Επιμέλεια: Σοφία Ορφανιώτη
Αναμφίβολα είναι μια περιοχή του νομού Λάρισας με απαράμιλλη φυσική ομορφιά, με το απέραντο γαλάζιο, του ουρανού και της θάλασσας μαζί να δεσπόζει και να προσελκύει ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες χιλιάδες επισκέπτες. Η περιοχή της Αγιάς όμως- διότι περί αυτής πρόκειται-δεν είναι μόνον αυτό. Διαθέτει πολλούς χώρους που αναδεικνύουν με τον πιο πειστικό τρόπο τον πλούσιο πολιτιστικό, ιστορικό και θρησκευτικό της πλούτο.
Δυστυχώς αυτοί οι χώροι τέχνης και πολιτισμού, είναι άγνωστοι στους περισσότερους και στην καλύτερη περίπτωση αν κάποιοι τους γνωρίζουν, δεν τους δόθηκε η ευκαιρία να τους επισκεφθούν. Ο πολιτιστικός διαδικτυακός οδηγός Days of art in Greece, αναφέρει τους χώρους αυτούς, προβάλλοντας διεθνώς την περιοχή. Μια επίσκεψη λοιπόν στη γειτονική Αγιά θα μπορούσε να φανεί πολύτιμη από πλευράς γνώσεων, διότι ο επισκέπτης θα δει και θα μάθει όλα όσα δεν ξέρει για την περιοχή. Συγκεκριμένα θα δει την Εκκλησιαστική Συλλογή Αγίων Αντωνίων.
*Το Σκευοφυλάκιο Αγίων Αντωνίων βρίσκεται στον πρώτο όροφο του Πνευματικού Κέντρου των Αγίων Αντωνίων στο κέντρο της πόλης.
Στη συλλογή περιλαμβάνονται ευαγγέλια, εικόνες 17ου αιώνα, ξυλόγλυπτα τέμπλα, ιερά σκεύη, καθώς και σπάνιας ιστορικής αξίας ιερά ευαγγέλια 16ου αιώνα (Βενετίας). Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να έρθουν σε τηλεφωνική επαφή με τους υπευθύνους του εκθετηρίου, για να καθοριστούν οι λεπτομέρειες της επίσκεψης προς αποφυγήν καθυστέρησης ή ταλαιπωρίας.
Το Λαογραφικό Μουσείο Ποταμιάς
* Εγκαινιάστηκε το 2006 το Λαογραφικό Εκθετήριο Ποταμιάς, η ίδρυση του οποίου υπήρξε πρωτοβουλία του καθηγητή Πανεπιστημίου Ιωαννίνων κ. Νικολάου Ψημένου, ώστε να φιλοξενηθούν και να εκτεθούν στο ευρύ κοινό, αντικείμενα και εργαλεία από τη ζωή της υπαίθρου των κατοίκων της περιοχής (αγροτικά και κτηνοτροφικά εργαλεία παραδοσιακά επαγγέλματα). Το εκθετήριο βρίσκεται στην πλατεία του χωριού.
Το Εκκλησιαστικό Μουσείο Ανατολής
*Το Εκκλησιαστικό Μουσείο Ανατολής βρίσκεται στο χωριό Ανατολή, σε υψόμετρο 950 μ. και απέχει 42 περίπου χιλιόμετρα από τη Λάρισα.
Από το 1986 στεγάζεται σε αίθουσα του Ιερού Ναού Αγίου Γεωργίου, προσφέροντας στους επισκέπτες τη δυνατότητα να θαυμάσουν πλήθος εκθεμάτων που προέρχονται από τις Μονές και τα ασκηταρειά της περιοχής.
Το Μουσείο δημιουργήθηκε με την φροντίδα του Πολιτιστικού Συλλόγου Ανατολιτών, όπου συγκέντρωσαν πλήθος εκκλησιαστικών αντικειμένων και εικόνες μεγάλης αξίας. Μετέπειτα το μουσειακό αυτό υλικό φιλοξενήθηκε σε διώροφο χώρο που δημιουργήθηκε αφού κλείστηκε ο γυναικωνίτης του Ιερού Ναού Αγίου Γεωργίου. Οι επισκέπτες του μουσείου μπορούν πλέον να θαυμάσουν βενετσιάνικα ευαγγέλια του 1600, εικόνες και τρίπτυχα εικόνων του 17ου αιώνα, ξυλόγλυπτα τέμπλα, στέφανα γάμου του 1880, ιερά σκεύη, καθώς και σπάνιας ιστορικής αξίας χειρόγραφα όπως το Μέγα Ωρολόγιο (εκδόσεις Βενετίας του 1773). Το Εκκλησιαστικό Μουσείο βρίσκεται στην πλατεία του χωριού που λειτουργούν παραδοσιακά καφενεία όπου μπορεί ο επισκέπτης να πιει τον καφέ του.
Την Αρχαιολογική Συλλογή Μελιβοίας
*Ο Δήμος Αγιάς έχει να επιδείξει ένα πλούσιο ιστορικό παρελθόν με σημαντικές αρχαιολογικές θέσεις, μνημεία και μοναστήρια.
Η πρόσφατη ανασκαφική δραστηριότητα στο χωριό της Μελίβοιας, αποκάλυψε μια πτυχή του βυζαντινού παρελθόντος φέρνοντας στο φως σημαντικά ευρήματα. Τα νέα αυτά ευρήματα αποτέλεσαν την αρχαιολογική συλλογή Μελιβοίας, που δημιουργήθηκε το 2009 από την 7η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και φιλοξενήθηκε σε αίθουσα του δημοτικού σχολείου της περιοχής. Η αρχαιολογική συλλογή περιλαμβάνει βυζαντινά γλυπτά, κεραμικά, τοιχογραφίες και νομίσματα από τις πρόσφατες ανασκαφές στην περιοχή του Κισσάβου, με σημαντικότερες εκείνες στο Κάστρο Βελίκας και τα βυζαντινά μοναστήρια του Όρους των Κελλίων. Ειδικότερα περιλαμβάνονται παλαιοχριστιανικές αρχαιότητες, καθώς και το Κάστρο Βελίκας, γλυπτά από τη βυζαντινή μονή στη Μονόπετρα Κουτσουπιάς, του 12ου αιώνα, τοιχογραφίες από τις μονές του Δερματά και το Κόκκινο Νερό, αλλά και γλυπτά από το βυζαντινό ναό της Μεταμόρφωσης στη Σωτηρίτσα καθώς και από άλλες βυζαντινές θέσεις του Κισσάβου. Επιπλέον ένα σημαντικό κομμάτι της συλλογής αποτελεί μία προθήκη με αρχαία και βυζαντινά νομίσματα από την ευρύτερη περιοχή που συμπληρώνεται διαρκώς με νέα ευρήματα από τις ανασκαφές στο Κάστρο Βελίκας και παραδόσεις ιδιωτών.
