ΣΤΑ ΜΑΧΑΙΡΙΑ
(Knives Out)
Μυστηρίου- Διάρκεια: 130΄-Παραγωγή: Η.Π.Α., 2019- Σενάριο και Σκηνοθεσία: Ράιαν Τζόνσον- Πρωταγωνιστούν: Ντάνιελ Κρεγκ, Κρις Έβανς, Άνα ντε Άρμας, Τζέιμι Λι Κέρτις, Κρίστοφερ Πλάμερ-Κατάλληλη για άνω των 12 ετών.
Ο πλούσιος συγγραφέας βιβλίων μυστηρίου Χάρλαν Θρόμπι (Κρίστοφερ Πλάμερ) βρίσκεται νεκρός ανήμερα των γενεθλίων του. Αν και οι συγγενείς του πείθονται πως αυτοκτόνησε, η άφιξη του ντετέκτιβ Μπενουά Μπλανκ (Ντάνιελ Γκρεγκ) ανατρέπει τα δεδομένα. Ο Μπλανκ ξεκινά άμεσα τις ανακρίσεις, ενημερώνοντας τους οικείους του θύματος ότι κάποιος άγνωστος τον προσέλαβε για να διαλευκάνει τον φόνο.
Ένας φόνος, πολλοί οι ύποπτοι, αμέτρητα τα κίνητρα. Κάπως έτσι η Αγκάθα Κρίστι βρίσκει έναν αντάξιο κινηματογραφικό συνάδελφο στο πρόσωπο του σεναριογράφου και σκηνοθέτη Ράιαν Τζόνσον. Το πρωτότυπο σενάριό του μελετά την εξιχνίαση του θανάτου της κεφαλής της οικογένειας των Θρόμπι. Το μυστήριο είναι δαιδαλώδες και εθιστικό. Όχι, ο μπάτλερ δεν το έκανε αυτή τη φορά, γιατί απλούστατα δεν υπάρχει μπάτλερ στο επιβλητικό σπίτι του νεκρού. Στην πλοκή τα πάντα είναι πιθανά και το κρυφτούλι του Τζόνσον με τους θεατές κρατά αμείωτο το σασπένς. Οι χαρακτήρες προσδιορίζονται από ό,τι τους καθιστά ενόχους και παράλληλα κορυφώνεται η αμφιβολία.
Στα χέρια του ντετέκτιβ Μπλανκ πέφτουν ο ένας μετά τον άλλο οι παρευρισκόμενοι για ανάκριση. Καθισμένοι σε καρέκλα που μοιάζει ηλεκτρική και έχοντας πίσω τους έναν στεφάνι από μαχαίρια, εξαπολύουν τα δικά τους «μαχαίρια». Ο Μπλανκ μαθαίνει αυτά που εκείνοι θέλουν να μάθει, ενώ ο θεατής μέσω αναδρομών στο παρελθόν γίνεται γνώστης πραγμάτων που ο δαιμόνιος ντετέκτιβ δεν υποψιάζεται. Το αναπάντεχο λειτουργεί καλύτερα στο Βικτωριανής εποχής σπίτι των Θρόμπι. Η εξεζητημένη διακόσμηση εντυπωσιάζει και τα σκηνοθετικά σχέδια του Τζόνσον εκτελούνται στην εντέλεια στην πλούσια οικία. Ακόμα και η τοποθεσία της, μακριά από αδιάκριτα βλέμματα, χρησιμοποιείται ως χώρος που αναβλύζει μυστικά και ανομολόγητες πράξεις.
Από το all star καστ ξεχωρίζουν ο Πλάμερ για τη στιβαρή ερμηνεία του και ο Κρεγκ, ο οποίος είναι ισοπεδωτικός ως Μπλανκ. Ο Μπλανκ θυμίζει τον Ηρακλή Πουαρό στην αυτοπεποίθηση, στο κοφτερό μυαλό και την αετίσια ματιά, ενώ έχει και μια περίεργη προφορά, όπως ο Βέλγος συνάδελφός του. Μετά τον Πουαρό, λοιπόν, έρχεται ο Μπλανκ. Η Αγκάθα Κρίστι συναντά τον Ράιαν Τζόνσον και ο τελευταίος, ως καλός της μαθητής, την ξεπερνά!
*****/5

ΠΑΙΧΙΝΔΙΑ ΖΕΥΓΑΡΙΩΝ
(Double Vies/ Non-Fiction)
Κομεντί-Έγχρωμη-Διάρκεια: 108΄– Παραγωγή: Γαλλία, 2019- Σκηνοθεσία και Σενάριο: Ολιβιέ Ασαγιάς- Πρωταγωνιστούν: Ζιλιέτ Μπινός, Γκιγιόμ Κανέ, Βενσάν Μακέιν, Πασκάλ Γκρεγκορί-Κατάλληλη για άνω των 15 ετών.
Ο συγγραφέας Λεονάρντ (Βενσάν Μακέιν) ξαφνιάζεται, όταν ο εκδότης του Αλέν (Γκιγιόμ Κανέ) αρνείται για πρώτη φορά να εκδώσει βιβλίο του. Η σύζυγος του τελευταίου, Σελένα (Ζιλιέτ Μπινός), υποψιάζεται πως ο Αλέν ανακάλυψε ότι η γυναίκα την οποία περιγράφει σε σκηνές πάθους στις σελίδες του βιβλίου του ο Λεονάρντ είναι η ίδια.
Πίσω από τις λέξεις του σεναρίου κρύβεται ο Ολιβιέ Ασαγιάς που μας εξαντλεί με τη φλυαρία του. Ο κατά τα άλλα αξιοθαύμαστος δημιουργός, βάζει στόχο της ταινίας του να «εξοντώσει» τον θεατή με τους ατελείωτους διαλόγους και τους υπότιτλους που «τρέχουν» σαν μαραθωνοδρόμοι. Πιθανόν να προσπαθεί να ξυπνήσει τον Γούντι Άλεν που κρύβει μέσα του, αλλά απέχει πολύ από τη γραφή του Αμερικανού κωμικού.
Τα πράγματα για τον Ασαγιάς έχουν μια επιφανειακή σοβαρότητα και ωθούνται από την εξαπάτηση και την απιστία. Οι πρωταγωνιστές/πρωταγωνίστριες θίγουν θέματα όπως το μέλλον των εκδόσεων και του παραδοσιακού βιβλίου. Το συγκεκριμένο ζήτημα απασχολεί στην πλοκή τον Αλέν και τους συνεργάτες του. Αναλύσεις επί αναλύσεων γίνονται για τις νέες τεχνολογίες, τα ηλεκτρονικά βιβλία και όλες εκείνες τις εξελίξεις που πιθανόν να απειλήσουν στο μέλλον την έντυπη γνώση. Στην περίπτωση του Αλέν, ο ίδιος τείνει περισσότερο προς την παραδοσιακή μορφή του βιβλίου, ενώ η ερωμένη του και νέα διαφημίστρια του οίκου, Λορ, είναι πεπεισμένη για την επικράτηση των ψηφιακών μέσων. Εκπροσωπώντας το παλιό και το νέο αντίστοιχα, οι δυο τους θα αναμετρηθούν και θα παραμείνουν σταθεροί στα πιστεύω τους.
Ένα άλλο θέμα που προσεγγίζει ο Ασαγιάς είναι η έμπνευση που προσφέρουν πραγματικά πρόσωπα στους συγγραφείς μυθιστορημάτων. Όταν η ταύτιση είναι άμεση, ακόμα και στην περίπτωση που τα ονόματα των ηρώων αλλάζουν, το έργο αυτομάτως περνάει στο non-fiction και τότε ανακύπτουν προβλήματα. Έτσι, και η Σελένα γίνεται η ηρωίδα του Λεονάρντ, ο οποίος προσπαθεί να κουκουλώσει την όποια ομοιότητα της μυθοπλασίας με την αληθινή ζωή. Εδώ ο Ασαγιάς δηλώνει ξεκάθαρα πως ανέκαθεν οι συγγραφείς χρησιμοποιούσαν αναφορές από τη ζωή τους στο έργο τους. Οι σκέψεις, τα συναισθήματα και οι άνθρωποι που συναντούν γίνονται κομμάτια της δημιουργικής τους φαντασίας και αποτυπώνονται στο χαρτί. Για τους χαρακτήρες της ταινίας οι μπίζνες και η λογοτεχνία ακολουθούν την πεπατημένη και στον ίδιο δρόμο «τρέχουν» και οι προσωπικές σχέσεις. Η απιστία είναι πρόσκαιρη και όλα μονομιάς επιστρέφουν σε ό,τι κάνει τους ήρωες να αισθάνονται ασφαλείς.
Ο Ασαγιάς με έναν ελαφρύ γαλλικό τόνο μας ρίχνει στα βαθιά των προβλημάτων των σύγχρονων αστών, αλλά μας τρελαίνει με τον γρήγορο ρυθμό του διαλόγου. Έχοντας στο ενεργητικό του σενάρια ταινιών, όπως το εξαιρετικό «Rendez-vous» (1985) και το «Alice et Martin» (1998) του Αντρέ Τεσινέ, φαίνεται να επηρεάζεται ιδιαίτερα από τον κόσμο της συγγραφής, στον οποίο ανήκει δικαιωματικά. Και αυτό, διότι μετά το «D'après une histoire vraie» (2017) του Ρομάν Πολάνσκι, στο οποίο καταπιανόταν με τη λεπτή γραμμή που χωρίζει την πραγματικότητα από τη μυθοπλασία στη λογοτεχνία, επιστρέφει στην ίδια θεματική. Μόνο που αυτή τη φορά δεν μας εντυπωσιάζει, όσο και αν το καστ βιώνει με επιτυχία τα κινηματογραφικά του παιχνίδια!
**/5

Από τη Δέσποινα Τριανταφυλλίδου,
Δρ. Κινηματογράφου του Α.Π.Θ.,
μέλος της Ελληνικής Ακαδημίας
Κινηματογράφου και της
Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών
Κινηματογράφου