Οι πλαστογράφοι υπήρχαν πάντοτε, στα χρόνια της κρίσης όμως πολλαπλασιάστηκαν και οι καλοί πλαστογράφοι ίσως να έγιναν καλύτεροι. Ξεκάθαρο δείγμα οι υποθέσεις που φτάνουν καθημερινά στις αίθουσες των Δικαστηρίων. Απάτες, απάτες, απάτες και οι περισσότερες εξ αυτών να συνοδεύονται από πλαστογραφία.

Πώς όμως γίνονται αντιληπτοί; Αυτό το ερώτημα απευθύνουμε στην κ. Βάσω Τζάγκα, την οποία συναντάμε πάνω από ένα μικροσκόπιο «Ένας ικανός πλαστογράφος μπορεί να μιμηθεί τη μορφή και την κίνηση και να παράγει ένα εξαιρετικά επιτυχημένο τελικό προϊόν, όμως δεν μπορεί, ποτέ να αναπαραγάγει τις ατομικές γραφικές κινήσεις, δηλαδή τα εγκεφαλικά αχνάρια του πρωτοτύπου».

Είναι μια από τις μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού, δικαστικές γραφολόγους της πόλης. Κι αν η εργασία σαν είδος είναι σπάνια, δεν μπορούμε να πούμε το ίδιο και για τις υποθέσεις πλαστογραφίας. Συχνές και πολυποίκιλες. Στα χρόνια της επαγγελματικής της δράσης στη Λάρισα, η ίδια έχει καταγράψει όλων των ειδών τις υποθέσεις που αφορούν χειρόγραφες ενδείξεις πάνω σε διάφορες γραφικές επιφάνειες. Ακάλυπτες επιταγές, συναλλαγματικές, τραπεζικές δανειακές συμβάσεις, συμβολαιογραφικές πράξεις, συμβάσεις για έκδοση πιστωτικών καρτών, μισθωτήρια συμβόλαια, πτυχία, ανώνυμα γράμματα με απειλητικό κυρίως περιεχόμενο, αλλά ακόμη και ανώνυμα γράμματα μεταξύ υπαλλήλων σε υπηρεσίες και συλλόγους. Διαθήκες ιδιόγραφες αλλά και δημόσιες, γραφή σε τοίχο με μαρκαδόρο, γραφή σε τοίχο graffiti, χαραγμένη γραφή σε αυτοκίνητα και πόρτες. Με λίγα λόγια απ’ όλα…

Κάποια όμως, σύμφωνα με την ίδια έγιναν ακόμα πιο έντονα τα τελευταία χρόνια και είναι οι υποθέσεις που αφορούν υπογραφές σε συμβάσεις για έκδοση πιστωτικών καρτών, ακάλυπτες επιταγές, συναλλαγματικές, τιμολόγια και πλαστά πτυχία.

«Η παραγωγή της γραφικής κίνησης οφείλεται στην άμεση επιρροή του κεντρικού νευρικού συστήματος που περιλαμβάνει τον εγκέφαλο, την παραγκεφαλίδα και τον νωτιαίο μυελό, με αποτέλεσμα το όποιο γράφον όργανο να είναι κάθε φορά δέκτης και πομπός μηνυμάτων του συγκεκριμένου ατομικού κεντρικού νευρικού συστήματος και της κατάστασης που εκείνη τη στιγμή αυτό βρίσκεται» τονίζει η κ. Τζάγκα από την οποία ζητάμε να σταθούμε συγκεκριμένα στην υπογραφή.

«Η υπογραφή αποτελείται από αυτόματες και υποσυνείδητες δομές που είναι τόσο πολύ μέρος ενός ατόμου όσο και οι άλλες προσωπικές συνήθειες ή συμπεριφορές» μας εξηγεί και η ανάλυση συνεχίζεται με τον υπογραφικό τύπο του κάθε ατόμου για τον οποίο τονίζει «Είναι μοναδικός. Αποτελεί τη φυσική του ταυτότητα και την αποτύπωση της γενικής κατασκευής και ψυχοσωματικής και πνευματικής κατάστασής του, της ατομικότητας, αντίστοιχη της προσωπικότητας και του χαρακτήρα του κάθε ατόμου, που ποτέ δεν μπορεί να ταυτιστεί με την υπογραφή άλλου ατόμου. Αντίθετα διαφέρουν από άτομο σε άτομο, όπως οι εκφράσεις του προσώπου, οι κινήσεις, ο χαρακτήρας». Αν μη τι άλλο, εντυπωσιακό το πόσο μοναδική είναι μια υπογραφή.

Κάτι που μόνο εύκολο δεν είναι. Το πρόβλημα αναγνώρισης γραφής και υπογραφής εμφανίζει μεγάλη ομοιότητα με την αναγνώριση των άγνωστων δακτυλικών αποτυπωμάτων, σύμφωνα με την κ. Τζάγκα. «Βέβαια υπάρχει όμως μια ουσιαστική διαφορά καθώς στα δακτυλικά αποτυπώματα δεν υπάρχει αλλαγή μέχρι και τον θάνατο, εκτός αν υπάρξει τραύμα, ενώ η υπογραφή διέρχεται από φυσικές αλλαγές και όχι σπάνια επηρεάζεται από την κόπωση, την ασθένεια, τα γηρατειά, το περιβάλλον. Όλα τα προβλήματα στην εγκληματική αναγνώριση είτε αφορούν άτομα, είτε σφαίρες, είτε κάλυκες, μέθοδο λειτουργίας, δακτυλικά αποτυπώματα ή γραφή με το χέρι, έχουν ένα κοινό σημείο. Όταν υπάρχει δυσκολία στον καθορισμό της ταυτότητας ή μη ταυτότητας των πραγμάτων που επιχειρείται να αναγνωριστούν, όλα τα στοιχεία ή ιδιότητες που συντελούν την ατομικότητα πρέπει να αναλυθούν και να αξιολογηθούν πριν γίνει δυνατός ένας θετικός και συγκεκριμένος καθορισμός».

Στηριζόμενη σε αυτή τη μοναδικότητα λοιπόν η Δικαστική Γραφολογία, αποτελεί την ερευνητική επιστήμη που εντοπίζει τις διαφορές ατομικών γραφολογικών χαρακτηριστικών, προκειμένου να διαπιστωθεί η γνησιότητα ή μη της υπογραφής και η ταυτότητα του πλαστογράφου.

Οι σημειώσεις στο δημοσιογραφικό μπλοκάκι πολλές. Το παίρνει για ματιά στα χέρια της η κ. Τζάγκα και επεξεργαζόμενη τα γράμματα μας αφήνει άφωνους με την ανάλυση του υπογράφοντα. «Ένας γραφολόγος παρατηρεί όλα τα σημεία ή σύνδρομα ενός γραψίματος, των οποίων ο συνδυασμός φανερώνει μια ή περισσότερες ιδιαιτερότητες του γράφοντα. Οφείλει να διαθέτει επαρκή γνώση της ψυχολογίας, ώστε να μπορεί να κατανοεί και να εξηγεί τη δομή και τις λεπτές αποχρώσεις της προσωπικότητας του κάθε γράφοντος. Ουσιαστικά η γραφολογία συνδέεται στενά τόσο με τη νευρολογία όσο και με την ψυχολογία». Έτσι εξηγούνται όλα.

Προσοχή λοιπόν. Όχι μόνο στο πού βάζετε την υπογραφή σας. Αλλά και στο πώς…

Κώστας Γκιάστας

Φωτ.: Κώστας Τσάντζος