Πιο συγκεκριμένα, ο δυτικός κόσμος που –ακολουθώντας το Γρηγοριανό ημερολόγιο— γιορτάζει σήμερα την Πρωτοχρονιά, αφήνει πίσω του το 2018 και κάνει τις καλύτερες ευχές του για το 2019. Υπάρχουν όμως αρκετοί λαοί που είτε για θρησκευτικούς λόγους είτε από την εθνική τους ταυτότητα μετρούνε και γιορτάζουν την αλλαγή του χρόνου με άλλη κλίμακα και άλλους ρυθμούς.
Οι μουσουλμανικοί λαοί του Ισλάμ ακολουθώντας σεληνιακό ημερολόγιο και θέλοντας να τιμήσουν τη συμβατική μέρα αναχώρησης του Μωάμεθ από τη Μέκκα για τη γειτονική πόλη της Μεδίνα (για να γλιτώσει από μία συνωμοσία), έχουν ορίσει ως πρώτη μέρα του έτους την 1η ημέρα του 1ου τους μήνα Muharram. Το κυρίαρχο μουσουλμανικό ημερολόγιο ακολουθούν πιστά η Σαουδική Αραβία, η Υεμένη, η Αίγυπτος, η Συρία, η Ιορδανία και το Μαρόκο. Ενώ, σε χώρες όπως η Τουρκία είναι επίσημο το δυτικό ημερολόγιο παράλληλα με το μουσουλμανικό. Για το έτος 2019, οι ισλαμιστές θα γιορτάσουν την Πρωτοχρονιά την 1η Σεπτεμβρίου.
Μεταβλητή πρωτοχρονιάτικη ημερομηνία έχουν και οι Κινέζοι και οι Εβραίοι, αφού και αυτοί οι λαοί δεν ακολουθούν το Γρηγοριανό ημερολόγιο αλλά υπακούουν στον κύκλο του σεληνο-ηλιακού ημερολογίου. Στην Κίνα Πρωτοχρονιά ορίζεται η μέρα της 2ης νέας σελήνης, μετά το χειμερινό ηλιοστάσιο και για το 2019 είναι η 5η Φεβρουαρίου. Πρόκειται για μεγάλη οικογενειακή γιορτή που διαρκεί 15 μέρες και ολοκληρώνεται με τη γιορτή των φαναριών.
Η Rosh Hashanah ή αλλιώς η Εβραϊκή Πρωτοχρονιά, το 2019 θα εορταστεί στις 30 Σεπτεμβρίου, δηλαδή την πρωτομηνιά του Tishiri (7ου μήνα των Εβραίων). Είναι καθαρά μία παραδοσιακή-θρησκευτική επέτειος, για τη δημιουργία των πρωτόπλαστων Αδάμ και Εύας, αλλά και για τη μετάνοια. Οι πιστοί ζητούν συγχώρεση για τις αμαρτίες που έκαναν τη χρονιά που πέρασε, γιατί τη συγκεκριμένη μέρα ο Θεός κρίνει τις πράξεις του καθενός και σφραγίζει τη μοίρα τους για τη χρονιά που θα ακολουθήσει. Οι εορτασμοί διαρκούν 10 μέρες και ολοκληρώνονται με τη μεγαλύτερη αργία, το Yom Kippur.
Η Ιαπωνία το 1873 εισήγαγε το Γρηγοριανό ημερολόγιο, όμως παλιότερα το ημερολόγιο της ήταν παρόμοιο με της Κίνας και χωριζόταν σε 24 δεκαπενθήμερα (ανάλογα με τις αγροτικές δουλειές). Στη χώρα αυτή έχουν το Namahage, ένα τελετουργικό για τον εξαγνισμό της ανθρώπινης ψυχής και εξαγιασμό του νέου έτους. Στο τελετουργικό, την παραμονή της Πρωτοχρονιάς μια ομάδα νεαρών μεταμφιέζονται σε δαίμονες και επισκέπτονται τα σπίτια του χωριού, φωνάζοντας και ρωτώντας αν ζει εκεί κάποιο κακό παιδί με άσχημη συμπεριφορά. Οι γονείς τους βεβαιώνουν πως δεν υπάρχουν κακά παιδιά και τους προσφέρουν φαγητό και ποτό. Στόχος του Namahage είναι η ενθάρρυνση των παιδιών στην υπακοή προς τους γονείς και στην καλή συμπεριφορά γενικότερα.
Οι Ινδουιστές, στην πλειοψηφία τους, γιορτάζουν την πρώτη μέρα του έτους στις 26 Μαρτίου, αλλά στην Ινδία υπάρχουν ακόμα τρεις ημερομηνίες για την Πρωτοχρονιά. Οι φυλή των Μαλαγιάλις γιορτάζει τη Vishu στις 4 Απριλίου, οι Ινδουιστές του Κασμίρ γιορτάζουν τη Navreh στις 10 Μαρτίου και οι κάτοικοι της Βεγγάλης στις 13 Απριλίου. Η ινδουιστική Πρωτοχρονιά σε κάθε περίπτωση γιορτάζεται την άνοιξη γιατί φέρει ως θέμα την αφύπνιση της Γης από την χειμερινή νάρκη.
Οι Πέρσες (Ιρανοί) έχουν ορίσει την πρώτη μέρα της άνοιξης –20 Μαρτίου— για να γιορτάζουν την Πρωτοχρονιά ή αλλιώς Norooz, θέλοντας να συμβολίσουν τον θάνατο και την αναγέννηση, το καλό και το κακό. Επίσης, την τελευταία Παρασκευή καθαρίζουν τα σπίτια και ανάβουν πυροτεχνήματα και φωτιές, ώστε να διώξουν το κακό και καλωσορίσουν το καλό.
Ραφαέλα Παπαοικονόμου
