Πτυχιούχοι οκτώ στους δέκα που έφυγαν από τη χώρα

• Οι νέοι στην Ελλάδα σπουδάζουν γιατί δεν βρίσκουν δουλειά

ΑΘΗΝΑ

Το ότι οι νέοι στην Ελλάδα έχουν και δεξιότητες, γνώσεις και πληθώρα πτυχίων και μεταπτυχιακών δεν μπορεί να το αμφισβητήσει κανείς, όπως και το γεγονός ότι τα χρυσά ταλέντα της χώρας μεταναστεύουν λόγω ανεργίας και έλλειψης ευκαιριών.
Ωστόσο το γεγονός ότι τα εφόδια που αποκτούν σε πολλές περιπτώσεις είναι απότοκο της κρίσης αποτελεί μια διαφορετική διάσταση, την οποία εντόπισε η Κομισιόν στην τελευταία της έκθεση για την εκπαίδευση. Η ραγδαία αύξηση που καταγράφεται στην ολοκλήρωση πανεπιστημιακών σπουδών στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια αντικατροπτίζει τη βαθιά κρίση στην απασχόληση.
Με άλλα λόγια οι νέοι στην Ελλάδα σπουδάζουν γιατί δεν βρίσκουν δουλειά.

Περισσότεροι άνθρωποι αποκτούν πανεπιστημιακά πτυχία, αλλά συχνά δεν υπάρχει αντιστοιχία μεταξύ των επαγγελματικών προσόντων και των πραγματικών αναγκών της αγοράς εργασίας επισημαίνεται στη σχετική έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Το ποσοστό ολοκλήρωσης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης αυξήθηκε κατά 17  εκατοστιαίες  μονάδες από το 2008 και έφτασε στο 42,7% το 2016, υπερβαίνοντας τόσο τον στόχο του 40% βάσει της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» όσο και την εθνική τιμή αναφοράς του 32%.
Ωστόσο, η απότομη αυτή αύξηση αντικατοπτρίζει κυρίως τη βαθιά κρίση στην απασχόληση, καθώς οι νέοι αναβάλλουν την ένταξή τους στην αγορά εργασίας. Μεγάλο ποσοστό (40,2%) των αποφοίτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ηλικίας 25- 34 ετών απασχολούνται σε θέσεις εργασίας με κατώτερες  απαιτήσεις από το επίπεδο εκπαίδευσης που έχουν ολοκληρώσει.
Τα επίπεδα απασχόλησης των πρόσφατων αποφοίτων έχουν αυξηθεί αλλά εξακολουθούν να είναι πολύ χαμηλά.
ΣΤΟ 47,3% Η ΑΝΕΡΓΙΑ ΤΩΝ ΝΕΩΝ
Στο πλαίσιο της διαρκούς οικονομικής κρίσης, η συνολική ανεργία εξακολουθεί να είναι η υψηλότερη στην ΕΕ με ποσοστό 23,6% το 2016, η δε ανεργία των νέων (ηλικίας 15-24 ετών) ανέρχεται σε 47,3 %. Παρότι σημείωσε αύξηση σε σύγκριση με το 2015, το ποσοστό απασχόλησης των πρόσφατων αποφοίτων από την τριτοβάθμια εκπαίδευση  το 2016 ήταν το χαμηλότερο στην ΕΕ- 28, καθώς ανήλθε σε 55 %, και υπολειπόταν μακράν του μέσου όρου της ΕΕ (82,2%).
Παρόμοια τάση παρατηρείται και όσον αφορά στους αποφοίτους ανώτερης δευτεροβάθμιας και μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης: το ποσοστό απασχόλησής τους αυξήθηκε ελαφρώς στο 37,8%, αλλά παραμένει μακράν το χαμηλότερο στην ΕΕ.
Όσον αφορά στο ποσοστό των νέων (ηλικίας 15-29 ετών) εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης ή κατάρτισης, το οποίο ανήλθε σε 22,2 % το 2016, ήταν το δεύτερο υψηλότερο μετά τη Βουλγαρία.
ΠΤΥΧΙΟΥΧΟΙ ΟΚΤΩ ΣΤΟΥΣ ΔΕΚΑ ΠΟΥ ΕΦΥΓΑΝ ΑΠΟ ΤΗ ΧΩΡΑ
Λόγω των δυσμενών οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών και της έλλειψης ευκαιριών,  η Ελλάδα αντιμετωπίζει σοβαρή εκροή ατόμων με υψηλού επιπέδου  δεξιότητες.
Το 2015  έφυγαν από την Ελλάδα 109.351 άτομα, σχεδόν τα διπλάσια από εκείνα που εισήλθαν, συνεχίζοντας  με τον τρόπο αυτό την τάση καθαρής εξερχόμενης μετανάστευσης λόγω της οικονομικής κρίσης. Η  πρόσφατη αποδημία διαφέρει αισθητά από προγενέστερα κύματα εξερχόμενης μετανάστευσης που  αποτελούνταν κυρίως από μετανάστες χαμηλού μορφωτικού επιπέδου.
Στο διάστημα μεταξύ 2008 και 2013, από τα σχεδόν 223.000 άτομα ηλικίας 25-39 ετών τα οποία  μετανάστευσαν στο εξωτερικό, το 88%  ήταν πτυχιούχοι ελληνικού πανεπιστημίου, το 60% ήταν κάτοχοι μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών που αποκτήθηκε είτε από  ελληνικό ίδρυμα είτε από ίδρυμα της αλλοδαπής και το 11% ήταν κάτοχοι διδακτορικού διπλώματος  που αποκτήθηκε κυρίως στην αλλοδαπή.
Και αυτό παρότι η αναλογία των κατόχων μεταπτυχιακού  τίτλου σπουδών είναι πολύ χαμηλότερη στην Ελλάδα  σε σύγκριση με άλλες χώρες του ΟΟΣΑ  του 2016).
Ως εκ τούτου, το υψηλό ποσοστό εξερχόμενης μετανάστευσης κατόχων μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών είναι ιδιαίτερα κρίσιμης σημασίας, καθώς μειώνει περαιτέρω το  ανθρώπινο δυναμικό που μπορεί να συμβάλει στην καινοτομία και την (τεχνολογική) ανάπτυξη ως  παράγοντες οικονομικής μεγέθυνσης.