*Από τον Μιλτιάδη Γ. Δεληχά
«Ελπίζω να πεθάνω πριν γεράσω»
The WHO - «my generation»
Πενήντα χρόνια πριν, το ροκ τραγούδι των WHO με τίτλο «η γενιά μου» γνώριζε μεγάλη επιτυχία. Όμως, παρά την «ελπίδα» για θάνατο πριν το γήρας, οι καλλιτέχνες εκείνης της εποχής, όχι απλά επιβίωσαν αλλά συνεχίζουν να ερμηνεύουν τα ανατρεπτικά και ενίοτε χλευαστικά τραγούδια τους, απευθυνόμενοι πλέον στη σύγχρονη γενιά της ανεργίας, τη νωθρή γενιά του διαδικτύου που μοιάζει να έχει χάσει κάθε ελπίδα. Η δική τους γενιά του ‘60, έχει ήδη συνταξιοδοτηθεί έχοντας εφάπαξ κατοχυρώσει όλα τα κεκτημένα. Τα δύσκολα έρχονται για τη σημερινή γενιά των «τετρακοσίων ευρώ», τους νέους εργαζόμενους κι ακόμη περισσότερο τους ανέργους που δεν μετέχουν στο ζωτικό δικαίωμα της απασχόλησης. Κι έτσι, η «ελπίδα» των WHO, εκφράζει ετεροχρονισμένα και απόλυτα τους νέους της εποχής που πελαγοδρομούν στην ανασφάλεια.
Στη χώρα μας, η γενιά του ’60, η «γενιά του Πολυτεχνείου», είχε τη δυνατότητα επιλογών στην εργασία και δεδομένη τη συνταξιοδότησή της. Σήμερα όμως, αφού δεν υπήρξε καμία πρόνοια, τα πράγματα έχουν αλλάξει και γίνονται ολοένα και πιο δύσκολα σε βάρος των επόμενων γενεών, με τους εργαζόμενους να αντιμετωπίζουν σοβαρή πιθανότητα να αλλάξουν επάγγελμα μέχρι να συνταξιοδοτηθούν – αν κι εφόσον προλάβουν! Τα πτυχία, κρίνονται ανεπαρκή για μια θέση εργασίας ενώ οι περαιτέρω σπουδές που απαιτούν επιπρόσθετο χρόνο, κόπο και χρήμα, συνήθως ανακυκλώνουν παρά λύνουν το πρόβλημα. Για τους ανειδίκευτους, αν και απευθύνονται σε μεγαλύτερη δεξαμενή «προσφοράς» εργασίας, τα πράγματα είναι ακόμη πιο δύσκολα.
Έτσι, η απασχόληση είναι άμεσα συνδεδεμένη με την αβεβαιότητα. Και οι υποψήφιοι για εργασία, είναι αναγκασμένοι να χτυπήσουν πολλές πόρτες ενώ παράλληλα τους επιβάλλεται η προσαρμογή σε συμπεριφορές και καταστάσεις παντός καιρού. Με δεδομένο ότι οι σημερινοί νέοι δεν έχουν την πολυτέλεια όχι μόνον της σιγουριάς αλλά και της ανταποδοτικότητας των κόπων τους, οφείλουν να ελπίζουν σε κάτι. Να ελπίζουν στις γνωριμίες που θα τους οδηγήσουν στην εργασία, στους γονείς που θα τους συνδράμουν οικονομικά, στους πολιτικούς που θα τους υποσχεθούν. Να ελπίζουν σε κάτι που θα συνδέεται με αβεβαιότητες και πιθανότητες, σε κάτι που θα εμπεριέχει το ίσως, το μάλλον, το «αν» που αναπαράγει η ανασφάλεια της σύγχρονης εποχής.
Το (αν)ασφαλιστικό πρόβλημα, παρουσιάζεται διαρκώς μετά το 2000 που «ηττήθηκε» ο ορθολογισμός του Υπουργού Γιαννίτση, ως ένας γόρδιος δεσμός που διαρκώς περιπλέκεται. Ένας δεσμός που «λύνονταν» αποσπασματικά με συμψηφισμούς που βάραιναν τους μη προνομιούχους και τους αδύνατους, για να διαφυλαχτούν τα κεκτημένα των ισχυρών, των ομολόγων και των μεγάλων λόγων. Στο πλαίσιο αυτό, ο περιβόητος «διάλογος» του ασφαλιστικού, καλεί τη νέα γενιά να πληρώσει το λογαριασμό που τους κληροδότησε η «ρομαντική» εκείνη γενιά του ’60, που συνεχίζει να κυριαρχεί στην πολιτική και βλέπει δυσοίωνο το μέλλον για το οποίο κάποτε έπλαθε οράματα… Οράματα και ανατροπές σαν κι αυτές που ακόμα τραγουδούν τα γεροντοφρικιά του satisfaction, πουλώντας «νοσταλγία και ενέσεις απ’ το χθες», όπως λέει το τραγούδι του Ν. Πορτοκάλογλου… Αλλά ακόμα κι έτσι, έστω και ετεροχρονισμένη, η «ελπίδα» των WHO για «θάνατο πριν το γήρας», είναι προφανές ότι αποτελεί τη βασική συνιστώσα βιωσιμότητας του (αν)ασφαλιστικού μας συστήματος…
* Ο Μιλτιάδης Γ. Δεληχάς είναι διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Α.Π.Θ.
