Τον χαρακτήρα «πολιτικού προσκυνήματος», παράλληλα φυσικά με την προώθηση της εικόνας και των συμφερόντων της χώρας μας σε αυτή τη χώρα στην άλλη άκρη τής Γης, προσέλαβε η επίσημη επίσκεψη του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας στο Βιετνάμ.

Ο Κάρολος Παπούλιας προσέδωσε ο ίδιος υψηλό συγκινησιακό χαρακτήρα στην εδώ επίσκεψή του. «Πραγματοποιώ παλιό μόνιμο όνειρό μου να επισκεφθώ τη γη και το λαό απ’ όπου ξεπήδησαν αγωνιστές, που για τα ίδια ιδανικά με εμάς - την ανεξαρτησία και την ελευθερία - πολέμησαν, νίκησαν, ξανάκτισαν τα κατεστραμμένα... Θαυμάζουμε τον ηρωισμό και την καρτερία τού λαού σας που αγωνίζεται να επουλώσει τις πολλές πληγές του παρελθόντος», υπογράμμισε στην αντιφώνησή του κατά το επίσημο δείπνο που του παρέθεσε ο Βιετναμέζος ομόλογός του Νγκουγιέν Μινχ Τρίετ.

«Είμαστε χώρες με μακρά παράδοση στον αγώνα για εθνική ανεξαρτησία και ελευθερία», συμφώνησε αυτός, χαρακτηρίζοντας «εξαιρετικές» τις πολιτικές σχέσεις τού Βιετνάμ με την Ελλάδα.

Η συγκίνηση του Προέδρου της Δημοκρατίας εξηγείται εύκολα από όσους έχουν την ηλικία για να θυμηθούν ότι ο ηρωικός αγώνας των Βιετναμέζων για την εθνική ανεξαρτησία τους εναντίον των Αμερικανών διαμόρφωσε τις συνειδήσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων κατά τις δεκαετίες του 1960 και του 1970.

Αναμφισβήτητα, δύο συμπτώσεις μετρίασαν την ικανοποίηση του κ. Κ. Παπούλια αναφορικά με την πραγματοποίηση του ταξιδιού που ονειρευόταν εδώ και σαράντα χρόνια.

Η πρώτη έχει να κάνει με το ότι δεν μπόρεσε να σφίξει το χέρι του ζωντανού θρύλου τού αγώνα του βιετναμικού λαού, του στρατηγού Βο Νγκουγεέν Γκιάπ, ο οποίος νίκησε τόσο τους Γάλλους όσο και τους Αμερικανούς. Η εύθραυστη υγεία του 97χρονου πλέον στρατηγού Γκιάπ και η εισαγωγή του στο νοσοκομείο, δεν επέτρεψαν την πραγματοποίηση συνάντησης.

Η δεύτερη συγκυρία έχει να κάνει με το ότι δεν μπόρεσε να αποτίσει φόρο τιμής στον ηγέτη του βιετναμικού αντιαποικιακού αγώνα, τον Χο Τσι Μινχ, καθώς η βαλσαμωμένη σορός του αποσύρθηκε από το μαυσωλείο προς συντήρηση, μόλις τρεις ημέρες πριν από την επίσκεψη σε αυτό του Έλληνα Προέδρου της Δημοκρατίας και της αντιπροσωπείας που τον συνόδευε.

ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ

Στο πολιτικό επίπεδο, η επίσκεψη του Κ. Παπούλια στο Βιετνάμ υπήρξε ιδιαίτερα επιτυχής στον τομέα της σύσφιξης των σχέσεων των δύο χωρών. Η θέρμη και η αγάπη προς τους Βιετναμέζους που απέπνεε η στάση του Έλληνα Προέδρου της Δημοκρατίας, συνεπήρε και τους συνομιλητές του, οι οποίοι υποσχέθηκαν να κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους - και περνούν πολλά - για να βελτιωθούν όχι μόνο οι πολιτικές σχέσεις Ελλάδας - Βιετνάμ, που ούτως ή άλλως είναι άριστες, αλλά και οι οικονομικές μας σχέσεις, οι οποίες πάσχουν σοβαρά από μη ανεκτή έως πολύ, απόλυτη μονομέρεια.

Είναι χαρακτηριστικό ότι κατά το 2007 οι ελληνικές εξαγωγές προς το Βιετνάμ ανήλθαν σε μόλις 4 εκατομμύρια δολάρια, ενώ οι εισαγωγές μας από το Βιετνάμ ήταν... 108 εκ. δολάρια - δηλαδή 27 (!) φορές περισσότερες.

Πάντως, η θεαματικότερη κίνηση που έχει κάνει η Ελλάδα είναι ότι χρηματοδότησε εξ ολοκλήρου την κατασκευή ενός κτιριακού συγκροτήματος Γυμνασίου σε μια πλημμυροπαθή περιοχή στα περίχωρα της πόλης Χουέ, παλιάς αυτοκρατορικής πρωτεύουσας του Βιετνάμ. Είναι απίστευτο, τα χρήματα η ελληνική κυβέρνηση τα έδωσε στο τέλος της άνοιξης, τον Ιούνιο άνοιξαν τα θεμέλια και ήδη... έχουν κτίσει ολόκληρο το κτιριακό συγκρότημα, έχουν πλήρως εξασφαλιστεί οι τάξεις και τα παιδιά είναι μέσα και κάνουν μάθημα!

Το κόστος ήταν εντελώς μηδαμινό για τα ελληνικά δεδομένα, μόλις... 200.000 ευρώ (!), λεφτά με τα οποία δεν παίρνει κανείς ούτε ένα τριάρι διαμέρισμα στην Ελλάδα και εκεί έφτιαξαν γυμνάσιο για 500 παιδιά!

Ήταν κάτι παραπάνω από συγκινητική η χθεσινή τελετή εγκαινίων, τα οποία έκανε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

ΕΝΑΣ ΠΕΡΗΦΑΝΟΣ ΛΑΟΣ

Η επίσκεψη του Κ. Παπούλια έδωσε τη δυνατότητα να δουν από κοντά τη βιετναμική πραγμτικότητα και οι δημοσιογράφοι που τον συνοδεύουν, έστω και φευγαλέα.

Εκείνο που εντυπωσιάζει αμέσως είναι η εικόνα ενός περήφανου και αισιόδοξου λαού, που αποπνέουν οι Βιετναμέζοι. Παράλληλα, εκπληκτική είναι η ηλικιακή πυραμίδα αυτού του λαού, η οποία υπόσχεται πολλά πράγματα για το μέλλον: τα 65 από τα 85 εκατομμύρια των Βιετναμέζων είναι κάτω των 30 ετών! Τρεις στους τέσσερις κατοίκους της χώρας να είναι κάτω των 30 ετών, είναι κάτι εξαιρετικά σπάνιο.

Δημιουργεί ιδανικές συνθήκες, φυσικά, για κάθε συνταξιοδοτικό σύστημα, καθώς επί πολλές δεκαετίες θα αντιστοιχούν 10 και παραπάνω εργαζόμενοι για κάθε συνταξιούχο.

Πρόκειται για μια σφριγηλή χώρα, με πληθυσμό που θα αυξάνεται με καλπάζοντα ρυθμό, με τόσους νέους σε ηλικίες αναπαραγωγής. Αυτό όμως με τη σειρά του δημιουργεί πολλά και κρισιμότατα προβλήματα για το παρόν και το άμεσο μέλλον. Πού θα βρεθούν τα χρήματα για να μορφωθεί όλος αυτός ο νεαρός πληθυσμός; Πού θα βρεθούν τόσες θέσεις εργασίας;

Τα επίσημα στοιχεία, πάντως, δείχνουν ανύπαρκτο το πρόβλημα της ανεργίας, καθώς την τοποθετούν σε ποσοστό 4,2% - πολύ χαμηλότερο δηλαδή από όλες σχεδόν τις ευρωπαϊκές χώρες με το γηρασμένο πληθυσμό.

Αντιθέτως, η επιβολή διδάκτρων ακόμη και στα δημόσια... Δημοτικά (!) Σχολεία και η παντελής κατάργηση της δωρεάν Παιδείας εδώ και λίγα χρόνια, αποτελεί σοβαρότατο πρόβλημα για μια χώρα τόσο φτωχή όσο το Βιετνάμ, όπου το ΑΕΠ κατά κεφαλή ανέρχεται μόλις σε 800 δολάρια το χρόνο.

Έχει καταργηθεί, επίσης, και η δωρεάν υγειονομική περίθαλψη, νοσοκομειακή και ιατροφαρμακευτική.

ΕΚΡΗΚΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Η στροφή τού Βιετνάμ προς το καπιταλιστικό σύστημα, με την εξαιρετική ιδιομορφία ότι την καπιταλιστική παλινόρθωση την καθοδηγεί ένα κατ’ όνομα κομμουνιστικό κόμμα, το οποίο δεν αντιμετωπίζει πολιτικά κόμματα της αντιπολίτευσης (αφού δεν επιτρέπει να υπάρξουν), αλλά ούτε και κανενός είδους κοινωνική αντιπολίτευση από εργατικά συνδικάτα κ.λπ., έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση εκρηκτικών δεικτών οικονομικής ανάπτυξης.

Ο μέσος ρυθμός ετήσιας οικονομικής ανάπτυξης κατά την πενταετία 2002-2006, ήταν εκπληκτικά υψηλός -7,8%! Το 2007 μάλιστα, το ΑΕΠ του Βιετνάμ αυξήθηκε κατά 8,5%! Ήταν η τρίτη συνεχής χρονιά που το ΑΕΠ της χώρας αυξήθηκε περισσότερο από 8%.

Ραγδαία είναι και η αύξηση των άμεσων ξένων επενδύσεων. Το 2007 ανήλθαν στα 40% (!) του ΑΕΠ του Βιετνάμ, από 16% του ΑΕΠ που ήταν το 2006. Το 2008, στους εννέα μήνες που πέρασαν, οι άμεσες ξένες επενδύσεις απογειώθηκαν κυριολεκτικά. Έχουν αυξηθεί πάνω από 150% σε σχέση με ολόκληρο το 2007!

ΚΑΛΠΑΖΕΙ Η ΑΚΡΙΒΕΙΑ

Ως συνήθως, η ανάπτυξη τέτοιου είδους έχει συχνότατα παρενέργειες. Η ακρίβεια είναι κάτι παραπάνω από αισθητή για τον ντόπιο πληθυσμό.

Ο τιμάριθμος ανέβηκε το 2007 κατά 30%, με τις τιμές των τροφίμων να αυξάνονται κατά 42,8%! Σαν να μην έφτανε αυτό, στις αρχές του 2008 η κυβέρνηση αύξησε τις τιμές των καυσίμων κατά 36%!

Η τιμή τής γης αρχίζει να απογειώνεται, ειδικά στις μεγάλες πόλεις. Στους κεντρικούς δρόμους του Ανόι, που έχει φτάσει να κοστίζει το τετραγωνικό μέτρο μέχρι και 10.000 δολάρια! Ούτε στο Τόκιο δεν κοστίζει τόσο ακριβά η γη, όχι στο πάμφτωχο Βιετνάμ, όπου, π.χ., ο μισθός ενός δασκάλου είναι 70 ευρώ το μήνα - άρα χρειάζονται μισθοί κάπου... δέκα χρόνων (!) για να αγοράσει, θεωρητικά μιλώντας, ένας δάσκαλος ένα τετραγωνικό μέτρο τέτοιας γης. Τι να πει κανείς...

Και ενώ όλοι έχουμε το Βιετνάμ στο μυαλό μας σαν εξαγωγική χώρα, ήδη το εμπορικό ισοζύγιο της χώρας μας είναι ελλειμματικό το 2007 κατά 12,4 εκατομμύρια δολάρια - δηλαδή το Βιετνάμ εξάγει πλέον λιγότερα από όσα εισάγει. Πρόκειται για πολύ επικίνδυνη εξέλιξη, για μια φτωχή χώρα.

Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΥΠΑΙΘΡΟΥ

Η ανάπτυξη της οικονομίας του Βιετνάμ, όπως θα μπορούσε να φανταστεί εύκολα κανείς, κατευθύνεται πολύ περισσότερο προς τις πόλεις παρά προς την ύπαιθρο. Στην ύπαιθρο όμως ζει το 70% του πληθυσμού και το γεγονός ότι ο αγροτικός τομέας συμμετέχει πλέον μόνο κατά 20% στο ΑΕΠ του Βιετνάμ σημαίνει ότι το χάσμα μεταξύ πόλης και υπαίθρου διευρύνεται.

Ευτυχώς, για την ώρα δεν έχουν μπει οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής στην καλλιέργεια της γης. Η καλλιεργήσιμη γη ανήκει στο κράτος που τη νοικιάζει με συμφωνίες στους αγρότες, παίρνοντας ένα μέρος της σοδειάς και αφήνοντάς τους το υπόλοιπο για να ζήσουν.

Καθώς όμως το κράτος έχει επίγνωση ότι αυτή η κατάσταση είναι προσωρινή, δεν κάνει καθόλου επενδύσεις στη μηχανοποίηση της καλλιέργειας. Ούτε φυσικά οι αγρότες έχουν χρήματα για κάτι τέτοιο, με αποτέλεσμα η καλλιέργεια να γίνεται με πρωτόγονο τρόπο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την οικονομία της χώρας. Φαύλος κύκλος...

Το βέβαιο είναι πως το Βιετνάμ βρίσκεται σε φάση ορμητικής ανάπτυξης του καπιταλισμού στη χώρα. Οι κοινωνικές συνέπειες της ανάπτυξης αυτής δεν μπορούν εύκολα να προβλεφθούν σε πολιτικό επίπεδο, αφού και εδώ εφαρμόζεται ουσιαστικά το κινέζικο μοντέλο, όπου τα πάντα σχεδιάζονται κεντρικά στα κρίσιμα ζητήματα και οι πολιτικοκοινωνικές αντιδράσεις δεν μπορούν να εκδηλωθούν.

Αξίζει να δούμε πού τελικά θα οδηγήσει αυτό.