Της Λένας Κισσάβου

«Ανοιχτή πληγή» για τον Πηνειό αποτελούν οι καταπατήσεις και οι παράνομες δραστηριότητες στις όχθες του, μέσα στον ιστό της Λάρισας (περιοχές Νέας Σμύρνης, Αγίας Μαρίνας), ενώ επιβάλλεται τακτικός καθαρισμός των πρανών, «διότι πρέπει να έχουμε ποτάμι και όχι βούρκο μέσα στην πόλη». Είναι απόψεις που εκφράστηκαν σε ημερίδα με θέμα «Πηνειός, το ποτάμι στη ζωή μας», η οποία πραγματοποιήθηκε χθες, από τον Σύλλογο Φίλων του Πηνειού και του Παραποτάμιου Πολιτισμού Λάρισας, στο ξενοδοχείο «Μετροπόλ».

Η ημερίδα ουσιαστικά είχε στόχο να δώσει το έναυσμα, για να ξεκινήσει ένα διάλογος για το ποτάμι της Λάρισας, ώστε να ξανασχεδιαστούν οι λειτουργίες του και να διερευνηθούν οι σημερινές δυνατότητές του.

Αυτό επισήμανε άλλωστε και κατά τον χαιρετισμό της η κ. Αγορίτσα Αγραφιώτου, μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Συλλόγου Φίλων του Πηνειού, αναφέροντας μεταξύ άλλων ότι: «Πάγιο αίτημα του Συλλόγου είναι η ανάδειξη αυτού του χώρου και τα έργα να γίνονται με προδιαγραφές που να εναρμονίζονται με το οικοσύστημα του ποταμού.

Αυτή η όαση δροσιάς και ηρεμίας στο κέντρο της πόλης είναι μια ευκαιρία που δεν πρέπει να χαθεί…

Υπάρχουν προβλήματα τόσο στην ανάδειξή του όσο και στην αξιοποίησή του. Θεωρούμε απαραίτητο να ξανασυζητήσουμε για το ποτάμι και να ξανασχεδιάσουμε τις λειτουργίες του».

Κατά την ημερίδα, συμπερασματικά, εκφράστηκε ότι «είναι βασικό να καθοριστεί ποιος μπορεί να είναι ο ρόλος της εσωτερικής κοίτης, της εξωτερικής κοίτης, αλλά και όλων των υδάτινων σωμάτων στο αστικό περιβάλλον της Λάρισας, μέσα από ένα ολοκληρωμένο πολεοδομικό και περιβαλλοντικό σχεδιασμό.

Είναι αναγκαίο να καθοριστούν οι ενέργειες και οι δράσεις, που θα εξελιχθούν στον χώρο αυτό μέσα από συγκεκριμένες και αυστηρές προδιαγραφές που θα προστατεύουν το φυσικό περιβάλλον και τη ζωή φυτών και ζώων και θα προφυλάσσουν από επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία.

Η απελευθέρωση των οχθών από καταπατήσεις και παράνομες δραστηριότητες (Ν. Σμύρνη, Αγ. Μαρίνα) είναι μια ανοιχτή πληγή και πηγή προβλημάτων, που πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα.

Η εκβάθυνση και η μεταφορά των φερτών υλικών, που χαμηλώνουν ακόμη περισσότερο την ταχύτητα ροής του νερού στην εσωτερική κοίτη και ο τακτικός καθαρισμός των πρανών, είναι τα προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Η σημειακή ρύπανση και οι επιβαρύνσεις από σκουπίδια, μπάζα, αντικείμενα και δραστηριότητες μονάδων, πρέπει να ελεγχθούν και να περιοριστούν…».

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Οι ομιλητές της ημερίδας, παρουσίασαν τρόπους διαχείρισης τέτοιου είδους οικοσυστημάτων, ως προτάσεις –παραδείγματα.

Ειδικότερα:

Για τη σωστή διαχείριση και αξιοποίηση των παρόχθιων δασικών οικοσυστημάτων, μίλησε κ. Ευθυμίου Γιώργος, επίκουρος καθηγητής Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος ΤΕΙ Στερεάς Ελλάδας, παρουσιάζοντας παράλληλα τη σημερινή ελληνική πραγματικότητα πάνω σε αυτό το θέμα, με ενδιαφέροντα παραδείγματα διαχείρισης, από σχετικές έρευνες.

Μεταξύ άλλων ο κ. Ευθυμίου, τόνισε ότι: «Τα παρόχθια δασικά οικοσυστήματα θεωρούνται από τα πλέον δυναμικά οικοσυστήματα. Η λειτουργία τους εξαρτάται κυρίως από τη δυναμική δράση του νερού της πλημμύρας, το οποίο μεταφέρει και αποθέτει ποσότητες άμμου, μεταβάλλει τη μορφή της όχθης του ποταμού, σε άλλα σημεία εξαφανίζει και σε άλλα δημιουργεί νησίδες μέσα στην κοίτη του ποταμού, εγκαθιστά πρόδρομη βλάστηση την οποία εφοδιάζει με φερτές ύλες, τη γνωστή και τόσο απαραίτητη υδρολίπανση. Σε θέσεις όπου παρατηρείται μικρότερης διάρκεια επίδραση από το νερό (επιφανειακό ή υπόγειο) του υγροτόπου, εγκαθίσταται – φύεται παρόχθια βλάστηση σκληρόξυλων ειδών. H γνώση των βιολογικών και οικολογικών απαιτήσεων αυτών των δασοπονικών ειδών, είναι απαραίτητη για τη διαχείριση των παρόχθιων οικοσυστημάτων, τα οποία αποτελούν σημαντικό κομμάτι στις προστατευόμενες περιοχές».

Για τη χρήση του ξύλου, ως υλικό προβολής και ανάδειξης χώρου, μίλησε ο κ. Νταλός Γιώργος, καθηγητής Σχεδιασμού - Τεχνολογίας Ξύλου και Επίπλου, του ΤΕΙ Θεσσαλίας, επισημαίνοντας ότι: «Το ξύλο αποτελούσε και αποτελεί ένα από τα πλέον φυσικά υλικά, που έχει την ικανότητα ακόμη και η γήρανσή του, να του προσδίδει μια ιδιαίτερη ομορφιά.

Ταυτόχρονα είναι ένα υλικό με εξαιρετικές ικανότητες να φέρει φορτία (ιδανικό για κατασκευές) αλλά και μεγάλη φυσική αντοχή.

Με το ξύλο αλλά και βασικά του προϊόντα και με πολύ ήπιες τεχνικές συντήρησης η διάρκεια ζωής του, ως προϊόν, μπορεί να επιμηκυνθεί και να διαρκέσει με πολύ ήπιες παρεμβάσεις και να μείνει σε χρήση για πολλές δεκάδες χρόνια». Ο κ. Νταλός, παρουσίασε στο πλαίσιο της ομιλίας του, παραδείγματα εφαρμογής του ξύλου σε διάφορες επεμβάσεις παράκτιες καθώς και κατασκευές.

Τέλος, στις δυνατότητες που υπάρχουν να αναπτυχθούν αθλητικές δραστηριότητες μέσα στο ποτάμι, όπως το καγιάκ, εντάσσοντας έτσι τον Πηνειό ακόμη περισσότερο στην καθημερινότητα της πόλης, αναφέρθηκε σε ομιλία του, ο κ. Χρήστος Καλλιώρας, αντιπρόεδρος του Ναυτικού Ομίλου Βόλου «Αργοναύτες».

Ακολούθησαν παρεμβάσεις και συζήτηση.