«Οι πλησίον μου με αφήκαν, και οι γνωστοί μου με ελησμόνησαν»
Ιώβ
Η αρχαία οδός των ασεβών είναι τόσο μεγάλη που δεν προλαβαίνουμε να μιλήσουμε γι΄ αυτήν σε ένα μόνο σημείωμα. Αντί λοιπόν να θεωρητικολογήσουμε και να κουράσουμε τον ευγενικό αναγνώστη, θα μιλήσουμε για μερικές ενδείξεις για να ξέρεις ποιους δρόμους ακολουθεί κανείς.
Οι αυτοκαταστροφικοί δρόμοι είναι η καλύτερη ένδειξη ότι μέσα μας υπάρχουν φοβερές συγκρούσεις, που εκδηλώνονται με το να ακολουθούμε κάποιο λιγότερο ή περισσότερο επικίνδυνο αυτοκαταστροφικό δρόμο. Για το ίδιο θέμα ο Λέων Τολστόι έγραψε ένα μικρό μυθιστόρημα, για να εξηγήσει γιατί οι άνθρωποι καταστρέφουν τον εαυτό τους. Οι άνθρωποι καταστρέφουν τον εαυτό τους, υποστηρίζει ο Τολστόι, γιατί η ζωή τους βρίσκεται σε αντίθεση με τη συνείδησή τους. Αυτή είναι η κεντρική ιδέα του βιβλίου.
Ακολουθώντας από νέος ακόμα μερικούς αυτοκαταστροφικούς δρόμους, είχα φτάσει στα όρια της απελπισίας με τις πρώτες δυσκολίες στην επαγγελματική μου ζωή. Ήμουν έτοιμος να παρατήσω τη δουλειά μου, γιατί φοβόμουν ότι δεν θα άντεχα. Είχα γράψει την παραίτησή μου και τη φύλαγα στο συρτάρι του γραφείου μου.
Ο φίλος μου ο Ρομπέρτος προσπαθούσε να με βοηθήσει με το να με συμβουλεύει ή να παρατήσω τη δουλειά ή να πάψω να τη φοβάμαι. Έτσι όταν τριάντα τρία χρόνια αργότερα, πήρα τη σύνταξη και του τηλεφώνησα για να του αναγγείλω το νέο, τα πρώτα λόγια που είπε ήταν: «Είδες που άντεξες»!
Μια φορά πριν χρόνια διάβασα στην εφημερίδα τη συνέντευξη κάποιου ‘Ελληνα ακαδημαϊκού και σημείωσα την εξής φράση: «Όταν συναντώ δυσκολίες, συμβουλεύομαι τον Θουκυδίδη». Κράτησα τα λόγια αυτά όχι γιατί αγαπούσα τον Θουκυδίδη, αλλά γιατί βρήκα κάποιον που όπως εγώ συμβουλευόταν τα βιβλία, όταν συναντούσε δυσκολίες. Το ίδιο έκανα κι εγώ από νέος ακόμα. Αν και ο πρώτος μου δάσκαλος, ο παππούς μου Αγγελάκης, δεν διάβαζε βιβλία. Ο κόσμος τότε δεν διάβαζε βιβλία και συμπλήρωνε τη μόρφωσή του με τα ακούσματα της εκκλησίας, με τους μύθους και τις παραδόσεις.
Τα νεανικά μου χρόνια, τα καλύτερα χρόνια του ανθρώπου, για μένα ήταν τα χειρότερα. Με βασάνιζαν φόβοι για φανταστικές αρρώστιες, ανησυχίες για τις σπουδές και για την επαγγελματική μου αποκατάσταση, χώρια οι πραγματικές αρρώστιες, αφού πριν κλείσω τα τριάντα είχα κάνει μερικές εγχειρίσεις. Για πολλά χρόνια είχα ένα μόνιμο αίσθημα ναυτίας. Ένας καθηγητής της ψυχιατρικής με συμβούλεψε να παντρευτώ για να μην τρώγομαι με τον εαυτό μου και να τρώγομαι με τη γυναίκα μου! Πραγματικά η ναυτία μου σταμάτησε με το γάμο μου!
Ο πνευματικός μου φίλος, ο Ρομπέρτος ήταν Αμερικάνος, με την τόσο ξένη με τη δική μας νοοτροπία του, και δεν καταλάβαινε γιατί δεν άφηνα τη δουλειά που δεν μου άρεσε για να βρω μια δουλειά που μου αρέσει. Όσο για μένα ήμουν πολύ νέος τότε και άπειρος για να ξέρω, ότι δεν μου άρεσε καμιά δουλειά.
Το μόνο που μου άρεσε ήταν να βλέπω τα σύννεφα να ταξιδεύουν στον ουρανό, αλλά κανένας δεν πλήρωνε για να βλέπεις τις ομορφιές της γης. Εντούτοις οι Κινέζοι πιστεύουν ότι το να μην κάνεις τίποτα είναι το πιο δύσκολο από όλα! Μόνον οι τέλειοι μπορούν να ασκούνται στο να μην κάνουν τίποτα, στο Doing Nothing !
Αντίθετα στη σημερινή Ελλάδα το να μην κάνεις τίποτα είναι η πιο εύκολη δουλειά, όπως δε υποστηρίζουν πολλοί καλοθελητές, το Doing Nothing είναι η αγαπημένη άσκηση των δημοσίων υπαλλήλων! Κάποτε με πήρε ο ύπνος σ΄ ένα παγκάκι στον Πόρο, δίπλα στο κύμα. Πέρασε μια παρέα και με ξύπνησε μιλώντας δυνατά. «Να τον βάλουμε στο Δημόσιο», είπε κάποιος. «Είναι στο Δημόσιο», απάντησε ο φίλος του.
Τα αρχαία χρόνια οι σοφοί χάραζαν τους δρόμους και σχεδίαζαν τις πόλεις. Οι σοφοί επίσης έδιναν τις κατευθύνσεις στη ζωή με τους αρχαίους μύθους και με τα έργα της Τέχνης. Οι σοφοί της αρχαιότητας αποτιμούσαν τον κόσμο με το κριτήριο του καλού, του ωραίου και του αληθινού, ώστε να ξέρει κανείς πού οδηγεί ο δρόμος που ακολουθεί.
Ακόμα και σήμερα η μελέτη των αρχαίων μύθων είναι χρήσιμη. Οτιδήποτε είναι αληθινό υπερβαίνει την εποχή του και ισχύει για πάντα. Με αυτήν τη έννοια η Χριστιανική Διδασκαλία δεν καταργεί την αρχαία σοφία, αλλά την συμπληρώνει. Οι αρχαίοι Έλληνες σοφοί είναι οι προ Χριστού χριστιανοί!
Ποιοι είναι λοιπόν αυτοί οι μύθοι που η μελέτη τους σου μαθαίνει τη χάραξη και τα όρια του αρχαίου δρόμου των ασεβών; Είναι οι μύθοι του Κρόνου, του Ορφέα και της Ευρυδίκης, της Σφίγγας, του Σισύφου, του Πίθου των Δαναϊδων κ.ά.
Εκτός από τους αρχαίους αυτούς ελληνικούς μύθους, το πιο καλό έργο με θέμα τον πόνο και τα βάσανα των ανθρώπων, ακόμα κι αν δεν φταίει κανείς,
είναι ο Ιώβ, το διαμάντι αυτό της αρχαίας Εβραϊκής Γραμματείας, που περιέχεται στα βιβλία της Αγίας Γραφής!