Ιστορική επιστολή του Γαλιλαίου

ΗΡΘΕ ΣΤΟ «ΦΩΣ» ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΑΙΩΝΕΣ

ΛΟΝΔΙΝΟ
Ένα σημαντικότητο εύρημα ήρθε στο φως. Καταχωνιασμένο στα αρχεία της Βασιλικής Εταιρείας επιστημών της Βρετανίας ήταν το πρωτότυπο γράμμα με το οποίο ο Γαλιλαίος για πρώτη φορά παρέθετε σε έναν Ιταλό φίλο του τα «αιρετικά» ηλιοκεντρικά επιχειρήματά του ενάντια στο δόγμα της Εκκλησίας ότι ο Ήλιος γυρίζει γύρω από τη Γη.

Η επιστολή, που θεωρούνταν χαμένη, ρίχνει νέο φως στη μακρόχρονη διαμάχη του Ιταλού φυσικού και αστρονόμου με τις ρωμαιοκαθολικές αρχές, που είχε ως κατάληξη την καταδίκη του για αίρεση το 1633. Το επτασέλιδο γράμμα, με την υπογραφή "G.G." (Galileo Galilei), το οποίο είχε γραφεί 20 χρόνια πριν, στις 21 Δεκεμβρίου 1613, αποκαλύπτει ότι στο ξεκίνημα της ιστορικής σύγκρουσης Επιστήμης-Εκκλησίας ο Γαλιλαίος είχε σαφή συνείδηση των κινδύνων και προσπαθούσε να «νερώσει» τους ισχυρισμούς του. Το εν λόγω γράμμα ήταν γνωστό, καθώς είχαν γίνει αρκετά αντίγραφά του, ενώ υπάρχουν δύο εκδοχές του: μία που εστάλη από «χαφιέ» στην Ιερά Εξέταση στη Ρώμη και μία άλλη με πιο μετριοπαθή γλώσσα. Επειδή έως τώρα είχε χαθεί το πρωτότυπο γράμμα, δεν ήταν σαφές αν η Ιερά Εξέταση είχε «μαγειρέψει» μια πιο «αιρετική» εκδοχή του γράμματος για να τον ενοχοποιήσει καλύτερα (κάτι που ο Γαλιλαίος ισχυριζόταν στους φίλους του) ή αν ο ίδιος είχε πράγματι γράψει το πιο επαναστατικό γράμμα στην Ιερά Εξέταση, αλλά μετά αποφάσισε να φανεί -ή μάλλον να προσποιηθεί- πιο μετριοπαθής. Η ανακάλυψη του πρωτότυπου γράμματος, σύμφωνα με το «Nature», δείχνει ότι συνέβη το δεύτερο και ότι ο Γαλιλαίος είπε ψέματα πως δήθεν η Εκκλησία είχε παραποιήσει τα λεγόμενά του. Αυτός έγραψε μια πιο «νερωμένη» εκδοχή των θεωριών του, έστειλε τη «μαγειρεμένη» επιστολή σε ένα φίλο του, τον μαθηματικό Μπενεντέτο Καστέλι του Πανεπιστημίου της Πίζα, και του ζήτησε να την προωθήσει στο Βατικανό, ότι δήθεν αυτή ήταν η πρωτότυπη επιστολή του και όχι η άλλη, η πιο αιρετική, που είχε ήδη φθάσει στην Ιερά Εξέταση. Το γράμμα βρισκόταν στην κατοχή της Βασιλικής Εταιρείας επί τουλάχιστον 250 χρόνια, αλλά είχε περάσει απαρατήρητο από τους ιστορικούς.