Στις ιχθυοκαλλιέργειες αναπτύχθηκε μέθοδος ελέγχου της μικροβιακής δραστηριότητας, της προέλευσης και του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των αλιευμάτων. Παρουσιάστηκε η δράση εργαστηρίου του Π.Θ. που ανέπτυξε μια εταιρεία SPINOFF για να αξιοποιήσει μια συσκευή ανίχνευσης αντιοξειδωτικών στον οργανισμό. Σημειώνω ότι SPIN OFF είναι εταιρείες που δημιουργούνται από τα Πανεπιστήμια για να αξιοποιήσουν εμπορικά αποτελέσματα της έρευνάς τους. Φαίνεται ότι τα τελευταία χρόνια άλλαξε η νοοτροπία των Πανεπιστημίων (ή τους επιτράπηκε) και θα είναι σημαντικό για τη χώρα να αξιοποιηθούν τα αποτελέσματα της έρευνας που γίνεται και χρηματοδοτείται από Εθνικούς ή Κοινοτικούς πόρους. Ενδιαφέρουσα ήταν η συζήτηση για το γάλα και την παραγωγή του. Η ομιλία του κ. Μιχάλη Σαράντη, της ομώνυμης εταιρείες παραγωγής γαλακτοκομικών έδωσε μια ιστορική ανασκόπηση της εταιρείας, αλλά και γενικότερα της εξέλιξης της επεξεργασίας γάλακτος στη χώρα τα τελευταία 70 χρόνια. Μια ενδιαφέρουσα εικόνα της ανάπτυξης της βιομηχανίας της χώρας.
Η ανάπτυξη της προβατοτροφίας είναι ιδιαίτερα σημαντική στη χώρα για υποστήριξη ενός προϊόντος όπως η φέτα. Επισημάνθηκε η αλλαγή του μοντέλου της από την παραδοσιακή ημινομαδική σε οικόσιτη, που πλέον πρέπει να συνδυαστεί με γεωργική παραγωγή για να έχει φθηνές ζωοτροφές. Ιδιαίτερα ενδιαφέροντα στοιχεία από έρευνα των δυνατοτήτων μείωσης του κόστους παραγωγής γενικότερα και ειδικότερα στην κτηνοτροφία σύμφωνα με έρευνα του ΓΠΑ. Αναφορά έγινε στο Πρόγραμμα ΑΡΤΕΜΙΣ 2.0 και στην ολοκληρωμένη ψηφιοποίηση της αλυσίδας του ελληνικού και εισαγόμενου γάλακτος που ελπίζεται να περιορίσει τις ελληνοποιήσεις.
ΙΕΡΑΡΧΗΣΗ ΕΡΓΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΝΕΡΑ
Στη συνεδρία για τους υδάτινους πόρους τονίστηκε το υδατικό έλλειμμα που είναι ένα πραγματικό γεγονός στη Θεσσαλία που είναι προφανές ότι θα επιδεινωθεί με την κλιματική κρίση. Η προσαρμογή στις νέες συνθήκες επιτάσσει από τη μία πλευρά την αύξηση του υδατικού δυναμικού με την κατασκευή νέων ταμιευτήρων και λιμνοδεξαμενών εντός της λεκάνης του Πηνειού ποταμού και τη μερική εκτροπή του Αχελώου, από την άλλη πλευρά τη διαχείριση της ζήτησης με τη βελτίωση των υφιστάμενων δικτύων μεταφοράς και διανομής νερού, αλλά και των μεθόδων εφαρμογής του από τους αγρότες. Είναι προφανές ότι οι δύο στόχοι για να επιτευχθούν απαιτούν πολλή και συντονισμένη δουλειά και σημαντικές επενδύσεις. Ήδη με το Πρόγραμμα Ύδωρ 2.0 ανακοινώθηκαν μια σειρά από έργα στη Θεσσαλία, όπως το Φράγμα του Ενιπέα που θα λύσει το πρόβλημα των Φαρσάλων και η υπογείωση του δικτύου του ΤΟΕΒ Ταυρωπού (ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα η ομιλία του Πρόεδρου του) που θα εξοικονομήσει σημαντικές ποσότητες νερού. Το ερώτημα που τίθεται είναι αν τα έργα αυτά είναι αρκετά (η απάντηση που δόθηκε είναι όχι) και πως θα πρέπει να προγραμματιστούν και όλα τα άλλα που προβλέπονται από τα ΣΔΥ, δηλαδή να μπουν σε μια σειρά σπουδαιότητας, ώστε να αποφύγουμε το πελατειακό σχεδιασμό των έργων. Τονίστηκε η ανάγκη για αναμόρφωση και βελτίωση του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας των οργανισμών διαχείρισης του νερού (κυρίως ΤΟΕΒ και ΓΟΕΒ). Και σε αυτήν τη συνεδρία προβλήθηκε η ανάγκη τεχνικής καθοδήγησης των αγροτών από επιστήμονες για την ορθή χρήση του νερού (δημιουργία Γραφείων Άρδευσης). Χρέωση του νερού σύμφωνα με τον καταναλισκόμενο όγκο, αυστηρός έλεγχος στην αδειοδότηση νέων γεωτρήσεων και στη λειτουργία των υφισταμένων, εισαγωγή του περιβαλλοντικού τέλους και του κόστους χρήσης φυσικών πόρων.
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΚΑΙ ΕΞΑΓΩΓΕΣ
Στη συνεδρία για τις τεχνολογίες και εξαγωγές τονίστηκε η ανάγκη πιστοποίησης των προϊόντων, αλλά και η ανάγκη ανάπτυξης νέων τεχνολογιών. Ενδιαφέρουσα η παρουσίαση της Centaur μιας νεοφυούς επιχείρησης με εξοπλισμό για την αποθήκευση των προϊόντων με σημαντικές εξαγωγές σε πολλές περιοχές του πλανήτη.
Η τελευταία συνεδρία αναφέρθηκε στην επιχειρηματικότητα και στην αλυσίδα παραγωγής μέχρι την κατανάλωση. Πολύ ενδιαφέρουσα η ομιλία της γ.γ. του ΥΠΑΑΤ κ. Καλογήρου που αναφέρθηκε στους αγρότες ως επιχειρηματίες και στην ανάγκη να συνεργαστούν οι επιχειρήσεις όλης της διατροφικής αλυσίδας για να ωφεληθούν όλοι. Αναφέρθηκε στη μαγική λέξη «συνέργειες» και στην ανάγκη ανάπτυξης τεχνικών μάρκετινγκ. Στο τελευταίο αναφέρθηκε ιδιαίτερα και ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου της Λάρισας. Σημαντικό στοιχείο η ανάπτυξη της τετραπλής έλικας Κράτος, Τοπική Αυτοδιοίκηση, Επιχειρήσεις και Εκπαιδευτικά/Ερευνητικά Ιδρύματα. Και εδώ τονίστηκε η σημαντική υστέρηση στη μεταφορά γνώσης, αλλά και στη διάθεση πόρων για την εκπαίδευση των αγροτών. Σημειώθηκε επίσης η ανάγκη ανανέωσης του αγροτικού πληθυσμού, καθώς το 65% των αγροτών είναι άνω των 50 ετών.
Σημαντικό θέμα η ολοκληρωμένη διαχείριση της διατροφικής αλυσίδας, καθώς η ποιότητα των γεωργικών προϊόντων, αλλά και οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις πρέπει να συνδυάζεται άμεσα με τις ανάγκες της μεταποίησης. Στις ομιλίες των προέδρων των Επιμελητηρίων φάνηκε η προτεραιότητα στον αγροδιατροφικό τομέα. Ο συνδυασμός αγροδιατροφή και τουρισμός δίνουν σοβαρά πολλαπλασιαστικά οφέλη για τους δύο κλάδους.
Τα χρηματοδοτικά εργαλεία που έχει στη διάθεσή του ο παραγωγός σήμερα είναι υπεραρκετά. Η ΕΤΕ είτε απευθείας είτε συνδυαστικά με διάφορα ταμεία, παρέχει ολοκληρωμένες λύσεις χρηματοδότησης.
Άφησα για το τέλος την ομιλία του κ. Geert Wilms, διευθυντού του Οργανισμού Καινοτομίας των αγροτών της Νότιας Ολλανδίας LIB/ZLTO. Αναφέρθηκε σε ένα σχήμα συνεργασίας Ερευνητικών/Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, αγροτών, επιχειρήσεων και της Τοπικής Κυβέρνησης. Το σχήμα φέρνει κοντά τους ενδιαφερόμενους και μεταφέρουν τις γνώσεις που παράγονται στην πράξη. Ξεκίνησε πριν 50 χρόνια και σήμερα λειτουργεί με επιτυχία με σειρά καινοτομιών που ωφελούν όλους. Έδωσε σειρά παραδειγμάτων επιτυχημένων εφαρμογών, αλλά και της παρουσίας υπουργών που ενδιαφέρονται για την επιτυχία των συμπράξεων.
Οι παρουσιάσεις είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες και αξίζει να δείτε όσες σας ενδιαφέρουν στο UTUBE, agribusinessforumTrikala.
Γράφει ο Φάνης Γέμτος,
γεωπόνος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
