Από τον Ντίνο Ζήσου

Για πολλούς σήμερα, η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί γεωπολιτικό αίνιγμα και αυτό εδράζεται στην αντίληψη στο ότι από τη μία δεν είναι τίποτα άλλο από ένα Ατλαντικό δημιούργημα, δηλαδή μία φιλελεύθερη καπιταλιστική ζώνη, που όμως στην ουσία αποτελεί επέκταση των αμερικανικών οικονομικών κύκλων που ελέγχουν το ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό σύστημα, και παράλληλα επηρεάζεται από την στρατηγική πολιτική του ΝΑΤΟ.
Από την άλλη η Ε.Ε. είναι η έκφραση, μιας καθαρά ευρωπαϊκής ταυτότητος που επιθυμεί να υλοποιήσει το Γκωλικό όραμα για μία ανεξάρτητη και κυρίαρχη Ευρώπη από τον Ατλαντικό μέχρι τα Ουράλια.
Ο προβληματισμός γίνεται πολύ πιο έντονος, όταν διαπιστώνεται ότι η Γερμανική ηγεσία που δύναται να επιβάλει τις απόψεις της λόγω της οικονομικής ισχύος που διαθέτει σε όλες σχεδόν τις ηγεσίες των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριφέρεται με τέτοιο τρόπο που προκαλεί ερωτηματικά και απορίες, ως προς το τι επιδιώκει.
Η πολιτική που κατόρθωσε να επιβάλλει στους λοιπούς ευρωπαίους εταίρους, την προβάλλει ως υπερασπιστή του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος, παρά το γεγονός ότι από την εφαρμογή αυτής της πολιτικής δημιουργούνται δυσάρεστες καταστάσεις, απειλώντας πολλές φορές την κοινωνική ειρήνη σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες, ιδιαίτερα του Νότου.
Παράλληλα και ενώ έχει αναπτύξει σημαντική οικονομική συνεργασία με την Ρωσία, πρωτοστατεί στην επιβολή κυρώσεων εναντίον της λόγω του Ουκρανικού ζητήματος, ενώ γνωρίζει την σημαντική εξάρτησή της από το Ρωσικό Φυσικό Αέριο που τόσο χρειάζεται η οικονομία της, αλλά και το γεγονός ότι σημαντικό μέρος των εξαγωγών της απορροφάται από τη Ρωσία.
Όμως μπορεί να αμφισβητείται πραγματικά η Ρωσία, όταν υπάρχει κίνδυνος να κλείσει την στρόφιγγα, που προμηθεύει αέριο όχι μόνο στη Γερμανία αλλά και σε πάρα πολλές Ευρωπαϊκές χώρες;
Οι ερμηνείες που μπορούν να δοθούν είναι πολλές ωστόσο αυτή η συμπεριφορά του Βερολίνου δείχνει ότι επιδιώκει με κάθε τρόπο, να σταματήσει την εξάρτηση της Γερ-μανίας από το ρωσικό Φυσικό Αέριο, που όμως για να γίνει αυτό θα χρειασθεί να βρεθούν νέοι προμηθευτές, αλλά και να δημιουργηθούν οι κατάλληλες υποδομές.
Αναμφίβολα η ενέργεια για την ένταξη της Ουκρανίας στην Ε.Ε. συμπλέει απόλυτα με τον στρατηγικό στόχο της να αποκτήσει καταλυτική επιρροή στη χώρα αυτή αποκτώντας παράλληλα και το εφαλτήριο για το μεγάλο άλμα της προς τον Καύκασο και τις χώρες της Ευρασίας.
Αν όμως αποτελεί στρατηγική επιλογή της Γερμανίας η επέκταση προς ανατολάς, η γερμανική ηγεσία θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη της τους στενούς δεσμούς της Ρωσίας και τα ζωτικά συμφέροντα που έχει με τις χώρες που αυτή συνορεύει, συμπεριλαμβανομένου και του Ιράν.
Όσον αφορά στις επιλογές της Ουκρανικής κυβέρνησης για πολιτική και οικονομική σύμπλευση με την Ε.Ε. τα γεγονότα και η περίπλοκη κατάσταση που επικρατεί στη χώρα μάλλον δεν θα της επιτρέψουν να επιλύσει αυτό το πρόβλημα, με συνέπεια η αστάθεια να συνεχιστεί για χρόνια και να αποτελεί σημείο τριβής μεταξύ Ουάσιγκτον και Μόσχας.
Με βάση τα παραπάνω πρώτιστο καθήκον αλλά και στρατηγική επιλογή των γερμανικών κυβερνήσεων αποτελεί η διατήρηση αλλά και η αύξηση του επιπέδου των εξαγωγών ώστε να είναι σε θέση να διατηρούν σε αυξητική τάση το ΑΕΠ της χώρας, να μην αντιμετωπίζουν σοβαρά δημοσιονομικά ελλείμματα, να διατηρείται σταθερό το βιοτικό επίπεδο των κατοίκων, να αντιμετωπίζουν την ανεργία αλλά και το ενδεχόμενο των κοινωνικών αναταραχών.
Όμως η διατήρηση σε υψηλό επίπεδο των εξαγωγών πέρα από το πρόβλημα των υδρογονανθράκων και την απεξάρτησή της από την προμηθεύτρια Ρωσία, εξαρτάται και από πρώτες ύλες που η Γερμανία δεν διαθέτει, και για την κατανόηση του προβλήματος, αναφέρουμε ότι αν η χώρα αντιμετωπίσει δυσκολίες στην εισαγωγή 5 μεταλλευμάτων που προέρχονται κυρίως από την Αφρική, τότε εκατομμύρια εργαζόμενοι στους τομείς της μεταλλουργίας, του αυτοκινήτου, της αεροναυπηγικής και της ναυπηγικής θα χάσουν την δουλειά τους. (πρόκειται για το χρώμιο, το μολυβδαίνιο, το βανάδιο, τον αμίαντο, και το μαγγάνιο).
Η γερμανική ηγεσία σταθμίζοντας τις ανάγκες τις χώρας και τους κινδύνους, που απορρέουν από τυχόν μελλοντική έλλειψη των πρώτων υλών, πράγμα που ενδεχομένως να απειλήσει ακόμα και την ύπαρξη της, προχωρά διαχρονικά με μέθοδο, στην εξάλειψη αυτής της απειλής και αφού μέσω του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος, κατόρθωσε να προωθήσει τα συμφέροντά της και να επιβάλει την οικονομική της πολιτική στις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προσπαθεί να βρει τον τρόπο ώστε να εδραιώσει την παρουσία της αλλά και τα συμφέροντά της στους πόρους της Μ. Ανατολής, της Αφρικής αλλά και της Μεσογείου.
Όμως δεν θα πρέπει να διαλάθει της προσοχής της γερμανικής ηγεσίας ότι στην σημερινή Μ. Ανατολή υφίστανται κυρίαρχες σχέσεις μεταξύ Ρωσίας-Ιράν, Συρίας και άλλων χωρών της Μ. Ανατολής με τις οποίες συναλλάσσεται εμπορικά. Επίσης κυρίαρχες σχέσεις υπάρχουν και μεταξύ χωρών της περιοχής με ΗΠΑ-Ην. Βασίλειο που διατηρούν έντονο γεωπολιτικό ενδιαφέρον για τον ευρύτερο χώρο και ιδιαίτερα για την Αφρική, όπου «μαίνεται ο πόλεμος» με τα Κινεζικά συμφέροντα.
Κατά συνέπεια ένα εγχείρημα για την απόκτηση δεσπόζουσας επιρροής σε περιοχές, που θα διασφάλιζε με διαφορετικό καθεστώς από το σημερινό, τα συμφέροντά της, θα έχει ανυπέρβλητες δυσκολίες υλοποίησης, ιδιαίτερα τώρα που η ριζοσπαστική ισλαμική απειλή έχει ισχυρά ερείσματα από το Αφγανιστάν μέχρι και την Λιβύη.
Με βάση τα παραπάνω και προσπαθώντας να δώσουμε μια απάντηση στο ευρωπαϊκό αίνιγμα θα μπορούσαμε να καταλήξουμε στο ότι οι τεταμένες σχέσεις ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Γερμανία, με τη Ρωσία, είναι προϊόν μιας εξωτερικής πολιτικής που ανεξάρτητα από που σχεδιάζεται, διαταράσσει τις ισορροπίες των τελευταίων 70 ετών.
Η πολιτική αυτή μάλλον εδράζεται στις επιδιώξεις της Γερμανίας να επιχειρεί σε περιοχές όπου βρίσκεται αντιμέτωπη πρωτίστως με τα Ρωσικά συμφέροντα και λιγότερο με τα Αγγλοαμερικανικά και βρίσκει προς το παρόν κύριο πεδίο δράσης στις πεδιάδες της Ουκρανίας, όπου σήμερα παίζεται, με πολλούς παίκτες, το γεωπολιτικό παιχνίδι, με μοναδικό ίσως έπαθλο, την κυριότητα των μεγάλης χωρητικότητας ουκρανικών αγωγών διαμετακόμισης φυσικού αερίου μια και κάτω από τις επικρατούσες διεθνώς συνθήκες είναι πολύ δύσκολο να περιθωριοποιηθεί μεσοπρόθεσμα τουλάχιστον, το ρωσικό φυσικό αέριο από τις Ευρωπαϊκές οικονομίες.