοιχο διάστημα του 2012 και στόχου για έλλειμμα 2.630 εκατ. ευρώ.
Αντίθετα επιτεύχθηκε πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 463 εκατ. ευρώ έναντι πλεονάσματος 368 εκατ. ευρώ το 2012 και στόχου για έλλειμμα 1.353 εκατ. ευρώ. Από το γραφείο του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών, Χρήστου Σταικούρα, ανακοινώθηκε, ανάμεσα στα άλλα, ότι τα στοιχεία δείχνουν ότι η Ελλάδα συνεχίζει την αναγκαία πορεία της δημοσιονομικής εξυγίανσης, προσαρμογής και πειθαρχίας. Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι, η δημοσιονομική προσαρμογή συνεχίζεται, το κόστος εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους υποχωρεί, ο πληθωρισμός αποκλιμακώνεται, η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας ενισχύεται, το οικονομικό κλίμα βελτιώνεται και οι μεταρρυθμίσεις προωθούνται, καθώς, όπως επισημαίνεται χαρακτηριστικά, η Ελλάδα είναι η χώρα με τον υψηλότερο, μεταξύ των κρατών-μελών του ΟΟΣΑ, ρυθμό προώθησης των μεταρρυθμίσεων κατά την περίοδο 2011-2012. Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 8.610 εκατ. ευρώ παρουσιάζοντας αύξηση κατά 665 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του διμήνου Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου 2013 (7.945 εκατ. ευρώ).
Το ύψος των καθαρών εσόδων του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 7.726 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 2,8% ή 211 εκατ. ευρώ, έναντι του στόχου (7.515 εκατ. ευρώ) Κατηγορίες εσόδων οι οποίες υστέρησαν έναντι του στόχου είναι ο Φ.Π.Α., όλων των κατηγοριών, κατά 213 εκατ. ευρώ ή 8,1%, οι λοιποί έμμεσοι φόροι κατανάλωσης και ειδικότερα ο Ε.Φ.Κ. καπνού, κατά 192 εκατ. ευρώ ή 33,2%, τα τέλη κυκλοφορίας οχημάτων, κατά 134 εκατ. ευρώ ή 57,9%, λόγω της μικρότερης διάρκειας παράτασης που δόθηκε το φετινό Ιανουάριο έναντι του Ιανουαρίου 2012, και ο Ε.Φ.Κ. ενεργειακών προϊόντων, εκτός του θέρμανσης κατά 28 εκατ. ευρώ ή 3,9%. Αντίθετα, υψηλότερα του στόχου κινήθηκαν τα έσοδα από τους φόρους εισοδήματος φυσικών προσώπων κατά 206 εκατ. € ή 18,7%, και τους φόρους περιουσίας, κατά 122 εκατ. ευρώ ή 33,1%.
Την ίδια στιγμή που ανακοινώνονται αυτά, η τρόικα προσπαθεί να επιβάλλει τους δικούς της κανόνες αναφορικά με την είσπραξη τέλους ακίνητης περιουσίας, τις απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων και τις οφειλές στα ταμεία και την εφορία, αλλάζοντας τα ως τώρα ισχύοντα συστήματα. Οι συσκέψεις με την τρόικα ήταν και είναι πυρετώδεις και τα αποτελέσματα συχνά όχι και τόσο ενθαρρυντικά. Ας γυρίσουμε όμως στα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών για το πρώτο δίμηνο του 2013. Σύμφωνα με αυτά, οι επιστροφές φόρου διαμορφώθηκαν σε 96 εκατ. ευρώ. Στο ποσό αυτό δεν συμπεριλαμβάνεται ποσό 160 εκατ. ευρώ για την αποπληρωμή επιστροφών φόρων παρελθόντων ετών. Τα έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων επενδύσεων ανήλθαν σε 884 εκατ. ευρώ, υψηλότερα κατά 454 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (430 εκατ. ευρώ).
Το γεγονός αυτό οφείλεται, όπως επισημαίνεται, στις αυξημένες εισροές από την Ε.Ε. για αιτήσεις πληρωμών που είχαν υποβληθεί στο τέλος του 2012. Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν στα 9.422 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 1.153 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (10.575 εκατ. ευρώ). Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού παρουσιάζονται μειωμένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2012 κατά 330 εκατ. ή σε ποσοστό 3,4%. Από το γραφείο του κου Σταικούρα υπογραμμίζεται ότι «τα στοιχεία αποδεικνύουν ότι η χώρα, με σχέδιο, σκληρή δουλειά αλλά και υψηλό κοινωνικό κόστος, επιτυγχάνει τους στόχους που έχουν τεθεί». Αυτή η ρήση όμως είναι που τελικά απασχολεί τον καθένα που αντικρίζει τα στοιχεία που καταγράφουν κάποια πρόοδο. Και πολύ περισσότερο η φράση «υψηλό κοινωνικό κόστος». Με λίγα λόγια, που θα οδηγηθεί η κοινωνία από την παρατεταμένη λιτότητα, τις περικοπές και τα πολύ πιθανά νέα μέτρα που θα ακολουθήσουν.
Η κοινωνία δεν αντέχει άλλο, όταν μάλιστα η όποια καλυτέρευση των στατιστικών δεν συνοδεύεται από ευημερία. Οι πολίτες δεν ενδιαφέρονται για την ελαφριά καλυτέρευση των ποσοστών αλλά για παρόμοιες δηλώσεις που αξιώνουν «σκληρή δουλειά» και αναφέρονται σε μεγάλο κοινωνικό κόστος. Αυτή είναι και η διαφορά με αυτούς που καταγράφουν τις αποκλίσεις ή τις προσεγγίσεις των στόχων. Μπορεί όντως να έχει προκύψει κάποια ποσοστιαία μεταβολή προς το καλύτερο εις ότι αφορά το πρωτογενές έλλειμμα και να φαίνεται πως κάτι κινείται, αυτά όμως τα ποσοστά έχουν προκύψει από τις θυσίες των πολιτών. Με δεδομένο, όμως, ότι άλλες θυσίες δεν μπορούν να υπάρξουν, πως αντιλαμβάνονται στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης την επιστροφή στην ανάπτυξη; Εκτός αν έχουν κάτι άλλο στο νου τους, κάποιον κρυμμένο άσσο στο μανίκι.
Ας τον χρησιμοποιήσουν, λοιπόν, όσο είναι καιρός, γιατί αν ποντάρουν σε άλλες θυσίες, πλανώνται οικτρά. Πάντως καλά είναι τα όποια θετικά νέα για την οικονομία. Αρκεί όμως να συνοδεύονται και από μέτρα ανακούφισης του κοινωνικού ιστού και όχι από περαιτέρω περικοπές, που ούτως ή άλλως δεν αντέχει. Αν θέλουν να δουν τα δεδομένα να αλλάζουν προς το καλύτερο χωρίς να μιλούν για μειώσεις και να ζητούν εκ νέου υπομονή.
