Η συνεχιζόμενη αποχή των συμβολαιογράφων, με το αίτημα της διασφάλισης της εύρυθμης και ασφαλούς διεξαγωγής των πλειστηριασμών και της άμεσης νομοθέτησης διατάξεων προστασίας της πρώτης κατοικίας, έχει αναστείλει για την ώρα τις διαδικασίες, ωστόσο όταν επανακάμψουν στα καθήκοντά τους, για την απονομή της δικαιοσύνης, θα επιστρέψει και ο… εφιάλτης!
Μέχρι και προχθές την Παρασκευή στο Ειρηνοδικείο Λάρισας, στο ειδικό βιβλίο προγραμμάτων, έχουν καταγραφεί από την αρχή του χρόνου, 90 πλειστηριασμοί ακίνητης, κυρίως, περιουσίας, εκ των οποίων τα 21 αφορούν σε σπίτια, σε επαγγελματικές στέγες και σε οικόπεδα στον Δήμο Λαρισαίων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι από την αρχή του χρόνου έως και τις 15 Σεπτεμβρίου είχαν δημοσιευτεί 52 πλειστηριασμοί ενώ με την έναρξη του νέου δικαστικού έτους έως και σήμερα προστέθηκαν άλλοι 38, παρουσιάζοντας αύξηση πάνω από 70% μέσα σε δύο μήνες!
"Οι πλειστηριασμοί που δημοσιεύονται, όπως σημειώνει στην "Ε" ο πρόεδρος των δικαστικών επιμελητών ν. Λάρισας Νίκος Κατσακιώρης, ελάχιστοι είναι από φυσικά ή νομικά πρόσωπα. Επισπεύδοντες (αυτοί που κινούν δηλαδή τους πλειστηριασμούς) είναι τράπεζες, κυρίως για οφειλές από καταναλωτικά, στεγαστικά ή επιχειρηματικά δάνεια, πίσω από τα οποία βρίσκονται πολλαπλάσια χρέη. Κοινή διαπίστωση, όπως υπογραμμίζει, είναι πως τα διαμερίσματα δεν αφορούν σε α΄ κατοικία αλλά σε κάθε περίπτωση ο αριθμός των πλειστηριασμών αν και αναμενόμενος, είναι μεγάλος".
"Εν μέρει δικαιολογείται, όπως τονίζει ο κ. Κατσακιώρης, από το γεγονός ότι με την επιβολή των περιοριστικών μέτρων διακίνησης κεφαλαίων (capital controls) οι πλειστηριασμοί για ένα διάστημα ανεστάλησαν, ενώ από την αρχή του χρόνου οι απεργίες των δικηγόρων, των δικαστικών επιμελητών και των συμβολαιογράφων, "πάγωσαν" τις διαδικασίες. Ωστόσο συγκριτικά με άλλες χρονιές είναι μεγάλος" πρόσθεσε.
ΘΑ ΑΠΟΚΤΗΣΟΥΝ ΜΑΖΙΚΟΤΗΤΑ
Και από ό,τι φαίνεται, θα αποκτήσουν μαζικότητα καθώς οι τράπεζες, όπως λέγεται, δεν θα επιτρέψουν την ασυδοσία των μεγαλόσχημων που χρωστούν κατά σύστημα και παντού... Η αποφασιστικότητά τους να θέσουν «εκτός συστήματος» τους στρατηγικά κακοπληρωτές είναι δεδομένη.
Σε κάθε περίπτωση το φαινόμενο των μαζικών πλειστηριασμών, βρίσκεται ακόμη στην αρχή του και πολύ σύντομα η κυβέρνηση θα κληθεί να τους διαχειριστεί έχοντας απέναντί της εκατοντάδες νοικοκυριά αλλά και «ομάδες αλληλέγγυων» τις οποίες υποστήριξε και γιγάντωσε στο παρελθόν… Η αλήθεια είναι πως ο ΣΥΡΙΖΑ στήριξε στο παρελθόν όσο κανείς άλλος το κίνημα κατά των πλειστηριασμών σπιτιών και επένδυσε στην προσδοκία της Σεισάχθειας. Ως κυβέρνηση τώρα της «κλήρωσε» να αντιμετωπίσει με δραστικές αποφάσεις ένα πρόβλημα για το οποίο αντικειμενικά δεν είχε την πλήρη ευθύνη. Αναγκάστηκε εκών άκων να σηκώσει το χαλί κάτω από το οποίο όλες ανεξαιρέτως οι προηγούμενες κυβερνήσεις είχαν επιμελώς κρύψει τα 110 δισ. των "κόκκινων" και προβληματικών δανείων και να βρει λύσεις που κινούνται σε εντελώς αντίθετη κατεύθυνση από όσα πρέσβευε...
Αυτή τη στιγμή μπορεί να βρίσκονται σε αναμονή 90 συνολικά πλειστηριασμοί ακινήτων στον νομό αλλά καθημερινά προστίθενται κι άλλοι και ο αριθμός των ακινήτων που θα πάρουν σειρά θα διευρυνθεί το προσεχές διάστημα. Ήδη οι δανειστές και η ΕΚΤ ασκούν ισχυρές πιέσεις στο τραπεζικό σύστημα να ξεκινήσει πλειστηριασμούς σπιτιών και επιχειρηματικών ακινήτων «προς παραδειγματισμό», με την Alpha Bank, την Eurobank και την Πειραιώς να δείχνουν το μεγαλύτερο, προς το παρόν, ζήλο.
Και αυτό θα είναι μια πρόγευση όσων θα ακολουθήσουν το επόμενο διάστημα καθώς μόλις ολοκληρωθεί και το νέο νομοθετικό πλαίσιο για τα επιχειρηματικά δάνεια το "κυνήγι" των μη συνεργάσιμων δανειοληπτών θα είναι αδιάλειπτο.
Άλλωστε από τη στιγμή που η κυβέρνηση συμφώνησε να αρθούν πλήρως οι περιορισμοί και να διατηρηθεί προσωρινά ένα ιδιαίτερα αυστηρό πλαίσιο προστασίας μόνο για την α΄ κατοικίας ως το 2018, το έδαφος είναι στρωμένο και οι πλειστηριασμοί θα αποτελέσουν ένα από τα βασικότερα εργαλεία είσπραξης χρεών…
Παρενθετικά να θυμίσουμε πως τον περασμένο μήνα κυβερνητικοί κύκλοι με ανεπίσημο έγγραφο (non paper) και με αφορμή τη φασαρία που γινόταν στον Τύπο και τα social media, με τις σχετικές κινητοποιήσεις, για τους πλειστηριασμούς ακινήτων, παραδέχτηκε πως "μέχρι το τέλος του 2016 οι τράπεζες έχουν εντάξει στον προγραμματισμό τους 2.000 πλειστηριασμούς σε όλη τη χώρα. "Από τα μέχρι στιγμής στοιχεία, σημείωναν, προκύπτει ότι στοχεύουν σε μεγάλα ακίνητα, που βαρύνονται με δάνεια τα οποία έχουν βρεθεί στο "κόκκινο", πάνω από δύο χρόνια. Με βάση τα Δελτία Πλειστηριασμών που διατίθενται, μόνο ένα μικρό ποσοστό αφορά πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας και πρόκειται για ακίνητα μεγάλης αξίας" έλεγαν καθησυχάζοντας πως "σε περίπτωση που οι δανειολήπτες είναι συνεργάσιμοι με τις τράπεζες, ακόμα και αν αδυνατούν να πληρώσουν, είναι πρακτικά αδύνατον οι τράπεζες να ξεκινήσουν δικαστικές διαδικασίες εναντίον της περιουσίας τους χωρίς το χρέος τους να έχει ρυθμιστεί σε επίπεδα τέτοια που να μπορούν να αποπληρώνουν τη δόση".
ΠΡΟΣ e-ΠΛΕΙΣΤΗΡΙΣΜΟΥΣ
Πάντως στο παρασκήνιο και με δεδομένο ότι η επικρατούσα κατάσταση με τους πλειστηριασμούς και τις συνεχείς αναβολές εξαιτίας των προπηλακισμών των συμβολαιογράφων, δεν μπορεί να συνεχιστεί, αναζητείται λύση στους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς. Σχεδιάζεται δηλαδή η διαδικασία να προχωρά ηλεκτρονικά χωρίς τη φυσική παρουσία αυτού του επισπεύδοντος ή του συμβολαιογράφου. Τη λύση αυτή προκρίνουν και οι τράπεζες επειδή θεωρούν ότι έτσι θα ενθαρρυνθεί η συμμετοχή περισσότερων πλειοδοτών και η διαδικασία θα γίνει πιο επικερδής για τον πωλητή.
ΠΩΣ ΠΑΡΕΧΕΤΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
Σε κάθε περίπτωση να σημειώσουμε πως προστασία από πλειστηριασμούς των τραπεζών παρέχεται μόνο μέσω του νόμου Κατσέλη, κάτι που σημαίνει ότι όποιος δεν έχει ενταχθεί σε αυτόν, κινδυνεύει να πλειστηριαστεί ακόμη και η πρώτη κατοικία του. Όμως ακόμη και αυτή η προστασία, προσφέρεται υπό δύο πολύ συγκεκριμένους όρους, πέραν των εισοδηματικών και λοιπών κριτηρίων. Αφενός ότι ο δανειολήπτης θα ρυθμίσει το δάνειό του κατά τρόπο ώστε να διασφαλίζεται ότι οι πιστωτές δεν θα βρεθούν σε χειρότερη οικονομική θέση από αυτή που θα βρίσκονταν σε περίπτωση πλειστηριασμού, και αφετέρου ότι όλα τα υπόλοιπα περιουσιακά στοιχεία που θα κρίνει το δικαστήριο, θα μπορούν να κατάσχονται και να εκποιούνται προκειμένου να αποπληρώνονται οι πιστωτές.
Επιπροσθέτως για να υπάρξει απόλυτη προστασία στους οφειλέτες χαμηλών εισοδηματικών κατηγοριών πρέπει να ικανοποιούνται τα εξής κριτήρια:
* Η πρώτη κατοικία να είναι αντικειμενικής αξίας έως 120.000 ευρώ για τον άγαμο, έως 160.000 ευρώ για τον έγγαμο, με την προσαύξηση για κάθε παιδί και μέχρι 3 συνολικά να ανέρχεται στα 20.000 ευρώ.
* Οι οφειλέτες αυτής της κατηγορίας πρέπει να έχουν εισόδημα που είναι ίσο ή υπολείπεται των ευλόγων δαπανών διαβίωσης (όπως αυτές διαμορφώνονται στην τέταρτη ομάδα δαπανών, δηλαδή την ομάδα που περιλαμβάνει και τις δαπάνες για αναψυχή, ταξίδια κ.λπ.). Με βάση τις εύλογες δαπάνες του 2014, αυτό αντιστοιχεί σε ετήσιο εισόδημα έως 8.180 ευρώ για ένα άτομο, 13.917 ευρώ για δύο άτομα, 17.278 για δύο άτομα και ένα τέκνο και 20.639 ευρώ για τετραμελή οικογένεια.
Προστασία, υπό προϋποθέσεις, για την πρώτη κατοικία παρέχεται και για τους οφειλέτες μεσαίων εισοδηματικών στρωμάτων, οι οποίοι πρέπει να καλύπτουν τα ακόλουθα κριτήρια:
* Η πρώτη κατοικία να είναι αντικειμενικής αξίας έως 180.000 ευρώ για τον άγαμο, έως 220.000 ευρώ για τον έγγαμο, με την προσαύξηση για κάθε παιδί και μέχρι 3 συνολικά να ανέρχεται στα 20.000 ευρώ.
* Το εισόδημα δεν πρέπει να υπερβαίνει τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης (ΕΛΣΤΑΤ 2014), προσαυξημένες με έναν συντελεστή της τάξεως του 1,7 (ή 70%). Συνεπώς, το ανώτατο εισοδηματικό όριο διαμορφώνεται στα 13.906 ευρώ για ένα άτομο, στα 23.659 ευρώ για δύο άτομα, με την προσαύξηση για κάθε παιδί και μέχρι 2 συνολικά να ανέρχεται στα 5.714 ευρώ.
Γιώργος Νούλης
