Από τον Κων/νο Οικονόμου
Η ΑΣΕΒΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΩ: Η Μεροπίς ήταν κόρη του Εύμηλου και ζούσε μαζί με τον πατέρα της και τα αδέλφια της, τη Βύσσα και τον Άγρωνα, στην Κω. Κι ενώ ήταν μια ιδιαίτερα πλούσια οικογένεια, και οι τρεις τους έδειχναν ασέβεια για τους θεούς και κακία για τους ανθρώπους. Τιμούσαν μόνο τη θεά Γη, επειδή τους έδινε πλούσια σοδειά και δε συμμετείχαν στις γιορτές κανενός άλλου θεού, ούτε είχαν σχέσεις με τους άλλους ανθρώπους, μένοντας απομονωμένοι στο σπίτι και τα κτήματά τους. Όταν τους προσκαλούσαν στις θυσίες της Αθηνάς, ο Άγρων απαντούσε ειρωνικά πως δε συμπαθούσε τη γαλανομάτα θεά, γιατί οι δικές του κόρες είχαν μαύρα μάτια(!) και πως αντιπαθούσε και τις κουκουβάγιες επειδή είχαν λαμπερά μάτια όπως η Αθηνά. Όταν τους καλούσαν σε γιορτή προς τιμή της Αρτέμιδος, ο Άγρων απαντούσε πως μισούσε τη θεά επειδή τριγύριζε τις νύχτες στα δάση. Και όταν ακόμη τους έλεγαν να προσφέρουν έστω σπονδές στον Ερμή, κι οι τρεις τους απαντούσαν πως δε σκόπευαν να τιμήσουν κάποιο θεό που ήταν κλέφτης.
Η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΘΕΟΥΣ: Οι θεοί, μην αντέχοντας άλλο τέτοιες ασεβείς προσβολές, αποφάσισαν να συναντήσουν την ανόσια αυτή οικογένεια. Η Αθηνά και η Άρτεμη μεταμορφωμένες σε κοπέλες κι ο Ερμής σε βοσκό εμφανίστηκαν μια νύχτα μπροστά στο σπίτι τους. Εκεί ο Ερμής κάλεσε τον Εύμηλο και το γιο του, Άγρωνα, να τον ακολουθήσουν στο τραπέζι που ετοίμαζε με τους άλλους βοσκούς προς τιμή του Ερμή, ενώ συγχρόνως προσπάθησε να πείσει τις δυο αδελφές, τη Μεροπίδα και τη Βύσσα να πάνε μαζί με τα κορίτσια της ηλικίας τους στο ιερό άλσος της Αθηνάς και της Αρτέμιδος.
ΟΙ ΤΙΜΩΡΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ: Η Μεροπίδα όταν άκουσε τα λόγια του βοσκού θύμωσε και βλαστήμησε τη θεά Αθηνά. Η θεά τότε την μεταμόρφωσε σε κουκουβάγια και την αδελφή της, τη Βύσσα, σε γλάρο. Ο Άγρων τότε, αρπάζοντας μια σούβλα, επιτέθηκε εναντίον του Ερμή, αλλά ο θεός τον μεταμόρφωσε σε χαραδριό1. Ο Εύμηλος άρχισε να διαμαρτύρεται και να ουρλιάζει για την τιμωρία των παιδιών του και τότε ο Ερμής τον μεταμόρφωσε κι αυτόν με τη σειρά του σε νυκτοκόρακα, που όταν κράζει όλοι περιμένουν πως κάποιο κακό θα συμβεί.
ΠΑΡΑΘΕΜΑ: Εὐμήλου τοῦ Μέροπος ἐγένοντο παῖδες ὑπερήφανοι καὶ ὑβρισταὶ Βύσσα καὶ Μεροπὶς καὶ Ἄγρων καὶ ᾤκουν Κῶν τὴν Μεροπίδα νῆσον, ἡ δὲ γῆ πλεῖστον αὐτοῖς ἐξέφερε καρπόν, ὅτι μόνην θεῶν ἐτίμων καὶ ἐπιμελῶς αὐτὴν εἰργάζοντο. Oὗτοι ἀνθρώπων οὐδενὶ συνῆλθον οὔτε εἰς ἄστυ κατιόντες οὔτε πρὸς εἰλαπίνας καὶ θεῶν ἑορτάς, ἀλλ’ εἰ μὲν Ἀθηνᾷ τις ἱερὰ ποιῶν ἐκάλεσε τὰς κόρας, ἀπέλεγεν ὁ ἀδελφὸς τὴν κλῆσιν οὐ γὰρ ἀγαπᾶν ἔφη γλαυκὴν θεόν, ὅτι ταῖς αὐτῶν κόραις ὀφθαλμὸς ἐνῆν μέλας, ἐχθαίρειν δὲ παράπαν γλαῦκα τὴν ὄρνιν εἰ δὲ καλοῖεν παρὰ τὴν Ἄρτεμιν, νυκτίφοιτον ἔλεγε μισεῖν θεόν εἰ δὲ πρὸς Ἑρμοῦ σπονδάς, κλέπτην ἔλεγεν οὐ τιμᾶν θεόν. Καὶ οἱ μὲν πλειστάκις ἐκερτόμουν. Ἑρμῆς δὲ καὶ Ἀθηνᾶ καὶ Ἄρτεμις χολούμενοι νυκτὸς ἐπέστησαν αὐτῶν τοῖς οἴκοις, Ἀθηνᾶ μὲν καὶ Ἄρτεμις ἐοικυῖαι κόραις, Ἑρμῆς δὲ ποιμένος ἔχων στολήν καὶ τὸν Εὔμηλον καὶ τὸν Ἄγρωνα προσαγορεύσας παρεκάλει παρατυχεῖν εἰς δαῖτα•διδόναι γὰρ ἱερὰ μετὰ τῶν ἄλλων ποιμένων Ἑρμῇ• Βύσσαν δὲ Μεροπίδα πρὸς τὰς ὁμήλικας ἔπειθεν ἐκπέμπειν εἰς τὸ τῆς Ἀθηνᾶς καὶ Ἀρτέμιδος ἄλσος. Kαὶ ταῦτα μὲν εἶπεν Ἑρμῆς• Μεροπὶς δ’ ὡς ἤκουσεν, ἐξύβρισε πρὸς τὸ ὄνομα τῆς Ἀθηνᾶς, ἡ δὲ αὐτὴν ἐποίησεν ὀρνίθιον γλαῦκα• Βύσσα δὲ τῷ αὐτῷ ὀνόματι λέγεται καὶ ἔστι Λευκοθέας ὄρνις• Ἄγρων δ’ ὡς ἐπύθετο, ἁρπάσας ὀβελὸν ἐξέδραμεν, Ἑρμῆς δ’ αὐτὸν ἐποίησε χαραδριόν• Εὔμηλος δὲ τὸν Ἑρμῆν ἐνείκεσεν ὅτι μετεμόρφωσεν αὐτοῦ τὸν υἱόν, ὁ δὲ κἀκεῖνον ἐποίησε νυκτικόρακα κακάγγελον”. Αντωνίνος Λιμπεράλις, Μεταμορφώσεων Συναγωγή, 15, 1, 1.
konstantinosa.oikonomou@gmail.com www.scribd.com/oikonomoukon
Ο Κωνσταντίνος Αθ. Οικονόμου, είναι δάσκαλος στο 32ο Δ. Σχ. Λάρισας, συγγραφέας.
1. Ο χαραδριός είναι ένα παρυδάτιο πτηνό, γνωστό και με την ονομασία ποταμοσφυριχτής.
