Οι ειδικές προβλέψεις αφορούν σε συνταξιούχους με ποσοστό αναπηρίας 80% καθώς και περιπτώσεις συζύγων συνταξιούχων που στερούνται πλήρως την παροχή του ΕΚΑΣ. Και στις δύο αυτές περιπτώσεις, η απόφαση για το 2019, όπως και για το 2018, ορίζει ότι χορηγείται έκτακτη μηνιαία οικονομική ενίσχυση, ισόποση με το απολεσθέν επίδομα. Επίσης, επισημαίνεται ότι όσοι και φέτος χάνουν το ΕΚΑΣ απαλλάσσονται πλήρως από τη συμμετοχή στη φαρμακευτική δαπάνη. Η πρόνοια ισχύει, βέβαια, μόνο μέχρι και την πλήρη κατάργηση του επιδόματος που θα πραγματοποιηθεί τον επόμενο χρόνο.
Αναλυτικά, η υπουργική απόφαση καθορίζει ότι για το τρέχον έτος το ΕΚΑΣ καθορίζεται στα 12 ευρώ τον μήνα και καταβάλλεται σε όλους όσοι πληρούν τα ίδια κριτήρια -εισοδηματικά και λοιπά- που ίσχυαν και τον περασμένο χρόνο. Στην πράξη, εάν δεν έχουν αλλάξει τα εισοδήματα, οι δικαιούχοι λαμβάνουν μειωμένη παροχή από 35 σε 12 ευρώ τον μήνα.
Υπενθυμίζεται πως το 2019 είναι η τελευταία χρονιά κατά την οποία χορηγείται το ΕΚΑΣ, καθώς το εν λόγω επίδομα μειώθηκε σταδιακά από το 2016 και του χρόνου καταργείται οριστικά. Ειδικότερα, ΕΚΑΣ φέτος δικαιούνται όσοι πληρούν αθροιστικά -ακριβώς όπως και πέρσι- τα εξής κριτήρια (δήλωση για το φορολογικό έτος 2017):
- Είναι συνταξιούχοι που υπέβαλαν αίτηση ή είχαν ήδη συνταξιοδοτηθεί πριν από την 12η Μαΐου 2016.
- Έχουν συμπληρώσει το 65ο έτος της ηλικίας τους. Για τους συνταξιούχους λόγω αναπηρίας με ποσοστό 80% και άνω, καθώς και για τα παιδιά που λαμβάνουν σύνταξη λόγω θανάτου του γονέα τους, δεν απαιτείται η συμπλήρωση ορίου ηλικίας. Σε περίπτωση συμπλήρωσης του 65ου έτους ηλικίας εντός του 2019, το επίδομα καταβάλλεται από την πρώτη του επόμενου της συμπλήρωσης του 65ου έτους της ηλικίας μήνα.
- Έχουν συνολικό καθαρό ετήσιο εισόδημα από συντάξεις (κύριες, επικουρικές και βοηθήματα καταβαλλόμενα σε χρήμα), μισθούς, ημερομίσθια και λοιπά επιδόματα έως 7.720 ευρώ.
- Έχουν συνολικό ετήσιο ατομικό φορολογητέο καθώς και απαλλασσόμενο ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο εισόδημα έως 8.884 ευρώ.
- Έχουν συνολικό ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο καθώς και απαλλασσόμενο ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο εισόδημα έως 11.000 ευρώ.
- Έχουν συνολικό ακαθάριστο ποσό κύριας και επικουρικής σύνταξης που καταβλήθηκαν τον Ιούνιο του 2018 έως 643 ευρώ.
ΑΝΤΙΣΤΑΘΜΙΣΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ
Παράλληλα, ισχύει και μια σειρά από αντισταθμιστικά μέτρα για όσους χάνουν το ΕΚΑΣ και ανήκουν σε ειδικές κατηγορίες όπως:
α) συνταξιούχοι με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω. Εφόσον στερούνται πλήρως την παροχή του ΕΚΑΣ, τους χορηγείται έκτακτη μηνιαία οικονομική ενίσχυση της τάξης των 12 ευρώ τον μήνα.
β) σύζυγοι - συνταξιούχοι που και οι δύο στερούνται πλήρως την παροχή του ΕΚΑΣ. Και σε αυτή την περίπτωση, χορηγείται έκτακτη μηνιαία οικονομική ενίσχυση στον σύζυγο με το μικρότερο ατομικό εισόδημα, ισόποση με την παροχή του ΕΚΑΣ 2019 που έχει απωλεσθεί, ήτοι 12 ευρώ τον μήνα.
Επίσης, απαλλάσσονται πλήρως από τη συμμετοχή στη φαρμακευτική δαπάνη όλοι όσοι στερούνται την παροχή ΕΚΑΣ μέχρι την τελική κατάργησή του, την 1η Ιανουαρίου του 2020.
Να σημειωθεί, τέλος, ότι το δικαιούμενο ποσό ΕΚΑΣ ισούται με τα 2/3 του πλήρους ποσού για τους συνταξιούχους:
α) λόγω γήρατος και αναπηρίας που λαμβάνουν μειωμένη σύνταξη
β) που δεν θεμελιώνουν αυτοτελές δικαίωμα συνταξιοδότησης, με χρόνο ασφάλισης που έχουν πραγματοποιήσει στην Ελλάδα.
Στις περιπτώσεις, δε, προσώπων που είναι συνδικαιούχοι σύνταξης λόγω θανάτου, τα ποσά του ΕΚΑΣ επιμερίζονται κατά το ίδιο ποσοστό επιμερισμού της σύνταξης, όπως προβλέπεται από τις διατάξεις του οικείου ασφαλιστικού φορέα τους, άλλως από την κληρονομική μερίδα τους. Τα ποσά ΕΚΑΣ δεν υπόκεινται σε ασφαλιστικές εισφορές υπέρ του Κλάδου Ασθένειας και Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων.
