Δύο δρόμους θα έχουν από τις αρχές του χρόνου οι δανειολήπτες προκειμένου να προστατέψουν την κύρια κατοικία τους από τον πλειστηριασμό: ή να συμφωνήσουν με την πρόταση ρύθμισης που θα τους κάνει η τράπεζα στο πλαίσιο του «Κώδικα Δεοντολογίας» ή να καταφύγουν στον νόμο Κατσέλη, ο οποίος επίσης τελεί υπό αναθεώρηση.
Ο νόμος που ίσχυσε το 2014 και απαγόρευε τους πλειστηριασμούς της κύριας κατοικίας –έστω και υπό προϋποθέσεις- δεν θα παραταθεί όπως ξεκαθάρισε χθες ο αρμόδιος υπουργός Ανάπτυξης με το επιχείρημα ότι ούτως η άλλως, κατά την εφαρμογή του δεν υπήρχε μεγάλη συμμετοχή. Στην πράξη, όσοι δεν μπορούν να πληρώσουν τις δόσεις των δανείων τους ή που θα καταφύγουν στον νόμο Κατσέλη ή που θα εναποθέσουν τις τύχες τους στα χέρια των τραπεζών. Διότι νομικό πλαίσιο που να τους εξασφαλίζει ότι το σπίτι τους δεν θα βγει στο «σφυρί» επειδή είναι η κύρια και μοναδική κατοικία, πρακτικά δεν θα υπάρχει.
Οι επικεφαλής των τραπεζών, στην πρόσφατη συνάντηση που είχαν με τον πρωθυπουργό, ξεκαθάρισαν ότι το να προχωρήσεις σε πλειστηριασμούς ακινήτων – πόσο μάλλον όταν αυτά αποτελούν την πρώτη κατοικία του δανειολήπτη - δεν είναι μέσα στις προθέσεις τους. εωρητικά βέβαια, αυτό το ενδεχόμενο θα υπάρχει. Το 2014, υπήρχε και η νομοθετική ρύθμιση προστασίας από τις κατασχέσεις η οποία ίσχυε έστω και υπό προϋποθέσεις (αξία ακινήτου, εισόδημα και υποχρέωση καταβολής ενός μέρους του εισοδήματος κάθε μήνα στην τράπεζα). Τελικώς, τις διατάξεις του νομοθετικού πλαισίου αξιοποίησαν περίπου από 3.500 δανειολήπτες.
Ο Κώδικας Δεοντολογίας από μόνος του, δεν παρέχει προστασία από την κατάσχεση. Ο Κώδικας Δεοντολογίας είναι ένα πλαίσιο εναλλακτικών προτάσεων για ρύθμιση που μπορούν να αξιοποιήσουν οι δανειολήπτες με τη σύμφωνη γνώμη των τραπεζών έτσι ώστε να πάψει το δάνειο τους να είναι κόκκινο. Προστασία από την κατάσχεση υπάρχει επί της ουσίας μόνο όταν ο δανειολήπτης τηρεί τη ρύθμιση. Ο ίδιος ο Κώδικας αναφέρει ρητά ότι υπάρχει το ενδεχόμενο κατάσχεσης και πλειστηριασμού ακόμη και στην περίπτωση που ένας δανειολήπτης θεωρηθεί «μη συνεργάσιμος».
Αν κάποιος δεν θελήσει να αποδεχτεί τη ρύθμιση που θα του κάνει η τράπεζα, η μοναδική λύση θα είναι πλέον η προσφυγή στον νόμο Κατσέλη. Ο νόμος θα αναθεωρηθεί έτσι ώστε να ισχύει και πάλι ο εξωδικαστικός συμβιβασμός. Επίσης, οι υποθέσεις θα ομαδοποιούνται πλέον κατά την εκδίκασή τους σε τρεις κατηγορίες (υποθέσεις χωρίς ακίνητα, υποθέσεις μόνο με πρώτη κατοικία και υποθέσεις με διάφορα ακίνητα) ενώ θα υπάρξει απόπειρα να αλλάξουν οι δικάσιμοι υποθέσεων που έχουν ήδη ενταχθεί στον νόμο έτσι ώστε να περιοριστεί η «ουρά» η οποία έχει φτάσει μέχρι και το 2027.
