Του Γιώργου Νούλη
Την ώρα που τα νοικοκυριά ετοιμάζονται για ένα «καυτό» εξάμηνο
καθώς από τον Ιούλιο και έως το τέλος του έτους θα πρέπει να καταβάλουν 11 δισ. ευρώ σε φόρους εισοδήματος, ειδική εισφορά αλληλεγγύης, τέλος επιτηδεύματος, φόρο πολυτελούς διαβίωσης, Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων αλλά και για τα τέλη κυκλοφορίας του 2015, η ανησυχία και ο προβληματισμός του Υπ. Οικονομικών για νέα έκρηξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών είναι έντονος...
Τα ανεξόφλητα χρέη των πολιτών έχουν φτάσει πλέον στα 66,3 δισ. ευρώ καθώς μέσα στους πρώτους μήνες του 2014 αυξήθηκαν κατά 5,2 δισ. επιβεβαιώνοντας την αδυναμία των φορολογούμενων να πληρώσουν και οι φόβοι ότι μπορούν να δυναμιτίσουν επικίνδυνα τη δημοσιονομική προσαρμογή είναι μεγάλοι. Τα πράγματα είναι προφανές, πως θα δυσκολέψουν από τον επόμενο μήνα, καθώς θα κληθούν να πληρώσουν στην εφορία μαζεμένους φόρους για τα εισοδήματά τους και την ακίνητη περιουσία τους, τους οποίους αν δεν τους πληρώσουν διατρέχουν τον κίνδυνο επιβολής τσουχτερών προστίμων και κατασχέσεων μισθών, καταθέσεων και άλλων περιουσιακών στοιχείων.
Η είσπραξη 11 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του έτους αναμφίβολα θεωρείται ένας ιδιαίτερα δύσκολος στόχος, όταν κάθε μήνα οι φορολογούμενοι αφήνουν απλήρωτους φόρους 1 δισ. ευρώ. Συνεπώς το οικονομικό επιτελείο λογικά θα επαναφέρει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με την τρόικα τη βελτίωση των όρων της ρύθμισης για την τμηματική εξόφληση των οφειλών προς την εφορία προκειμένου να διευκολυνθούν οι φορολογούμενοι που αδυνατούν να ανταποκριθούν στις φορολογικές τους υποχρεώσεις, αλλά και να ενισχυθούν τα φορολογικά έσοδα.
Το αίτημα για αύξηση του αριθμού των δόσεων της πάγιας ρύθμισης έως 48 αντί 12, που ισχύει σήμερα, τη μείωση του επιτοκίου, το οποίο χαρακτηρίζεται υψηλό, καθώς και την κατάργηση της υποχρέωσης εμπράγματων εγγυήσεων θα τεθούν εκ νέου προς συζήτηση.
Παρενθετικά να σημειώσουμε πως η σημερινή πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων δεν έχει αποδώσει τα αναμενόμενα λόγω της χαμηλής ανταπόκρισης των οφειλετών, που σε πολλές περιπτώσεις αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στο ύψος των δόσεων που προκύπτουν απ' αυτήν. Μια νέα ρύθμιση με ευνοϊκότερους όρους εκτιμάται ότι θα συμβάλει στην αύξηση των δημοσίων εσόδων, καθώς θα μπορέσουν να υπαχθούν σε αυτήν περισσότεροι φορολογούμενοι.
Ειδικότερα, το δεύτερο εξάμηνο του 2014 οι φορολογούμενοι θα πληρώσουν τους εξής φόρους και τα εξής ποσά όπως έχουν προϋπολογιστεί:
1. Φόρος εισοδήματος. Η πλειοψηφία των φορολογουμένων θα πληρώσουν αυξημένο φόρο εισοδήματος σε σχέση με το 2013, γεγονός που οφείλεται στις πρόσφατες αλλαγές στη φορολογία που προβλέπουν την κατάργηση των αφορολόγητων ορίων για μισθωτούς, συνταξιούχους, την κατάργηση του αφορολόγητου για τα παιδιά, τη μείωση των φοροαπαλλαγών και των εκπτώσεων. Επίσης φέτος τα εισοδήματα από ενοίκια φορολογούνται αυτοτελώς και δεν εντάσσονται στην κλίμακα φορολογίας εισοδήματος.
Ο φόρος εισοδήματος το 2014 θα πληρωθεί σε τρεις, δίμηνες δόσεις μέχρι το τέλος του έτους και το συνολικό ποσό που θα καταβληθεί θα ανέρχεται στα 5,3 δισ. ευρώ.
2. Εισφορά Αλληλεγγύης. Η έκτακτη αυτή εισφορά, που έχει καταστεί πλέον μόνιμη, επιβάλλεται στα εισοδήματα πάνω από 12.000 ευρώ. Ειδικότερα:
- Για συνολικό καθαρό εισόδημα 12.001 ευρώ έως 20.000 ευρώ, η ειδική εισφορά υπολογίζεται με συντελεστή 1% επί ολόκληρου του ποσού.
- Για συνολικό καθαρό εισόδημα από 20.001 ευρώ έως και 50.000 ευρώ, η ειδική εισφορά υπολογίζεται με συντελεστή 2% επί ολόκληρου του ποσού.
- Για συνολικό καθαρό εισόδημα από 50.001 έως και 100.000 ευρώ, η ειδική εισφορά υπολογίζεται με συντελεστή 3% επί ολόκληρου του ποσού.
- Για συνολικό καθαρό εισόδημα από 100.001 ευρώ και άνω, η ειδική εισφορά υπολογίζεται με συντελεστή 4% επί ολόκληρου του ποσού.
Στο δεύτερο εξάμηνο θα καταβληθούν 1,178 δισ. ευρώ.
3. Τέλος επιτηδεύματος: Το τέλος θα επιβληθεί σε όσους επιτηδευματίες, φυσικά ή νομικά πρόσωπα, άσκησαν δραστηριότητα μέσα στη διαχειριστική περίοδο 2013. Συνολικά θα καταβληθούν 227,7 εκατ. ευρώ.
4. Φόρος πολυτελείας: Υπόχρεοι καταβολής του φόρου πολυτελούς διαβίωσης είναι οι φορολογούμενοι οι οποίοι κατά τη διάρκεια του 2012 είχαν στην κατοχή τους:
- Ι.Χ. με κινητήρες από 1.929 κυβικά εκατοστά και άνω, πισίνες και αεροσκάφη. Το ποσό που θα πληρώσουν οι υπόχρεοι ανέρχεται στα 141 εκατ. ευρώ.
5. Τέλη κυκλοφορίας. Το υπουργείο Οικονομικών υπολογίζει να εισπράξει το 2014 το ποσό των 1,53 δισ. ευρώ.
6. Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ): Από τον Ιούλιο του 2014 θα ξεκινήσουν οι φορολογούμενοι να πληρώσουν τον ΕΝΦΙΑ. Θα επιβαρύνει όλες τις κατηγορίες ακινήτων, δηλαδή κτίσματα, οικόπεδα εντός σχεδίου ή οικισμών και αγροτεμάχια. Θα επιβάλλεται αυτοτελώς σε κάθε ακίνητο και θα υπολογίζεται επί των επιφανειών. Το υπουργείο Οικονομικών υπολογίζει να εισπράξει από τους φόρους στην ακίνητη περιουσία το ποσό των 2,65 δισ. ευρώ.
Εδώ πρέπει να προσέξουμε ότι λογικά και με βάση τους σχεδιασμούς, δεν θα περιμένουμε κάποιο χαρτί πληρωμής από το ταχυδρομείο, αλλά θα μας αποσταλεί μέσω e-mail ή μέσω του λογαριασμού μας στο Taxis η ειδοποίηση, την οποία θα πρέπει να εκτυπώσουμε και να πάμε στην Τράπεζα για πληρωμή.
7. Συμπληρωματικός φόρος επί των ακινήτων: Ο φόρος επιβάλλεται στο σύνολο της αξίας των κτισμάτων και των εντός σχεδίου ή οικισμών οικοπέδων με αφορολόγητο όριο και προοδευτική κλίμακα. Το αφορολόγητο όριο είναι αυξημένο στις 300.000 ευρώ από 200.000 ευρώ που ισχύει σήμερα στον ΦΑΠ.
ΑΚΑΤΑΣΧΕΤΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ
Με όλη αυτή τη φοροκαταιγίδα που θα υποστούν τα νοικοκυριά έχοντας ξεπεράσει προ πολλού τα όρια των φοροδοτικών τους αντοχών, λογικό είναι να φοβούνται κατασχέσεις καταθετικών λογαριασμών.
Και ναι μεν ο φορολογικός μηχανισμός δεν στοχεύει σε τραπεζικούς λογαριασμούς μικροκαταθετών ή μικροοφειλετών, καθώς αυτοί προστατεύονται από το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο περί ακατάσχετου έως 1.500 ευρώ ωστόσο η πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας με την οποία κρίθηκαν νόμιμες οι κατασχέσεις χρηματικών ποσών που βρίσκονται σε τραπεζικούς λογαριασμούς χωρίς την προηγούμενη ενημέρωση του οφειλέτη, μόνο για εφησυχασμό δεν είναι.
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ
Γι’ αυτό τι πρέπει να κάνουν όσοι οφείλουν ή θεωρούν εκ των πραγμάτων ότι θα καταστούν οφειλέτες;
Θα πρέπει να σπεύσουν να προβούν άμεσα σε δήλωση προς την τράπεζα που τηρούν λογαριασμό, για τον οποίο επιθυμούν να ισχύει το ακατάσχετο των 1.500 ευρώ για ατομικό τους λογαριασμό ή των 2.000 ευρώ για κοινό λογαριασμό.
Συνήθως οι Τράπεζες δεν ερευνούν αν ο λογαριασμός που τηρεί στην τράπεζα ο πολίτης είναι λογαριασμός στον οποίο κατατίθεται ο μισθός ή η σύνταξη ή το ασφαλιστικό επίδομα και κατάσχουν το σύνολο του ποσού. Για τον λόγο αυτό είναι απαραίτητο να δηλώνεται ο ακατάσχετος λογαριασμός.
Σημειώνεται πως ο νόμος προβλέπει ότι για ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο άνω των 500 ευρώ δύνανται να επιβληθούν όλα τα εναλλακτικά αναγκαστικά μέτρα είσπραξης, συμπεριλαμβανομένων και των κατασχέσεων ακινήτων. Δηλαδή για ένα χρέος 501 ευρώ μπορεί η Εφορία να ζητήσει κατάσχεση ακινήτου. Ακόμη, η Εφορία μπορεί να προχωρήσει σε κατάσχεση αυτοκινήτου ή οποιουδήποτε άλλου κινητού περιουσιακού στοιχείου του οφειλέτη, εφόσον χρωστάει πάνω από 500 ευρώ.
ΑΚΑΤΑΣΧΕΤΑ ΕΠΙΔΟΜΑΤΑ
Πάντως πέραν των 1.500 ευρώ, ακατάσχετα είναι και προνοιακά επιδόματα όπως των πολυτέκνων και των τετραπληγικών, καθώς και το κοινωνικό μέρισμα. Το Υπ. Οικονομικών έχει διευκρινίσει πως «ο Νόμος 4254/2014 για κατασχέσεις χρημάτων από τραπεζικούς λογαριασμούς φορολογούμενων με χρέη προς το Δημόσιο διασφαλίζει το ακατάσχετο ποσό των 1.500 ευρώ μηνιαίως. Επιπλέον, προβλέπει ρητά ότι πέραν των 1.500 ευρώ, είναι ακατάσχετα προνοιακά επιδόματα όπως των πολυτέκνων και των τετραπληγικών, καθώς και το κοινωνικό μέρισμα. Οι περιπτώσεις εσφαλμένων κατασχέσεων από τις τράπεζες οφείλονται στο γεγονός ότι οι φορολογούμενοι δεν δήλωσαν στις τράπεζες τα ορθά στοιχεία προέλευσης των χρημάτων που διατηρούσαν στους λογαριασμούς τους ή δεν δήλωσαν τον έναν μοναδικό λογαριασμό τους για τον οποίο θα ισχύει το ακατάσχετο».
ΝΕΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗ
Πάντως το υπουργείο έχει ήδη ετοιμάσει και θα ενεργοποιήσει εντός των ημερών μια νέα ηλεκτρονική εφαρμογή, όπου οι φορολογούμενοι θα μπορούν μέσω του TAXISnet να δηλώνουν τον έναν μοναδικό λογαριασμό τους για τον οποίο ισχύει το ακατάσχετο, ώστε να προλαμβάνονται πλήρως τα περιστατικά εσφαλμένης κατάσχεσης».
