Από τον Μιχαήλ Γκρίλλα
Επισπεύδουσα να νομιμοποιήσει τις παράνομες διεκδικήσεις της επί της Κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) με σενάρια διχοτόμησης, επαναφέρει ο Νταβούτογλου, για να πιέσει έτσι για εξελίξεις στο Κυπριακό, εμφανίζεται η Τουρκία με επιστολή της, προς το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και τις εγγυήτριες δυνάμεις Ελλάδα και Βρετανία. Αδιανόητη ακόμα και η υπόνοια διχοτόμησης απαντά ο υπουργός Εξωτερικών Δημ. Αβραμόπουλος, καθιστώντας με τον τρόπο αυτόν, σαφές στη γείτονα χώρα ότι, η έρευνα για υδρογονάνθρακες στην ευρύτερη περιοχή είναι αναφαίρετο κυριαρχικό δικαίωμα της Κύπρου όσο και της Ελλάδας. Οι δηλώσεις αυτές του Τούρκου υπουργού των Εξωτερικών εγένοντο αμέσως μετά την επαναπροσέγγιση της χώρας του, μετά του Ισραήλ, πράγμα, που σημαίνει ότι η χώρα μας, πρέπει να παρακολουθεί προσεκτικά βήμα – βήμα την εξέλιξη αυτή.
Στην προκειμένη περίπτωση βλέπουμε ότι αν και η Τουρκία δεν γειτνιάζει με την ΑΟΖ νότια της Κύπρου, επενδύοντας όμως, στον ρόλο της εγγυήτριας δύναμης, που απορρέει από τις συνθήκες της Ζυρίχης και του Λονδίνου του 1959, παρουσιάζεται ως προστάτης των Τουρκοκυπρίων και του ψευδοκράτους αυτών, προσπαθεί έτσι να εμπλακεί άμεσα στην εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων του οικοπέδου 12 και όσων νέων προκύψουν στη συγκεκριμένη ΑΟΖ της Κύπρου και να καταστεί έτσι ρυθμιστής και συνεταίρος του ορυκτού πλούτου της μεγαλονήσου.
Παρόμοια εκκρεμότητα επίλυσης του παλαιστινιακού προβλήματος αντιμετωπίζει και το Ισραήλ και όμως ούτε η Τουρκία που παρουσιάζεται ως προστάτης των Παλαιστινίων, ούτε και καμία άλλη γειτονική αραβική χώρα (Αίγυπτος – Λίβανος – Συρία) έχει δημιουργήσει και ούτε φαίνεται να δημιουργεί στο Ισραήλ κανένα πρόβλημα, ως προς την εξόρυξη των υδρογονανθράκων εντός της δικής του ΑΟΖ και όταν μάλιστα πρόκειται για αποθέματα πολύ υπερτέρων των κυπριακών. Έχουμε δηλαδή «Δύο μέτρα και δύο σταθμά».
Καθοριστικό ρόλο στην εξόρυξη των υδρογονανθράκων και κατ’ επέκταση στην εκμετάλλευση αυτών, φαίνεται να παίζει το Ισραήλ. Από τη συμπεριφορά αυτού, εξαρτάται πλέον ο τρόπος διάθεσης και εκμετάλλευσης των κυπριακών κοιτασμάτων. Εάν το Ισραήλ πράγμα, που είναι δυνατόν και πιθανόν θελήσει να προωθήσει για καθαρά δικούς του γεωστρατηγικούς λόγους το φυσικό του, αέριο μέσω Τουρκίας, που είναι πολύ κοντά και επομένως το κόστος πολύ χαμηλό, τότε η διάθεση των κυπριακών κοιτασμάτων καθίσταται δυσχερής και ανεβαίνει στα ύψη το κόστος μεταφοράς των και ενδεχομένως να καθίσταται και ασύμφορον.
Όλα αυτά η Τουρκία τα γνωρίζει πολύ καλά, εσωτερικά μάλιστα μετά τη μονομερή κατάπαυση του πυρός, εκ μέρους του ΡΚΚ βγαίνει ενισχυμένη και εκμεταλλευόμενη στο έπακρο τη δυσχερή οικονομική κατάσταση και τη χρεοκοπία, που βρίσκεται σήμερα η Κύπρος και με σημαία πλέον, ότι, η εκμετάλλευση των κυπριακών υδρογονανθράκων, δεν μπορεί να γίνει εάν πρώτα δεν επιλυθεί το «κυπριακό», μπαίνει δυναμικά πλέον στο παιχνίδι διανομής και εκμετάλλευσης των κυπριακών κοιτασμάτων.
Η Τουρκία προχώρησε ήδη σε αντίποινα προς την ιταλική ΕΝΙ, η οποία έχει αναλάβει ένα από τα οικόπεδα της κυπριακής ΑΟΖ. Απεφάσισε ωστόσο, την αναστολή της συνεργασίας της, με την ιταλική εταιρία, προκειμένου να στείλει έτσι το μήνυμα και προς τις άλλες ενδιαφερόμενες εταιρίες, ότι, είναι και η ίδια (Τουρκία) δυνατός παίκτης για τους υδρογονάνθρακες της ανατολικής λεκάνης της Μεσογείου και κατ’ επέκταση του Αιγαίου.
Κάνω αυτές τις επισημάνσεις για να αναδείξω ότι στις σχέσεις των κρατών δεν χωρούν συναισθηματισμοί και ιστορικοί δεσμοί αλλά μόνον συμφέροντα -συμφέροντα- συμφέροντα και πάλι συμφέροντα. Επομένως για τα κοιτάσματα των υδρογονανθράκων στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου αλλά και του Αιγαίου η Τουρκία ως παράκτιος χώρα που είναι και με ακτογραμμή σε αυτή και στο Αιγαίο άνω των 3.000 χιλιομέτρων κανένας δεν μπορεί να την αγνοήσει, όσο ισχυρός παίκτης και εάν είναι.
Βεβαίως το Διεθνές Δίκαιο των Θαλασσών, είναι με το μέρος μας, αλλά όπως το έχω ξαναγράψει, η διεθνής πρακτική διδάσκει ότι δεν αρκεί να έχεις με το μέρος σου αυτό, αλλά να μπορείς κιόλας και να το επιβάλλεις και εμείς δυστυχώς δεν μπορούμε να το κάνουμε. Τι προκύπτει ύστερα από τα 40 και πλέον χρόνια διενέξεων και αντιπαλότητας με την Τουρκία στο Αιγαίο ότι αργά ή γρήγορα οδηγούμεθα πλέον σε ένα είδος συνεκμετάλλευσης των φυσικών πόρων του όχι βέβαια σε ποσοστό 50% - 50% αλλά ένα 70% - 30% (Ελλάδα – Τουρκία) πιστεύω να είναι εθνικά αποδεκτό.
Κοιτάζοντας τον χάρτη πιστεύω εύκολα ο αναγνώστης να μπορεί από μόνος τους, να βγάλει τα δικά του κρίσιμα συμπεράσματα.
Σημείωση: Μια Τουρκία των 80.000.000 κατοίκων με μεγάλης αξίας γεωστρατηγική θέση, με ετήσια αύξηση του ΑΕΠ 8,5% (2012), με προοπτική από το 780 δισ. δολάρια, που είναι σήμερα να τριπλασιαστεί μέχρι το 2023, ώστε να ενταχθεί στο «κλαμπ» των 10 μεγαλύτερων οικονομιών του πλανήτη, ένα είναι σίγουρο ότι θα παίζει σκληρό πόκερ στα τεκταινόμενα στην περιοχή μας.
